1 Kasım 2021 Kitap Erişime Kapalı

BEKIR, Nurhayat

DataCite XML

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<resource xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://datacite.org/schema/kernel-4" xsi:schemaLocation="http://datacite.org/schema/kernel-4 http://schema.datacite.org/meta/kernel-4.1/metadata.xsd">
  <identifier identifierType="DOI">10.48623/aperta.252011</identifier>
  <creators>
    <creator>
      <creatorName>BEKIR, Nurhayat</creatorName>
      <givenName>Nurhayat</givenName>
      <familyName>BEKIR</familyName>
      <nameIdentifier nameIdentifierScheme="ORCID" schemeURI="http://orcid.org/">0000-0001-5304-9279</nameIdentifier>
    </creator>
  </creators>
  <titles>
    <title>Çalışan Kadının Din Ve Vicdan Özgürlüğü</title>
  </titles>
  <publisher>Aperta</publisher>
  <publicationYear>2021</publicationYear>
  <subjects>
    <subject>Çalışan Kadın</subject>
    <subject>Din ve vicdan Özgürlüğü</subject>
    <subject>İbadet yeri</subject>
    <subject>İbadet Özgürlüğü</subject>
    <subject>Laiklik ilkesi</subject>
    <subject>Çalışma Hakkı</subject>
    <subject>Toplumsal Cinsiyet</subject>
    <subject>Kesişimsel Ayrımcılık</subject>
    <subject>Working woman</subject>
    <subject>Working Women</subject>
    <subject>Freedom of Religion and Conscience</subject>
    <subject>Gender</subject>
    <subject>Intersectional Discrimination</subject>
    <subject>Ayrımcılık Yasağı</subject>
    <subject>Eşitlik İlkesi</subject>
    <subject>Discrimination</subject>
    <subject>Principle of Equality</subject>
  </subjects>
  <dates>
    <date dateType="Issued">2021-11-01</date>
  </dates>
  <language>tr</language>
  <resourceType resourceTypeGeneral="Text">Book</resourceType>
  <alternateIdentifiers>
    <alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/252011</alternateIdentifier>
  </alternateIdentifiers>
  <relatedIdentifiers>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsVersionOf">10.48623/aperta.252010</relatedIdentifier>
  </relatedIdentifiers>
  <rightsList>
    <rights rightsURI="info:eu-repo/semantics/closedAccess">Closed Access</rights>
  </rightsList>
  <descriptions>
    <description descriptionType="Abstract">&lt;p&gt;&amp;Ouml;Z&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Bu &amp;ccedil;alışma &amp;ouml;ncelikle T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;deki kadınların &amp;ccedil;alışma hayatına d&amp;acirc;hil edilmesi ve ekonomik bağımsızlıklarını elde etmesi amacına k&amp;uuml;&amp;ccedil;&amp;uuml;k de olsa hizmet edebilmesi doğrultusunda ger&amp;ccedil;ekleştirilmiştir. Kadınların iş hayatında din veya inancın a&amp;ccedil;ığa vurulmasından dolayı karşılaştığı kıyafet ve eşit ibadet yeri problemleri 1982 Anayasası ile korunan din ve vicdan &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml; kapsamında ele alınmıştır.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de bu &amp;ccedil;alışmayı yapmanın risklerinin farkında olmakla beraber, d&amp;uuml;nya genelinde ve T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de &amp;ccedil;oğulcu, &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;k&amp;ccedil;&amp;uuml; mahkeme kararlarının, uygulamalarının g&amp;uuml;ndeme gelmesi beni bu &amp;ccedil;alışmayı yapmaya itti. &amp;Ccedil;alışmayı tamamladığım d&amp;ouml;nemde bu hak ve &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml;n korunması yolunda bir&amp;ccedil;ok adım atıldığını ve artık noktalanması gereken bir tartışma olduğunu d&amp;uuml;ş&amp;uuml;nm&amp;uuml;şt&amp;uuml;m. Ancak tezin yazıldığı d&amp;ouml;nemden bug&amp;uuml;ne kadar ge&amp;ccedil;en zaman zarfında hala T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de bizim i&amp;ccedil;in &amp;ouml;nemli olan laiklik ilkesinin tartışıldığını ve d&amp;uuml;nya genelinde sınırlamaların tekrardan g&amp;uuml;ndeme geldiğini g&amp;ouml;rd&amp;uuml;m. Bu, dini g&amp;ouml;r&amp;uuml;n&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml;n sınırlandırılması tartışmasının devam edeceği anlamına geliyordu. &amp;Ccedil;alışmayı tamamladıktan sonra ortaya &amp;ccedil;ıkan COVID-19 Pandemi s&amp;uuml;reci ile bu sorun bambaşka bir boyuta taşındı. D&amp;uuml;nya genelinde istihdam oranları ve kadınların istihdamı ciddi oranda d&amp;uuml;şerken dini temelde ayrımcılık, yabancı d&amp;uuml;şmanlığı arttı.1 Dolayısıyla &amp;ccedil;alışmış olduğum dezavantajlı grubun ayrımcılığa uğrama ihtimali de arttı. T&amp;uuml;rkiye &amp;ouml;zelinde hukuki anlam- da din ve vicdan &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml; bakımından kadınların &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml;n&amp;uuml; sınırlayan d&amp;uuml;zenlemeler kalkmıştır. İbadet yeri konusunda ise yalnızca mevzuat değişikliği ile halledilebilecek olan eşitlik problemi bulunmaktadır. Bu &amp;ccedil;alışmada da bunlara ilişkin t&amp;uuml;m hukuki s&amp;uuml;re&amp;ccedil; verilmeye &amp;ccedil;alışılmıştır.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Bir devrin kapandığı d&amp;uuml;ş&amp;uuml;n&amp;uuml;lse de i&amp;ccedil;inde yaşayan herkesin tespit edebi- leceği gibi toplumda gittik&amp;ccedil;e artan bir kutuplaşma ortamı bulunmaktadır. &amp;Uuml;lkede yaşanan ekonomik sıkıntılar bu ortamı olumsuz olarak etkilemekte- dir. Ancak toplumdaki kutuplaşmanın bedelini yine M&amp;uuml;sl&amp;uuml;man kadınlar &amp;ouml;demektedir. Kamuda serbestliğin kalkması ve buna paralel olarak &amp;ouml;zel sek- t&amp;ouml;rdeki esneklik (veya muhafazakarların &amp;ouml;zel sekt&amp;ouml;rde h&amp;acirc;kim olmaya başla- ması) ile M&amp;uuml;sl&amp;uuml;man kadınların g&amp;ouml;r&amp;uuml;n&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml; artmıştır. Bu g&amp;ouml;r&amp;uuml;n&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml;n artması ile belli bir partiye mensup olma &amp;ouml;nyargısı ile karşı karşıya kalan bu kadınlar, &amp;ouml;zellikle kamuda işe alındıklarında liyakatsiz olarak g&amp;ouml;r&amp;uuml;lmektedir- ler. &amp;Ouml;zel sekt&amp;ouml;rde ise hala profesyonel bir g&amp;ouml;r&amp;uuml;nt&amp;uuml; vermedikleri d&amp;uuml;ş&amp;uuml;n&amp;uuml;ld&amp;uuml;ğ&amp;uuml; i&amp;ccedil;in işe alınmada tercih edilmemektedirler. Hukuki olarak birtakım hakları elde etmiş olsalar da sosyolojik a&amp;ccedil;ıdan başka problemler ortaya &amp;ccedil;ıkmaktadır. Bu da yalnızca hukuk kuralı koymanın veya bir &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml; hukuki olarak sağlamanın her zaman yeterli olmayacağını bize g&amp;ouml;stermektedir. Devletin pozitif y&amp;uuml;k&amp;uuml;ml&amp;uuml;l&amp;uuml;ğ&amp;uuml; bu noktada &amp;ouml;nem kazanmaktadır. Kentli kadınlar g&amp;uuml;- n&amp;uuml;m&amp;uuml;zde sokakta dini kıyafetlerinden dolayı s&amp;ouml;zl&amp;uuml; veya fiziki saldırıya uğramaktadır. Bu saldırıların en &amp;ccedil;arpıcı &amp;ouml;rneklerinden biri de İstanbul Teknik &amp;Uuml;niversitesi&amp;rsquo;nde araştırma g&amp;ouml;revlisi olan Neşe Nur Akkaya&amp;rsquo;nın Nişantaşı&amp;rsquo;nda bir parkta otururken uğradığı s&amp;ouml;zl&amp;uuml; ve fiziksel saldırıdır. Daha sonra ceza davasına da konu olan olayda Akkaya, arkadaşıyla otururken kendisine &amp;quot;Ben sizden rahatsız oluyorum. Gaziosmanpaşa&amp;#39;ya gidin. Burada yaşayamazsınız. Buradan gidin.&amp;quot; denerek darp edilmiştir. Tez savunmasındaki hocalarımın ve bu konuyla alakadar olan meslektaşlarımın bana sorduğu soru, bu tarz kısıtlamaların tekrar g&amp;uuml;ndeme gelip gelmeyeceğidir. &amp;Ccedil;oğu uzman artık b&amp;ouml;yle bir uygulamanın g&amp;uuml;ndeme gelmeyeceğini ifade etse de bu konuda ben maalesef olumlu bir yaklaşım sergileyemeyeceğim. Daha sıkı koruyucu tedbirler alınmadık&amp;ccedil;a T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de aynı sınırlayıcı yaklaşımın tekrar g&amp;uuml;ndeme gelmesi kolay olmamakla birlikte m&amp;uuml;mk&amp;uuml;nd&amp;uuml;r. &amp;Ccedil;&amp;uuml;nk&amp;uuml; T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de &amp;ouml;zellikle kadının dini kıyafeti siyasetin g&amp;uuml;ndeminden bir t&amp;uuml;rl&amp;uuml; kurtulamamış ve salt bir &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;k meselesi olamamıştır. &amp;Ccedil;alışan kadının din ve vicdan &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;ğ&amp;uuml;ne ilişkin sınırlamalara bakıldığında mahkemelerin ve idare uygulamalarının gerek&amp;ccedil;esinde dini kıyafet giymeyi-sembol taşımayı tercih eden kadınların tarafsızlık bariyerine takıldığı g&amp;ouml;z&amp;uuml;kmektedir. Temel problem, kıyafetin ya da sembol&amp;uuml;n tercih edilme- sinin tek başına tarafsızlığa aykırı olacak bi&amp;ccedil;imde başkalarının hak ve &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;klerini etkileyebilecek potansiyel bir unsur olarak g&amp;ouml;r&amp;uuml;lmesidir. Bu da sınırlamanın &amp;ccedil;ok genel, soyut ve katı bir bi&amp;ccedil;imde uygulanması ile hakkın &amp;ouml;z&amp;uuml;n&amp;uuml; zedeleyecek bir yaklaşımdır. Anayasa Mahkemesi&amp;rsquo;nin de ifade ettiği gibi &amp;ldquo;Bir dinin herhangi bir dışa vurum davranışının tek anlamının laik dev- lete dini bir meydan okuma olarak yorumlamak ise, bu dinin mensuplarının kendi eylemlerini tanımlama kapasitesini yok saymak anlamına gelir.&amp;rdquo;&amp;nbsp;Hal- buki dışa vurumun sınırlanmasında başkalarının hak ve &amp;ouml;zg&amp;uuml;rl&amp;uuml;klerini etkileyen somut fiillerin varlığı ve somut gerek&amp;ccedil;elerin varlığı gereklidir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;&amp;Ccedil;alışmada din veya inancı fark etmeksizin cinsiyetlerinden dolayı dezavantajlı olan kadınların dini dışa vurumları ile beraber kesişimsel ayrımcılığa uğraması g&amp;ouml;z &amp;ouml;n&amp;uuml;nde bulundurularak hukuki s&amp;uuml;re&amp;ccedil; analiz edilmeye &amp;ccedil;alışılmıştır. Ayrıca T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;ye karşı da başvuru yapılabilen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve İnsan Hakları Komitesi (İHK) dışında &amp;ccedil;alışan kadın- lara y&amp;ouml;nelik zengin i&amp;ccedil;erik ve &amp;ouml;zg&amp;uuml;n yaklaşımlara sahip olan Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD) ve Federal Almanya Anayasa Mahkemesi (BVerfG) kararlarına da karşılaştırılmalı bi&amp;ccedil;imde yer verilmiştir. &amp;Ccedil;alışmanın basılması i&amp;ccedil;in tekrardan d&amp;uuml;zenlenmesinde plan &amp;uuml;zerinde fazla değişiklik yapılmamış ve yalnızca i&amp;ccedil;erik g&amp;uuml;ncellenmiştir.&lt;/p&gt;</description>
  </descriptions>
</resource>