15 Temmuz 2011 Proje çıktısı Açık Erişim

Barış Salihoğlu; Bettina Fach Salihoğlu; Temel Oğuz

DataCite XML

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<resource xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://datacite.org/schema/kernel-4" xsi:schemaLocation="http://datacite.org/schema/kernel-4 http://schema.datacite.org/meta/kernel-4.1/metadata.xsd">
  <identifier identifierType="DOI">10.48623/aperta.263043</identifier>
  <creators>
    <creator>
      <creatorName>Barış Salihoğlu</creatorName>
      <nameIdentifier nameIdentifierScheme="ORCID" schemeURI="http://orcid.org/">0000-0002-7510-7713</nameIdentifier>
      <affiliation>Orta Doğu Teknik Üniversitesi</affiliation>
    </creator>
    <creator>
      <creatorName>Bettina Fach Salihoğlu</creatorName>
      <nameIdentifier nameIdentifierScheme="ORCID" schemeURI="http://orcid.org/">0000-0003-4688-1918</nameIdentifier>
      <affiliation>Orta Doğu Teknik Üniversitesi</affiliation>
    </creator>
    <creator>
      <creatorName>Temel Oğuz</creatorName>
      <affiliation>Orta Doğu Teknik Üniversitesi</affiliation>
    </creator>
  </creators>
  <titles>
    <title>İklim Değişikliklerinin Karadeniz Ve Ege Denizi Ekosistemi Ve Dinamiğine Etkileri</title>
  </titles>
  <publisher>Aperta</publisher>
  <publicationYear>2011</publicationYear>
  <subjects>
    <subject>Karadeniz, Ege Denizi, Ekosistem, İklim Değişikliği</subject>
  </subjects>
  <dates>
    <date dateType="Issued">2011-07-15</date>
  </dates>
  <language>tr</language>
  <resourceType resourceTypeGeneral="Text">Project deliverable</resourceType>
  <alternateIdentifiers>
    <alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/263043</alternateIdentifier>
  </alternateIdentifiers>
  <relatedIdentifiers>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsVersionOf">10.48623/aperta.263042</relatedIdentifier>
  </relatedIdentifiers>
  <rightsList>
    <rights rightsURI="https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial</rights>
    <rights rightsURI="info:eu-repo/semantics/openAccess">Open Access</rights>
  </rightsList>
  <descriptions>
    <description descriptionType="Abstract">&lt;p&gt;Projedeki temel yaklaşım, ge&amp;ccedil;mişteki Ege ve Karadeniz iklim-deniz etkileşimlerinin aydınlatılması, atmosfer ve deniz sistemlerinin &amp;ouml;nemli değişkenliklerinin saptanması, yeterli istatistik&amp;icirc; veri bulunanların ne kadar d&amp;uuml;zenli veya d&amp;uuml;zensiz olduklarının tespiti ve farklı iklim koşullarındaki sistem &amp;ouml;zelliklerinin model sim&amp;uuml;lasyonlarıyla belirlenmesidir. İki yıl s&amp;uuml;ren proje kapsamında Oğuz ve diğ. (2006) ile Kazmin ve Zatsepin (2007)&amp;rsquo;nin &amp;ccedil;alışmaları ve daha &amp;ouml;nce konunun bazı detayları &amp;uuml;zerinde ger&amp;ccedil;ekleştirilen &amp;ccedil;alışmalar &amp;ccedil;er&amp;ccedil;evesinde Karadeniz ve Ege Denizi i&amp;ccedil;in deniz-atmosfer-iklim etkileşimlerini kapsamlı olarak a&amp;ccedil;ıklamaya y&amp;ouml;nelik bulgu analizlerine ve matematiksel model sim&amp;uuml;lasyonlarına dayalı &amp;ccedil;alışmalar ger&amp;ccedil;ekleştirilmiştir. Projenin &amp;ouml;zg&amp;uuml;n değeri, son yıllarda a&amp;ccedil;ık&amp;ccedil;a ortaya &amp;ccedil;ıkan iklim değişiklikleri ve bunların denizlerimiz &amp;uuml;zerindeki etkilerine y&amp;ouml;nelik araştırmalara ivme kazandırması ve konunun şimdiye kadar b&amp;uuml;y&amp;uuml;k &amp;ouml;l&amp;ccedil;&amp;uuml;de ihmal edilen bilimsel bir zemine oturtulmasına katkıda bulunmasıdır. &amp;Ouml;zetle, Ege Denizi&amp;rsquo;nde yapılan veri analizlerinin &amp;ouml;nemli sonu&amp;ccedil;larından biri yakın d&amp;ouml;nemde g&amp;ouml;zlenen su sıcaklığı artışıyla birlikte artan yeni yabancı t&amp;uuml;r girişidir. Yabancı t&amp;uuml;rlerin girişindeki yıllar arası değişimler sıcaklık artışıyla paraleldir. Karadeniz&amp;rsquo;de birlikte y&amp;uuml;r&amp;uuml;t&amp;uuml;len veri ve model analizleri sonu&amp;ccedil;ları 1992-1993 yıllarındaki karasal k&amp;ouml;kenli besin tuzu girdisindeki azalma ve iklimsel soğumayla Karadeniz sisteminin istenmeyen diren&amp;ccedil;li, az &amp;uuml;retken bir evreye girmiş olduğunu g&amp;ouml;stermektedir. Bu evre, d&amp;uuml;nyadaki deniz ekosistemleri arasında g&amp;ouml;sterilebilecek en k&amp;ouml;t&amp;uuml; &amp;ouml;rneklerden biri olarak; deniz analarının baskın olduğu, ekotrofik olarak yetersiz ve kayda değer balık pop&amp;uuml;lasyonu i&amp;ccedil;ermeyen bir besin ağı oluşumunu desteklemektedir. G&amp;uuml;n&amp;uuml;m&amp;uuml;zde bilimin ve politikanın ana meselelerinden birisi yabancı t&amp;uuml;r ve &amp;ouml;zellikle deniz anasının etkilediği bu sistemleri balık baskın hale d&amp;ouml;n&amp;uuml;şt&amp;uuml;rebilmek i&amp;ccedil;in yollar bulmaya &amp;ccedil;alışmak olmalıdır.&lt;/p&gt;</description>
    <description descriptionType="Other">TÜBİTAK ÇAYDAG Grubu tarafından TÜBİTAK-Rusya Temel Araştırmalar Vakfı (RFBR) işbirliği programı çerçevesinde desteklenen 108Y114 nolu projenin amacı Karadeniz ve Ege Denizi iklim-deniz ilişkilerinin geçmişteki (on yıllar mertebesindeki) etkileşimlerinin eldeki bulgular yardımı ile aydınlatılması ve ayrıca farklı iklim koşulları altındaki Karadeniz hidrodinamik ve ekosistem özelliklerinin model simülasyonları ile belirlenmesidir. Proje özellikle son yıllarda önem kazanan iklim değişiklikleri ve bunların ülkemizi çevreleyen denizlerimiz üzerindeki etkilerine yönelik araştırmalara bir ivme kazandırmasına katkıda bulunmuştur.</description>
  </descriptions>
  <fundingReferences>
    <fundingReference>
      <funderName>Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştirma Kurumu</funderName>
      <funderIdentifier funderIdentifierType="Crossref Funder ID">https://doi.org/10.13039/501100004410</funderIdentifier>
      <awardNumber>108Y114</awardNumber>
    </fundingReference>
  </fundingReferences>
</resource>