25 Eylül 2024 Konferans bildirisi Açık Erişim

Fayıka Göktepe

MARC21 XML

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<record xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim">
  <leader>00000nam##2200000uu#4500</leader>
  <datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Kolay Dil, erişebilirlik, engelsiz iletişim ve etkileşim, web siteleri</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="041" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">tur</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="909" ind1="C" ind2="O">
    <subfield code="o">oai:aperta.ulakbim.gov.tr:285919</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="520" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">&lt;p&gt;G&amp;uuml;n&amp;uuml;m&amp;uuml;zde bilgiye erişim t&amp;uuml;m d&amp;uuml;nyada olduğu gibi &amp;uuml;lkemizde de her bireyin temel hakkıdır. Engelli hakları &amp;ouml;zellikle de BM Engelli Haklarına İlişkin S&amp;ouml;zleşme&amp;rsquo;de, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun&amp;rsquo;da, 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi&amp;rsquo;nde ve onun uygulama aracı olan Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı&amp;rsquo;nda d&amp;uuml;zenlenmiştir. Dolayısıyla &amp;uuml;lkemizde engellilerin hayatını kolaylaştıracak dahiliyet&amp;ccedil;i &amp;ccedil;alışmalar ve uygulamalar son d&amp;ouml;nemlerde ivme kazanmıştır. Ancak engelsiz iletişim ve erişim kapsamında y&amp;uuml;r&amp;uuml;t&amp;uuml;len &amp;ccedil;alışmalar ve uygulamalarda orta ve hafif zihinsel engelli grubu veya bilişsel kısıtlılığı olan bireyler, bilgiye erişim konusunda &amp;ouml;zellikle dijital medyaya erişimleri bağlamında ihmal edilmektedirler. Y&amp;uuml;r&amp;uuml;me engelli bir birey i&amp;ccedil;in merdivenler nasıl bir engel teşkil ediyorsa, bilişsel kısıtlılığı olan insanlar i&amp;ccedil;in de dilin kendisi bir engeldir; bu nedenle dijital mecralarda standart dili anlamakta zorlandıkları i&amp;ccedil;in temel hak olarak betimlenen bilgiye erişim, onlar i&amp;ccedil;in ge&amp;ccedil;erliliğini yitirmektedir. Bu kitlenin bilgiye erişmesi i&amp;ccedil;in yurtdışında uzun yıllardır Kolay Dil (Easy Language) &amp;ccedil;alışmaları ve uygulamaları y&amp;uuml;r&amp;uuml;t&amp;uuml;lmektedir ve bir&amp;ccedil;ok &amp;uuml;lke bu konuda &amp;ouml;nemli ilerlemeler kaydetmiştir. Kolay Dil, standart dilde sunulan bilgilerin daha kolay anlaşılması i&amp;ccedil;in her &amp;uuml;lkenin kendi dilinde geliştirdiği bir dil varyasyonudur. Bu bağlamda standart dilde yazılmış metinler belli kural veya ilkeler doğrultusunda dil i&amp;ccedil;i &amp;ccedil;eviri yapmak suretiyle Kolay Dile aktarılmakta ve orta ve hafif d&amp;uuml;zeyde zihinsel engelliler ve bilişsel kısıtları olan bireyler i&amp;ccedil;in daha anlaşılır hale getirilerek onların bilgiye erişimesi sağlanmakta, dolayısıyla da ihtiya&amp;ccedil; sahibi bireylerin topluma katılımları bu yolla teşvik edilmektedir. Bir &amp;ccedil;ok AB &amp;uuml;lkesi ve &amp;ouml;zellikle Almanya mevzuat gereği t&amp;uuml;m kamu kurum ve kuruluşlarının web sitelerini Kolay Dilde sunmalarını zorunlu kılmaktadır. Bilgiye erişimi temel hak olarak kabul eden Almanya, s&amp;ouml;z konusu kitlenin kamu hizmetlerine ve bilgilere eşit şartlarda erişimini sağlamak amacıyla Kolay Dil kullanımı &amp;uuml;zerinde durmaktadır. Almanya bu nedenle web sitelerinde standart dile ek bir uygulama olarak Kolay Dil se&amp;ccedil;eneği sunmasıyla iyi bir &amp;ouml;rnek olarak kabul edilmektedir. &amp;Uuml;lkemizde T&amp;uuml;rk&amp;ccedil;e Kolay Dil/ Kolay T&amp;uuml;rk&amp;ccedil;e &amp;ccedil;alışmaları yeni başlamış ve engelsiz erişim kapsamında hala &amp;ouml;nemli eksiklikler mevcuttur. Bu durum da orta ve hafif d&amp;uuml;zeyde zihinsel engelli bireyler ile bilişsel kısıtlılığı bulunan bireylerin bilgiye erişimlerinde engellerin devam etmesine neden olmaktadır. Dijital medya g&amp;uuml;n&amp;uuml;m&amp;uuml;zde en yaygın olarak kullanılan bilgiye erişim aracıdır; bu nedenle dijital mecraların bilişsel engelleri olan bireyler i&amp;ccedil;in de kullanıcı odaklı olması ve Kolay Dilde de sunulması &amp;ouml;nem arz etmektdir. Aksi takdirde, bu bireylerin topluma katılımları sınırlı kalmaktadır. Bu nedenle &amp;ccedil;alışmanın amacı T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de web site &amp;ouml;rneklerinden yola &amp;ccedil;ıkarak Kolay Dilin &amp;ouml;nemini vurgulamak ve Kolay T&amp;uuml;rk&amp;ccedil;e uygulamalarının &amp;ouml;rnek uygulama &amp;uuml;zerinden g&amp;ouml;stererek web sitelerinde yer almasını teşvik etmektir. Engelsiz iletişim toplumsal katılımın ve bilgiye erişimin sağlanmasında temel bir unsurdur ve bu kapsamda Kolay T&amp;uuml;rk&amp;ccedil;e uygulamalarının web sitelerinde yer alması, bilişsel engelleri olan bireylerin bilgiye erişimini kolaylaştırmakta ve onların topluma aktif katılımını desteklemektedir. tut&lt;/p&gt;</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">publication</subfield>
    <subfield code="b">conferencepaper</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="540" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Creative Commons Attribution Share-Alike</subfield>
    <subfield code="u">http://www.opendefinition.org/licenses/cc-by-sa</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="i">isVersionOf</subfield>
    <subfield code="a">10.48623/aperta.285918</subfield>
    <subfield code="n">doi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="100" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="0">(orcid)0000-0001-8532-5258</subfield>
    <subfield code="a">Fayıka Göktepe</subfield>
    <subfield code="u">Marmara Üniversitesi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="856" ind1="4" ind2=" ">
    <subfield code="z">md5:eae37d07b7de4cbfd4b9aacd6aff697f</subfield>
    <subfield code="s">1791421</subfield>
    <subfield code="u">https://aperta.ulakbim.gov.trrecord/285919/files/Engelsiz Erişim Kapsamında Kolay Türkçenin Web Sitelerinde Yer Almasının Önemi.pdf</subfield>
  </datafield>
  <controlfield tag="005">20250512054344.0</controlfield>
  <datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="c">2024-09-25</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="024" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">10.48623/aperta.285919</subfield>
    <subfield code="2">doi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="542" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="l">open</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="245" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Engelsiz Erişim Kapsamında Kolay Türkçenin Web Sitelerinde Yer Almasının Önemi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="650" ind1="1" ind2="7">
    <subfield code="a">cc-by</subfield>
    <subfield code="2">opendefinition.org</subfield>
  </datafield>
  <controlfield tag="001">285919</controlfield>
</record>