Kitap bölümü Kısıtlı Erişim
WEB SİTELERİNDE KOLAY TÜRKÇE İLE BİLGİYE ERİŞİLEBİLİRLİK
Fayıka Göktepe
MARC21 XML
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<record xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim">
<leader>00000nam##2200000uu#4500</leader>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Kolay Dil, erişilebilirlik, engelsiz iletişim ve etkileşim, web siteleri</subfield>
</datafield>
<datafield tag="041" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">tur</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="005">20250511171239.0</controlfield>
<datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="c">2024-12-30</subfield>
</datafield>
<datafield tag="909" ind1="C" ind2="O">
<subfield code="o">oai:aperta.ulakbim.gov.tr:285913</subfield>
</datafield>
<datafield tag="520" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a"><p><em>Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bilgiye erişim her bireyin temel&nbsp;hakkıdır. Engelli hakları ile ilgili düzenlemeler &ouml;zellikle BM&nbsp;Engelli Haklarına&nbsp;İlişkin S&ouml;zleşme&rsquo;de, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun&rsquo;da, 2030 Engelsiz&nbsp;Vizyon Belgesi&rsquo;nde ve onun uygulama aracı olan Engelli Hakları Ulusal Eylem&nbsp;Planı&rsquo;nda g&ouml;rülebilir. Bu nedenle kapsayıcılığı i&ccedil;eren &ccedil;alışmalar ve uygulamalar&nbsp;ülkemizde son d&ouml;nemlerde ivme kazanarak bir&ccedil;ok engellilerin hayatını&nbsp;kolaylaştırmıştır. Ne var ki engelsiz iletişim ve erişim kapsamında yürütülen bu&ccedil;alışmalar ve uygulamalarda orta ve hafif zihinsel engelli grubu veya bilişsel kısıtı&nbsp;olan bireyler, bilgiye erişim konusunda &ouml;zellikle de dijital mecralarda ihmal&nbsp;edilmektedir. Oysa yürüme engelli bir birey i&ccedil;in merdivenler nasıl engel teşkil&nbsp;diyorsa, bilişsel engelli veya kısıtlı olan bireyler i&ccedil;in de dilin kendisi engel teşkil etmektedir; bu nedenle dijital mecralarda standart dili anlamakta zorlandıkları i&ccedil;in&nbsp;bilgiye erişimden, yani temel haklarından mahrum bırakılmaktadırlar. Bu kitle,&nbsp;yurtdışında uzun yıllardır yürütülen Kolay Dil &ccedil;alışmaları ve uygulamaları sayesinde&nbsp;kolaylıkla bilgiye erişebilmektedirler. Bu bağlamda standart dilde yazılmış metinler&nbsp;belli kural veya ilkeler doğrultusunda dili&ccedil;i &ccedil;eviri yapmak suretiyle Kolay Dile&nbsp;aktarılmaktadır. Kolay Dile aktarılan bu metinler orta ve hafif düzeyde zihinsel&nbsp;engelliler ve bilişsel kısıtları olan bireyler i&ccedil;in daha anlaşılır olmakta ve onların</em>&nbsp;bilgiye erişmesi sağlanmaktadır. Dolayısıyla da ihtiya&ccedil; sahibi bireylerin topluma&nbsp;katılımları bu yolla teşvik edilmektedir.&nbsp;Kolay Dilin zorunlu olarak uygulanması bir&ccedil;ok AB &uuml;lkesinde ve &ouml;zellikle&nbsp;Almanya&rsquo;da mevzuatlarda d&uuml;zenlenmiştir. B&ouml;ylelikle t&uuml;m kamu kurum ve&nbsp;kuruluşlarının web sitelerini Kolay Dilde sunmalarını zorunlu kılınmıştır.</p>
<p>Bilgiye&nbsp;erişim ve eşitlik ilkesi, Almanya&rsquo;da temel hak olarak kabul edilmiş ve s&ouml;z konusu&nbsp;kitlenin kamu hizmetlerine ve bilgilere eşit&nbsp;şartlarda erişim sağlaması Kolay Dil&nbsp;&ccedil;alışma ve uygulamalarına ciddi bir ivme kazandırmıştır. Almanya bu nedenle web<br>
sitelerinde standart dile ek bir uygulama olarak Kolay Dil se&ccedil;eneği sunmasıyla iyi&nbsp;bir &ouml;rnek olarak kabul edilmektedir.&nbsp;T&uuml;rk&ccedil;e Kolay Dil/&nbsp;Kolay T&uuml;rk&ccedil;e &ccedil;alışmaları &uuml;lkemizde hen&uuml;z başlangı&ccedil; aşamasındadır&nbsp;ve bu nedenle engelsiz erişim kapsamında Kolay Dil konusunda hala&nbsp;&ouml;nemli eksiklikler mevcuttur. Bu durum &uuml;lkemizde orta ve hafif d&uuml;zeyde zihinsel&nbsp;engelli bireyler ile diğer bilişsel kısıtı bulunan bireylerin bilgiye erişimlerinde hala&nbsp;engellerin s&ouml;z konusu olduğunu g&ouml;stermektedir. G&uuml;n&uuml;m&uuml;zde dijital medya, bilgiye&nbsp;ulaşmanın en yaygın ve en bilinen yolu haline gelmiştir. Buradan hareketle, zihinsel&nbsp;engelliler ve bilişsel kısıtları bulunan bireylerin de bu mecraları etkin bir şekilde&nbsp;kullanabilmeleri i&ccedil;in web sitelerinin kolay anlaşılır bir dilde hazırlanması b&uuml;y&uuml;k&nbsp;&ouml;nem taşır. Aksi takdirde, bu kişilerin bilgiye erişimleri g&uuml;&ccedil;leşmekte ve topluma&nbsp;katılımları kısıtlanmaktadır. Bu &ccedil;alışmada web site &ouml;rneklerinden yola &ccedil;ıkarak&nbsp;Kolay Dilin &ouml;nemi vurgulanmaktadır. Ayrıca tasarlanan Kolay T&uuml;rk&ccedil;e sembol&uuml;&nbsp;Kolay Dil uygulamalarının nasıl g&ouml;r&uuml;n&uuml;r kılındığı &ccedil;alışma kapsamında bir &ouml;rnek&nbsp;web sitesi &uuml;zerinden g&ouml;sterilmektedir. Engelsiz iletişim, toplumsal katılımın ve&nbsp;bilgiye erişimin sağlanmasında temel bir unsur olduğu ve bu kapsamda Kolay T&uuml;rk&ccedil;e&nbsp;uygulamalarının web sitelerinde yer almasının &ouml;nemi ise &ccedil;alışmanın odak noktasının temsil etmektedir.<br>
&nbsp;</p></subfield>
</datafield>
<datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">publication</subfield>
<subfield code="b">section</subfield>
</datafield>
<datafield tag="024" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">10.48623/aperta.285913</subfield>
<subfield code="2">doi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="542" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="l">restricted</subfield>
</datafield>
<datafield tag="245" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">WEB SİTELERİNDE KOLAY TÜRKÇE İLE BİLGİYE ERİŞİLEBİLİRLİK</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="001">285913</controlfield>
<datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="i">isVersionOf</subfield>
<subfield code="a">10.48623/aperta.285912</subfield>
<subfield code="n">doi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="100" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Fayıka Göktepe</subfield>
<subfield code="u">Marmara Üniversitesi</subfield>
</datafield>
</record>
0
0
görüntülenme
indirilme
| Tüm sürümler | Bu sürüm | |
|---|---|---|
| Görüntülenme | 0 | 0 |
| İndirme | 0 | 0 |
| Veri hacmi | 0 Bytes | 0 Bytes |
| Tekil görüntülenme | 0 | 0 |
| Tekil indirme | 0 | 0 |
