30 Aralık 2021 Dergi makalesi Açık Erişim

Pınar ŞAHİN

JSON

{
  "conceptrecid": "228284", 
  "created": "2022-05-07T21:38:39.663517+00:00", 
  "doi": "10.5281/zenodo.6481072", 
  "files": [
    {
      "bucket": "144c823d-030e-4fb1-b193-d3169787bac6", 
      "checksum": "md5:ba4f38700cb487213a287fb85d03b1c2", 
      "key": "TOPLUMSAL C\u0130NS\u0130YET BA\u011eLAMINDA KADIN \u00c2\u015eIK VE DENGBEJC\u0130LER.pdf", 
      "links": {
        "self": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/144c823d-030e-4fb1-b193-d3169787bac6/TOPLUMSAL%20C%C4%B0NS%C4%B0YET%20BA%C4%9ELAMINDA%20KADIN%20%C3%82%C5%9EIK%20VE%20DENGBEJC%C4%B0LER.pdf"
      }, 
      "size": 1468083, 
      "type": "pdf"
    }
  ], 
  "id": 228285, 
  "links": {
    "badge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.5281/zenodo.6481072.svg", 
    "bucket": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/144c823d-030e-4fb1-b193-d3169787bac6", 
    "doi": "https://doi.org/10.5281/zenodo.6481072", 
    "html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/228285", 
    "latest": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/records/228285", 
    "latest_html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/228285"
  }, 
  "metadata": {
    "access_right": "open", 
    "access_right_category": "success", 
    "communities": [], 
    "creators": [
      {
        "affiliation": "Turkish, English,", 
        "name": "P\u0131nar \u015eAH\u0130N", 
        "orcid": "0000-0002-4809-4179"
      }
    ], 
    "description": "<p>Toplumsal cinsiyet rolleri, en temelde kad\u0131n ve erkek olarak ikiye ayr\u0131l\u0131r. Birey; i&ccedil;inde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 topluma kar\u015f\u0131 g&ouml;rev ve sorumlulu\u011fu olan, sosyal ortamda bunlar\u0131 yerine getiren ki\u015fidir. Sosyal ili\u015fki ve sosyal sistemler; toplumsal temel denilen olu\u015fum i&ccedil;erisinde bir&ccedil;ok unsuru i&ccedil;ine alan geni\u015f bir ortakl\u0131k b&uuml;t&uuml;n&uuml;d&uuml;r. Toplumsal yap\u0131, g&ouml;receli denge ve birli\u011finin yan\u0131 s\u0131ra &ccedil;e\u015fitli z\u0131tl\u0131klar, &ccedil;at\u0131\u015fmalar ve e\u015fitsizlikleri de b&uuml;nyesinde bar\u0131nd\u0131r\u0131r. Bu anlamda biyolojik olarak kad\u0131n cinsiyetine kar\u015f\u0131l\u0131k toplumsal olarak &uuml;retilen &lsquo;kad\u0131nl\u0131k&rsquo; rol&uuml;, ba\u015fl\u0131ca &ouml;rnek olarak varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s&uuml;rd&uuml;rmektedir.</p>\n\n<p>Toplumun her ya\u015fam ve faaliyet alan\u0131nda oldu\u011fu gibi m&uuml;zikte de toplumsal cinsiyetin getirdi\u011fi zorunlu roller kar\u015f\u0131s\u0131nda sorunlar, ayr\u0131mlar meydana geldi\u011fi g&ouml;r&uuml;lmektedir. M&uuml;zikteki kad\u0131n olgusunun da m&uuml;zikteki erkek olgusuna k\u0131yasla daha a\u015f\u0131lmas\u0131 zor ve kal\u0131c\u0131 sorunlar halinde kar\u015f\u0131m\u0131za &ccedil;\u0131kmaktad\u0131r. M&uuml;zik ya\u015fam da bir ara&ccedil; rol&uuml; &uuml;stlenmektedir. Ayn\u0131 zamanda toplumlararas\u0131 k&uuml;lt&uuml;rel bir k&ouml;pr&uuml; niteli\u011fi ta\u015f\u0131maktad\u0131r. K&uuml;lt&uuml;r ta\u015f\u0131y\u0131c\u0131s\u0131 konumunda olan bir di\u011fer olgu da halk sanat&ccedil;\u0131lar\u0131, &acirc;\u015f\u0131k ve dengbejlerdir. Bunlar halk k&uuml;lt&uuml;r&uuml;n&uuml;n sonraki ku\u015faklara aktar\u0131lmas\u0131nda &ouml;nemli bir rol oynamaktad\u0131r. Bulundu\u011fu toplumun g&ouml;r&uuml;\u015flerini, ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 olaylar\u0131, gelenek g&ouml;reneklerini, k&uuml;lt&uuml;rlerini ta\u015f\u0131yan ve ya\u015fatan bu bireyler i&ccedil;erisinde kad\u0131n &acirc;\u015f\u0131k ve dengbejlerin rol&uuml; b&uuml;y&uuml;kt&uuml;r.</p>\n\n<p>\u0130ki farkl\u0131 gelenek olarak g&ouml;r&uuml;len &acirc;\u015f\u0131kl\u0131k ve dengbej gelene\u011fi toplumsal olarak ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 zaman ortak bir paydada bulu\u015ftuklar\u0131 g&ouml;r&uuml;lm&uuml;\u015ft&uuml;r. Dengbej gelene\u011fine ba\u015flamadan &ouml;nce de &Acirc;\u015f\u0131kl\u0131k Gelene\u011finde oldu\u011fu gibi belli ba\u015fl\u0131 a\u015famalardan ge&ccedil;menin gereklili\u011fi saptanm\u0131\u015ft\u0131r. Dengbeje ba\u015flaman\u0131n ba\u015fl\u0131ca a\u015famalar\u0131 ve &ouml;nemli hususlar\u0131ndan baz\u0131lar\u0131 \u015f&ouml;yledir; sesin g&uuml;zel olmas\u0131n\u0131 engelleyecek bir sa\u011fl\u0131k sorununun bulunmamas\u0131, ya\u015fan\u0131lan her olay\u0131 alg\u0131lay\u0131p, anlamland\u0131racak kadar bir biyolojik g&uuml;&ccedil;l&uuml; haf\u0131zaya ihtiya&ccedil; duyulmas\u0131d\u0131r. Dengbejler ile &acirc;\u015f\u0131klar\u0131n toplumdaki rolleri ve g&ouml;revleri hemen hemen ayn\u0131d\u0131r. \u0130cra ortamlar\u0131, ele ald\u0131klar\u0131 konularda da benzerlik g&ouml;stermektedir. Dengbej icras\u0131 asl\u0131nda &ccedil;o\u011funlukla beden ve ruh aras\u0131nda oldu\u011fu &ouml;ng&ouml;r&uuml;lm&uuml;\u015ft&uuml;r. Dengbej de ruh, g&ouml;z ve &ccedil;ok iyi bir s&ouml;z sanat\u0131 kullan\u0131m\u0131 ortak \u015fekilde &ccedil;al\u0131\u015fmaktad\u0131r. </p>\n\n<p>&Acirc;\u015f\u0131kl\u0131k gelene\u011finde oldu\u011fu gibi, dengbej gelene\u011finde de usta-&ccedil;\u0131rak &ouml;\u011frenimi mevcuttur. Burada da toplumsal kurallar ve ya\u015fam bi&ccedil;imi kaynakl\u0131 kad\u0131n dengbejciler icra ortamlar\u0131ndan mahrum kalm\u0131\u015f ve kendilerini geli\u015ftiremedikleri saptanm\u0131\u015ft\u0131r. Toplumsal cinsiyet ba\u011flam\u0131nda kad\u0131n &acirc;\u015f\u0131klar ve kad\u0131n dengbejciler toplumun onlara y&uuml;kledi\u011fi roller kar\u015f\u0131s\u0131nda sanatta yetersiz olduklar\u0131, bu yetersizliklerine ra\u011fmen &acirc;\u015f\u0131kl\u0131k gelene\u011fin de ve dengbej gelene\u011fin de kad\u0131n\u0131n &ouml;nemli bir yere sahip oldu\u011fu saptanm\u0131\u015ft\u0131r.</p>\n\n<p>Bu &ccedil;al\u0131\u015fmada; teorik anlamda toplumsal cinsiyetin kurguland\u0131\u011f\u0131 kad\u0131nl\u0131k olgusu tan\u0131mlanacakt\u0131r. Ard\u0131ndan &acirc;\u015f\u0131kl\u0131k ve dengbejlik gelene\u011fi t&uuml;m y&ouml;nleri ile ele al\u0131narak, her iki gelenekte de kad\u0131n\u0131n rol&uuml;ne yer verilecek; bu geleneklerin benzerlik ve farkl\u0131l\u0131klar\u0131 ortaya konulacakt\u0131r.</p>", 
    "doi": "10.5281/zenodo.6481072", 
    "has_grant": false, 
    "journal": {
      "issue": "2", 
      "pages": "105-115", 
      "title": "\u0130NTOBA - \u0130nsan ve Toplum Bilimleri Akademi Dergisi", 
      "volume": "1"
    }, 
    "keywords": [
      "Toplumsal Cinsiyet, Kad\u0131n, M\u00fczik, \u00c2\u015f\u0131kl\u0131k Gelene\u011fi, Dengbej."
    ], 
    "license": {
      "id": "cc-by-nc-4.0"
    }, 
    "publication_date": "2021-12-30", 
    "relations": {
      "version": [
        {
          "count": 1, 
          "index": 0, 
          "is_last": true, 
          "last_child": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "228285"
          }, 
          "parent": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "228284"
          }
        }
      ]
    }, 
    "resource_type": {
      "subtype": "article", 
      "title": "Dergi makalesi", 
      "type": "publication"
    }, 
    "science_branches": [
      "Sosyal ve Be\u015feri Bilimler > Sanat > M\u00fczik"
    ], 
    "title": "TOPLUMSAL C\u0130NS\u0130YET BA\u011eLAMINDA KADIN \u00c2\u015eIK VE DENGBEJC\u0130LER"
  }, 
  "owners": [
    414
  ], 
  "revision": 3, 
  "stats": {
    "downloads": 136.0, 
    "unique_downloads": 122.0, 
    "unique_views": 168.0, 
    "version_downloads": 137.0, 
    "version_unique_downloads": 123.0, 
    "version_unique_views": 168.0, 
    "version_views": 192.0, 
    "version_volume": 201127371.0, 
    "views": 192.0, 
    "volume": 199659288.0
  }, 
  "updated": "2023-09-11T09:07:37.061010+00:00"
}