Konferans bildirisi Açık Erişim

Kolay Dil'in çeviri türünün belirlenmesi: Diliçi çeviri-göstergelerarası çeviri-kültürlerarası çeviri

Fayıka Göktepe


JSON

{
  "conceptdoi": "10.48623/aperta.285924", 
  "conceptrecid": "285924", 
  "created": "2025-05-12T06:19:52.482159+00:00", 
  "doi": "10.48623/aperta.285925", 
  "files": [
    {
      "bucket": "e10f4b8f-235f-4f19-a7a8-8ab09e09b3ef", 
      "checksum": "md5:f95c5383670735a3be339ca3ee358709", 
      "key": "Kolay Dil\u2019in \u00e7eviri t\u00fcr\u00fcn\u00fcn belirlenmesi Dili\u00e7i \u00e7eviri-g\u00f6stergeleraras\u0131 \u00e7eviri-k\u00fclt\u00fcrleraras\u0131 \u00e7eviriFAYIKA G\u00d6KTEPE.pdf", 
      "links": {
        "self": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/e10f4b8f-235f-4f19-a7a8-8ab09e09b3ef/Kolay%20Dil%E2%80%99in%20%C3%A7eviri%20t%C3%BCr%C3%BCn%C3%BCn%20belirlenmesi%20Dili%C3%A7i%20%C3%A7eviri-g%C3%B6stergeleraras%C4%B1%20%C3%A7eviri-k%C3%BClt%C3%BCrleraras%C4%B1%20%C3%A7eviriFAYIKA%20G%C3%96KTEPE.pdf"
      }, 
      "size": 582631, 
      "type": "pdf"
    }
  ], 
  "id": 285925, 
  "links": {
    "badge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.48623/aperta.285925.svg", 
    "bucket": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/e10f4b8f-235f-4f19-a7a8-8ab09e09b3ef", 
    "conceptbadge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.48623/aperta.285924.svg", 
    "conceptdoi": "https://doi.org/10.48623/aperta.285924", 
    "doi": "https://doi.org/10.48623/aperta.285925", 
    "html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/285925", 
    "latest": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/records/285925", 
    "latest_html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/285925"
  }, 
  "metadata": {
    "access_right": "open", 
    "access_right_category": "success", 
    "creators": [
      {
        "affiliation": "Marmara \u00dcniversitesi", 
        "name": "Fay\u0131ka G\u00f6ktepe", 
        "orcid": "0000-0001-8532-5258"
      }
    ], 
    "description": "<p>Engelsiz eri\u015fim kapsam\u0131nda ele al\u0131nan Kolay Dil, T&uuml;rkiye&rsquo;de yeni bir ara\u015ft\u0131rma alan\u0131 a&ccedil;makla beraber disiplinleraras\u0131 &ccedil;al\u0131\u015fma alanlar\u0131ndan biridir. Bu alan, &ccedil;e\u015fitli disiplinlerden uzmanlar\u0131n katk\u0131s\u0131yla bili\u015fsel k\u0131s\u0131tl\u0131l\u0131\u011f\u0131 olan bireyler i&ccedil;in kolay anla\u015f\u0131l\u0131r ve eri\u015filebilir i&ccedil;erik olu\u015fturmay\u0131 ama&ccedil;lamaktad\u0131r. Kolay Dil, standart dilin dilsel bir varyasyonudur ve standart dilin yap\u0131s\u0131yla k\u0131yasland\u0131\u011f\u0131nda daha az karma\u015f\u0131kt\u0131r, dolay\u0131s\u0131yla daha anla\u015f\u0131l\u0131r bir yap\u0131ya sahiptir. Standart dilde yaz\u0131lm\u0131\u015f olan metinlerin Kolay Dil&rsquo;e &ccedil;evrilmesinin ise &ccedil;eviribilimsel a&ccedil;\u0131dan bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda dili&ccedil;i ve g&ouml;stergeleraras\u0131 &ccedil;eviri oldu\u011funu s&ouml;ylemek m&uuml;mk&uuml;nd&uuml;r. Bilindi\u011fi &uuml;zere, dili&ccedil;i &ccedil;eviri ve g&ouml;stergeleraras\u0131 &ccedil;eviri denildi\u011finde ilk akla gelen isim Roman Jakobson&rsquo;dur. Jakobson (1959) &ccedil;al\u0131\u015fmas\u0131nda &uuml;&ccedil; &ccedil;eviri &ccedil;e\u015fidinden bahsetmektedir: Bunlar, dilleraras\u0131 &ccedil;eviri (interlingual), dili&ccedil;i &ccedil;eviri (intralingual) ve g&ouml;stergeleraras\u0131 &ccedil;eviridir (intersemiotic). Bu ba\u011flamda dili&ccedil;i &ccedil;eviri veya yeniden s&ouml;zc&uuml;kleme (rewording), dilsel g&ouml;stergelerin ayn\u0131 dildeki di\u011fer g&ouml;stergeler arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla yorumlanmas\u0131d\u0131r; g&ouml;stergeleraras\u0131 &ccedil;eviri ya da d&ouml;n&uuml;\u015ft&uuml;rme (transmutation), dilsel g&ouml;stergelerin dild\u0131\u015f\u0131 g&ouml;sterge sistemlerinin g&ouml;stergeleriyle yorumlanmas\u0131d\u0131r. Jakobson&rsquo;un &ccedil;eviri s\u0131n\u0131fland\u0131rmas\u0131nda bu iki &ccedil;eviri t&uuml;r&uuml; Kolay Dil&rsquo;e uyarland\u0131\u011f\u0131nda da dili&ccedil;i &ccedil;eviride standart dilin yeniden s&ouml;zc&uuml;kleme suretiyle Kolay Dil&rsquo;e aktar\u0131m\u0131n\u0131n yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 s&ouml;ylenebilir. Kolay Dil metinlerinde s\u0131k&ccedil;a ba\u015fvurulan bir di\u011fer &ccedil;eviri t&uuml;r&uuml; ise g&ouml;stergeleraras\u0131 &ccedil;eviridir; kaynak metinde dilsel olarak ifade edilmi\u015f i&ccedil;erikler erek dilde, yani Kolay Dil&rsquo;de, metnin kolay anla\u015f\u0131lmas\u0131 i&ccedil;in g&ouml;rsellerle desteklenmektedir. Dili&ccedil;i &ccedil;eviri veya g&ouml;stergeleraras\u0131 &ccedil;eviri de k&uuml;lt&uuml;r unsuru dikkate al\u0131nmadan ger&ccedil;ekle\u015ftirilmesi m&uuml;mk&uuml;n oldu\u011fu s&ouml;ylenemez. &Ouml;zellikle Kolay Dil kapsam\u0131nda k&uuml;lt&uuml;r unsuru &ouml;nemli bir yere sahiptir. Bu ba\u011flamda, Bredel ve Maa&szlig;&rsquo;a (2016) g&ouml;re Kolay Dil&rsquo;e yap\u0131lan &ccedil;evirinin hedef kitlesi kaynak metnin hedef kitlesi ile ayn\u0131 k&uuml;lt&uuml;rel gruba ait olmayabilir. Bu durumda ise Kolay Dil ayn\u0131 zamanda k&uuml;lt&uuml;rleraras\u0131 bir &ccedil;eviridir. &Ccedil;al\u0131\u015fma kapsam\u0131nda di\u011fer &ccedil;eviribilimcilerin de dili&ccedil;i &ccedil;eviri yakla\u015f\u0131mlar\u0131 Kolay Dil kapsam\u0131nda de\u011ferlendirilecektir. B&ouml;ylece, Kolay Dil &ccedil;evirisinin &ccedil;eviri t&uuml;rleri saptanabilecek ve &ccedil;eviribilimsel perspektiften ele al\u0131nmas\u0131na zemin haz\u0131rlanabilecektir.&nbsp;</p>", 
    "doi": "10.48623/aperta.285925", 
    "has_grant": true, 
    "keywords": [
      "Dili\u00e7i \u00e7eviri, g\u00f6stergeleraras\u0131 \u00e7eviri, k\u00fclt\u00fcrleraras\u0131 \u00e7eviri, Kolay Dil"
    ], 
    "language": "tur", 
    "license": {
      "id": "cc-by-sa"
    }, 
    "publication_date": "2024-09-27", 
    "related_identifiers": [
      {
        "identifier": "10.48623/aperta.285924", 
        "relation": "isVersionOf", 
        "scheme": "doi"
      }
    ], 
    "relations": {
      "version": [
        {
          "count": 1, 
          "index": 0, 
          "is_last": true, 
          "last_child": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "285925"
          }, 
          "parent": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "285924"
          }
        }
      ]
    }, 
    "resource_type": {
      "subtype": "conferencepaper", 
      "title": "Konferans bildirisi", 
      "type": "publication"
    }, 
    "science_branches": [
      "Sosyal ve Be\u015feri Bilimler > Dil ve Edebiyat > M\u00fctercim-Terc\u00fcmanl\u0131k"
    ], 
    "title": "Kolay Dil'in \u00e7eviri t\u00fcr\u00fcn\u00fcn belirlenmesi: Dili\u00e7i \u00e7eviri-g\u00f6stergeleraras\u0131  \u00e7eviri-k\u00fclt\u00fcrleraras\u0131 \u00e7eviri", 
    "tubitak_grants": [
      {
        "program": "DIGER", 
        "project_number": "123K021", 
        "workgroup": "SOBAG"
      }
    ]
  }, 
  "owners": [
    2805
  ], 
  "revision": 1, 
  "stats": {
    "downloads": 0.0, 
    "unique_downloads": 0.0, 
    "unique_views": 0.0, 
    "version_downloads": 0.0, 
    "version_unique_downloads": 0.0, 
    "version_unique_views": 0.0, 
    "version_views": 0.0, 
    "version_volume": 0.0, 
    "views": 0.0, 
    "volume": 0.0
  }, 
  "updated": "2025-05-12T06:19:52.532969+00:00"
}
0
0
görüntülenme
indirilme
Tüm sürümler Bu sürüm
Görüntülenme 00
İndirme 00
Veri hacmi 0 Bytes0 Bytes
Tekil görüntülenme 00
Tekil indirme 00

Alıntı yap