7 Ocak 2023 Kitap Açık Erişim

Sansarkan, Yusuf

DataCite XML

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<resource xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://datacite.org/schema/kernel-4" xsi:schemaLocation="http://datacite.org/schema/kernel-4 http://schema.datacite.org/meta/kernel-4.1/metadata.xsd">
  <identifier identifierType="URL">https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/252221</identifier>
  <creators>
    <creator>
      <creatorName>Sansarkan, Yusuf</creatorName>
      <givenName>Yusuf</givenName>
      <familyName>Sansarkan</familyName>
      <nameIdentifier nameIdentifierScheme="ORCID" schemeURI="http://orcid.org/">0000-0001-8010-4173</nameIdentifier>
      <affiliation>Kütahya Dumlupınar Üniversitesi</affiliation>
    </creator>
  </creators>
  <titles>
    <title>İsmâilîlik Ve Neoplatonizm: Ebû Ya'Kûb Es-Sicistânî Örneği</title>
  </titles>
  <publisher>Aperta</publisher>
  <publicationYear>2023</publicationYear>
  <subjects>
    <subject>İslam</subject>
    <subject>İslam Mezhepleri Tarihi</subject>
    <subject>İsmâilîlik</subject>
    <subject>Yeni Eflâtunculuk</subject>
    <subject>Ebû Ya'kûb es-Sicistânî</subject>
    <subject>Sicistânî</subject>
    <subject>Plotinus</subject>
    <subject>Tanrı</subject>
    <subject>Âlem</subject>
  </subjects>
  <dates>
    <date dateType="Issued">2023-01-07</date>
  </dates>
  <language>tr</language>
  <resourceType resourceTypeGeneral="Text">Book</resourceType>
  <alternateIdentifiers>
    <alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://yayin.okuokut.org/okuokut/catalog/book/31</alternateIdentifier>
    <alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/252221</alternateIdentifier>
  </alternateIdentifiers>
  <relatedIdentifiers>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsIdenticalTo">10.55709/okuokutyayinlari.31</relatedIdentifier>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsIdenticalTo">10.55709/okuokutyayinlari.31</relatedIdentifier>
  </relatedIdentifiers>
  <rightsList>
    <rights rightsURI="https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial</rights>
    <rights rightsURI="info:eu-repo/semantics/openAccess">Open Access</rights>
  </rightsList>
  <descriptions>
    <description descriptionType="Abstract">&lt;p&gt;Bu &amp;ccedil;alışma Eb&amp;ucirc; Ya&amp;lsquo;k&amp;ucirc;b es-Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin Yeni Efl&amp;acirc;tuncu g&amp;ouml;r&amp;uuml;şlerini, Plotinus&amp;#39;un d&amp;uuml;ş&amp;uuml;nceleriyle karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. 4./10. y&amp;uuml;zyılda yaşayan Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;, İsm&amp;acirc;il&amp;icirc;liğin Horasan-M&amp;acirc;ver&amp;acirc;&amp;uuml;nnehir d&amp;acirc;&amp;icirc;lerindendir. Zikredilen d&amp;ouml;nemde d&amp;acirc;&amp;icirc;lerin fikirlerini yayabildiği ve entelekt&amp;uuml;el d&amp;uuml;ş&amp;uuml;nceler geliştirdiği b&amp;ouml;lgede, İsm&amp;acirc;il&amp;icirc;lerin g&amp;uuml;&amp;ccedil; kazandığı, bazı devlet adamlarının onlara destek verdiği g&amp;ouml;zlenmektedir. Bu gelişim, Muhammed b. Ahmed en-Nesef&amp;icirc; ve Eb&amp;ucirc; H&amp;acirc;tim er-R&amp;acirc;z&amp;icirc; gibi d&amp;acirc;&amp;icirc;lerin Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;ye hatırı sayılır bir miras bırakmasını sağlamıştır. &amp;Ouml;te yandan yine bu d&amp;ouml;nemde, mistik &amp;ouml;geler barındıran İsm&amp;acirc;il&amp;icirc;lik Yeni Efl&amp;acirc;tuncu etkilerle bir felsef&amp;icirc; d&amp;ouml;n&amp;uuml;ş&amp;uuml;m ge&amp;ccedil;irmiştir. S&amp;ouml;z konusu d&amp;ouml;n&amp;uuml;ş&amp;uuml;m&amp;uuml;n mimarları Muhammed b. Ahmed en-Nesef&amp;icirc; ve &amp;ouml;ğrencisi Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;dir. Nesef&amp;icirc;&amp;#39;nin eserleri g&amp;uuml;n&amp;uuml;m&amp;uuml;ze ulaşmadığından, Yeni Efl&amp;acirc;tuncu İsm&amp;acirc;il&amp;icirc;liğin izleri, Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc; &amp;uuml;zerinden s&amp;uuml;r&amp;uuml;lmektedir. Bu &amp;ccedil;alışmanın amacı, İsm&amp;acirc;il&amp;icirc; d&amp;uuml;ş&amp;uuml;ncedeki Yeni Efl&amp;acirc;tuncu etkilerin g&amp;uuml;n y&amp;uuml;z&amp;uuml;ne &amp;ccedil;ıkarılma &amp;ccedil;abalarına bir katkı sunmaktır. Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin eserlerindeki Yeni Efl&amp;acirc;tuncu &amp;ouml;gelere odaklanan &amp;ccedil;alışma, Plotinus&amp;#39;tan yoğun etkiler barındıran Tanrı ve &amp;acirc;lem g&amp;ouml;r&amp;uuml;şleriyle sınırlandırılmıştır. &amp;Ccedil;alışma giriş ve &amp;uuml;&amp;ccedil; b&amp;ouml;l&amp;uuml;mden oluşmaktadır. Giriş b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;n&amp;uuml;n ilk kısmı metodolojik &amp;ccedil;er&amp;ccedil;eveye ayrılmış, &amp;ccedil;alışmanın konusu, amacı, sınırları, y&amp;ouml;ntemi ve &amp;ccedil;alışmada kullanılan bazı terimlere değinilmiştir. Araştırmanın kaynakları ve Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc; hakkındaki literat&amp;uuml;r değerlendirilmesi de bu kısımda yapılmıştır. Giriş b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;n&amp;uuml;n ikinci kısmı, Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin hayatı, halefi-selefi d&amp;acirc;&amp;icirc;ler ve eserlerine ayrılmıştır. Ayrıca bu kısımda Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin d&amp;uuml;ş&amp;uuml;nce d&amp;uuml;nyasındaki Yeni Efl&amp;acirc;tuncu etkiler genel hatlarıyla &amp;ouml;zetlenmeye &amp;ccedil;alışılmıştır. Birinci b&amp;ouml;l&amp;uuml;m Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin Tanrı anlayışına ayrılmıştır. Tenzihin aşırı bir &amp;ouml;rneğini sergileyen m&amp;uuml;ellifin g&amp;ouml;r&amp;uuml;şleri Plotinus&amp;#39;un benzer g&amp;ouml;r&amp;uuml;şleriyle karşılaştırılmış, aradaki benzerlik ve farklılıklar tespit edilmeye &amp;ccedil;alışılmıştır. Bu b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;n ilk yarısında, Tanrı&amp;#39;nın tanımlanamazlığına odaklanılmış, ona atfedilen bazı kavramların reddine değinilmiş ve benzeri g&amp;ouml;r&amp;uuml;lmemiş bir tenzih anlayışı olan ikili tenzihe, diğer adıyla nefyin nefyine yer ayrılmıştır. B&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;n ikinci yarısı, Tanrı&amp;#39;yı tanımlanamaz kabul etmelerine rağmen Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc; ve Plotinus&amp;#39;un onun hakkında konuşması bağlamında, ona yakıştırılan bazı kavramları ve kullanım bi&amp;ccedil;imlerini irdelemiştir. İkinci b&amp;ouml;l&amp;uuml;m Tanrı &amp;acirc;lem ilişkisi, &amp;acirc;lemin oluşumu ve ruhan&amp;icirc; &amp;acirc;lem kısımlarından oluşmaktadır. Bu b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;n ilk kısmı, &amp;acirc;lemi ezel&amp;icirc; kabul eden Plotinus&amp;#39;un sud&amp;ucirc;r teorisiyle &amp;acirc;lemin yoktan yaratıldığını dile getiren Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin savunduğu Emr d&amp;uuml;ş&amp;uuml;ncesinin karşılaştırılmasına ayrılmıştır. Plotinus&amp;#39;un aksine Tanrı&amp;#39;nın illet olduğunu reddeden Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;de Emr&amp;#39;in varlığa nasıl illet olduğu ve ilk varlık olan Akl&amp;#39;ın yaratılışı bu kısımda ele alınmıştır. B&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;n ikinci kısmında ruhan&amp;icirc; &amp;acirc;lem ve onu oluşturan Akıl ve Nefs&amp;#39;in detayları incelenmiştir. Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin &amp;acirc;lem anlayışında merkez noktada bulunan Akl&amp;#39;ın nasıl bir varlık olduğu, kapsayıcılığı, yaratıclığı, Nefs&amp;#39;le ger&amp;ccedil;ekleştirdiği izdiva&amp;ccedil;, Nefs&amp;#39;in ondan fayda alması ve aldığı faydalarla cisman&amp;icirc; &amp;acirc;lemi y&amp;ouml;netmesi, bu kısımda detaylandırılmıştır. &amp;Ccedil;alışmanın &amp;uuml;&amp;ccedil;&amp;uuml;nc&amp;uuml; b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml; cisman&amp;icirc; &amp;acirc;leme, &amp;ouml;gelerine ve &amp;ouml;gelerinden biri olan insana tahsis edilmiştir. İlk kısımda Nefs&amp;#39;in hemen altında başladığı ve feleklerle &amp;ccedil;evrili olduğuna inanılan cisman&amp;icirc; &amp;acirc;lemin bileşenleri olan madde, suret, felekler ve bunlarla ortaya &amp;ccedil;ıkan hareket ve zamana değinilmiştir. İkinci kısımda Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin k&amp;uuml;&amp;ccedil;&amp;uuml;k &amp;acirc;lem dediği insan ele alınmıştır. Bu bağlamda Plotinus ve Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;de &amp;ouml;nemli bir yer tutan, insanın ruhan&amp;icirc; &amp;acirc;lemle ilişkini sağlayan c&amp;uuml;z&amp;rsquo;i nefs, İsm&amp;acirc;il&amp;icirc;lerin meleklerin yerine koyduğu Cedd, Feth ve Hayal ele alınmıştır. Plotinus&amp;#39;ta karşılığı olmamakla birlikte insan bahsinin altında ele alınması gereken n&amp;uuml;b&amp;uuml;vvet, İsm&amp;acirc;il&amp;icirc; devir anlayışı, imamet, gelmesi beklenen mehd&amp;icirc; ve şeriatın kaldırılması konularıyla &amp;ccedil;alışmanın g&amp;ouml;vdesi tamamlanmıştır. Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;&amp;#39;nin eserlerindeki Yeni Efl&amp;acirc;tuncu etkileri ortaya &amp;ccedil;ıkarmak amacıyla hazırlanan &amp;ccedil;alışma, m&amp;uuml;ellifin adı ge&amp;ccedil;en felsef&amp;icirc; ekolden b&amp;uuml;y&amp;uuml;k &amp;ouml;l&amp;ccedil;&amp;uuml;de etkilendiği, bunları eserlerinde yansıttığı sonucuna ulaşmıştır. Bir&amp;ccedil;ok konuda Plotinus&amp;#39;a sadık kalan Sicist&amp;acirc;n&amp;icirc;, yoktan yaratma bahsinde ondan ayrılsa da &amp;acirc;lemin ikiye ayrılması, sud&amp;ucirc;r hiyerarşisi ve insan nefsi konularında Plotinus&amp;#39;la aynı doğrultuda yol almıştır.&lt;/p&gt;</description>
  </descriptions>
</resource>