Dergi makalesi Açık Erişim

ESKİ TÜRK TOPLULUKLARINDA YER-SU İNANCININ DESTAN VE HİKÂYELERE YANSIMALARI

Meltem YILDIZ


JSON

{
  "conceptrecid": "228296", 
  "created": "2022-05-07T21:56:56.608657+00:00", 
  "doi": "10.5281/zenodo.6481047", 
  "files": [
    {
      "bucket": "afffbd56-6add-45ab-bdae-2df6126d534e", 
      "checksum": "md5:3294544dec7cb1fbfd323c96ee04790e", 
      "key": "ESK\u0130 T\u00dcRK TOPLULUKLARINDA YER-SU \u0130NANCININ DESTAN VE H\u0130K\u00c2YELERE YANSIMALARI.pdf", 
      "links": {
        "self": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/afffbd56-6add-45ab-bdae-2df6126d534e/ESK%C4%B0%20T%C3%9CRK%20TOPLULUKLARINDA%20YER-SU%20%C4%B0NANCININ%20DESTAN%20VE%20H%C4%B0K%C3%82YELERE%20YANSIMALARI.pdf"
      }, 
      "size": 1780164, 
      "type": "pdf"
    }
  ], 
  "id": 228297, 
  "links": {
    "badge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.5281/zenodo.6481047.svg", 
    "bucket": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/afffbd56-6add-45ab-bdae-2df6126d534e", 
    "doi": "https://doi.org/10.5281/zenodo.6481047", 
    "html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/228297", 
    "latest": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/records/228297", 
    "latest_html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/228297"
  }, 
  "metadata": {
    "access_right": "open", 
    "access_right_category": "success", 
    "communities": [], 
    "creators": [
      {
        "affiliation": "Turkish, English,", 
        "name": "Meltem YILDIZ", 
        "orcid": "0000-0002-9685-2077"
      }
    ], 
    "description": "<p>Tarih boyunca &ccedil;ok geni\u015f co\u011frafyalara yay\u0131larak bir&ccedil;ok dinle tan\u0131\u015fan eski T&uuml;rkler, etkile\u015fim ve tan\u0131\u015fmalara ra\u011fmen kendi k&uuml;lt&uuml;r ve inan&ccedil;lar\u0131n\u0131n temelini, ilk halini korumu\u015flard\u0131r. Eski T&uuml;rklerin inan&ccedil; sisteminin temelinde G&ouml;k Tanr\u0131 vard\u0131. Ayr\u0131ca G&ouml;k Tanr\u0131 inanc\u0131n\u0131n yan\u0131nda g&ouml;ky&uuml;z&uuml;nde ba\u015fka tanr\u0131-ruhlar oldu\u011funa inanm\u0131\u015flard\u0131r. Eski T&uuml;rkler, bu anlay\u0131\u015f\u0131n bir sonucu olarak koruyucu ruhlar olarak g&ouml;rd&uuml;kleri tabiat ruhlar\u0131na ayr\u0131 bir &ouml;nem g&ouml;stermi\u015flerdir. &Ouml;zellikle g&uuml;ne\u015f, ay, y\u0131ld\u0131zlar, da\u011f, orman, a\u011fa&ccedil;, yer-su, ta\u015f, kaya, ate\u015f ve atalar k&uuml;lt&uuml; T&uuml;rkler i&ccedil;in &ouml;nemli k&uuml;ltlerdir. Bu k&uuml;ltlerin kutsall\u0131\u011f\u0131na inanm\u0131\u015f ve kurbanlar sunmu\u015flard\u0131r.</p>\n\n<p>Eski T&uuml;rkler tabiata kar\u015f\u0131 g&ouml;zlemlerinin bir sonucu olarak birtak\u0131m varl\u0131klar\u0131 kendilerinden g&uuml;&ccedil;l&uuml; ve ulu g&ouml;rm&uuml;\u015flerdir. Bu varl\u0131klar\u0131n ise baz\u0131 gizli g&uuml;&ccedil;lerinin oldu\u011funa inan\u0131lmaktayd\u0131. Bu tabiat ruhlar\u0131n\u0131, d&uuml;\u015f&uuml;nce d&uuml;nyalar\u0131nda kadim &lsquo;&lsquo;yer-su&rsquo;&rsquo;lar olarak ifade etmi\u015flerdir. Yer-Su ruhlar\u0131, T&uuml;rkler i&ccedil;in &uuml;zerinde ya\u015fad\u0131klar\u0131 yeri koruyan ruhlar toplulu\u011fuydu. Zamanla bu d&uuml;\u015f&uuml;nce kendi i&ccedil;inde bir geli\u015fim g&ouml;stererek kutsal &lsquo;&lsquo;vatan&rsquo;&rsquo; anlay\u0131\u015f\u0131na d&ouml;n&uuml;\u015fm&uuml;\u015ft&uuml;r. Vatan k&uuml;lt&uuml;ne d&ouml;n&uuml;\u015fen yer-su inanc\u0131na g&ouml;re h&acirc;kim olunan ve korunan yer-sular bir sonraki hedef i&ccedil;in yani m&uuml;cadelenin ba\u015flang\u0131&ccedil; noktas\u0131yd\u0131. Bu sebeple kutsiyet hissettikleri bu ruhlar ki\u015file\u015ftirilmi\u015ftir ve yery&uuml;z&uuml;nde baz\u0131 olaylar\u0131 d&uuml;zenlediklerine, onlardan sorumlu olduklar\u0131na inanm\u0131\u015flard\u0131. Eski T&uuml;rklere ait efsane, gelenek-g&ouml;renek ve mitolojilere bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda T&uuml;rk halklar\u0131n\u0131n d&uuml;\u015f&uuml;ncesinde yer-su inanc\u0131n\u0131n ya da k&uuml;lt&uuml;n&uuml;n son derece &ouml;nemli oldu\u011fu ortaya &ccedil;\u0131kmaktad\u0131r. \u0130slam &ouml;ncesi T&uuml;rk k&uuml;lt&uuml;r&uuml;nde var olmak suretiyle b&uuml;y&uuml;k bir &ouml;nem ve kutsall\u0131k ta\u015f\u0131y\u0131p sayg\u0131 g&ouml;ren yer-su inan\u0131\u015flar\u0131, daha sonraki d&ouml;nemlere de yans\u0131yarak farkl\u0131 bi&ccedil;imlerde varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 korumu\u015ftur. Bu ba\u011flamda eski T&uuml;rk inan&ccedil;lar\u0131 aras\u0131nda b&uuml;y&uuml;k bir sayg\u0131ya sahip olan yer-su k&uuml;lt&uuml;n&uuml;n &ouml;nemi ve detaylar\u0131 incelenecektir.</p>", 
    "doi": "10.5281/zenodo.6481047", 
    "has_grant": false, 
    "journal": {
      "issue": "2", 
      "pages": "226-239", 
      "title": "\u0130NTOBA - \u0130nsan ve Toplum Bilimleri Akademi Dergisi", 
      "volume": "1"
    }, 
    "keywords": [
      "T\u00fcrkler, T\u00fcrk halklar\u0131, Yer-Su, kutsal vatan, ate\u015f k\u00fclt\u00fc, su k\u00fclt\u00fc, destanlar, mitolojik hik\u00e2yeler."
    ], 
    "license": {
      "id": "cc-by-nc-4.0"
    }, 
    "publication_date": "2021-12-30", 
    "relations": {
      "version": [
        {
          "count": 1, 
          "index": 0, 
          "is_last": true, 
          "last_child": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "228297"
          }, 
          "parent": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "228296"
          }
        }
      ]
    }, 
    "resource_type": {
      "subtype": "article", 
      "title": "Dergi makalesi", 
      "type": "publication"
    }, 
    "science_branches": [
      "Sosyal ve Be\u015feri Bilimler > Dil ve Edebiyat"
    ], 
    "title": "ESK\u0130 T\u00dcRK TOPLULUKLARINDA YER-SU \u0130NANCININ DESTAN VE H\u0130K\u00c2YELERE YANSIMALARI"
  }, 
  "owners": [
    414
  ], 
  "revision": 3, 
  "stats": {
    "downloads": 330.0, 
    "unique_downloads": 294.0, 
    "unique_views": 339.0, 
    "version_downloads": 330.0, 
    "version_unique_downloads": 294.0, 
    "version_unique_views": 339.0, 
    "version_views": 376.0, 
    "version_volume": 587454120.0, 
    "views": 376.0, 
    "volume": 587454120.0
  }, 
  "updated": "2023-09-11T09:07:19.706590+00:00"
}
376
330
görüntülenme
indirilme
Görüntülenme 376
İndirme 330
Veri hacmi 587.5 MB
Tekil görüntülenme 339
Tekil indirme 294

Alıntı yap