Diğer Açık Erişim
TÜBİTAK 2219 Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı Proje Önerisi
Sağlık, Özhan
MARC21 XML
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<record xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim">
<leader>00000nam##2200000uu#4500</leader>
<datafield tag="540" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="u">https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/</subfield>
<subfield code="a">Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">belge yönetimi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">blokzincir teknolojisi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">güvenilirlik</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">records management</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">blockchain technology</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">trustworthiness</subfield>
</datafield>
<datafield tag="909" ind1="C" ind2="O">
<subfield code="o">oai:aperta.ulakbim.gov.tr:229489</subfield>
</datafield>
<datafield tag="041" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">tur</subfield>
</datafield>
<datafield tag="520" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a"><p>Dijital d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml;n yaygınlaşması ve elektronik devlet (e-devlet) &ccedil;alışmalarıyla birlikte kurumlar, elektronik belge y&ouml;netim sistemleri (EBYS) aracılığıyla elektronik belge (e-belge) &uuml;reterek idari iş ve işlemlerini k&acirc;ğıt ortamdan elektroniğe taşımıştır. &Uuml;retilen bu belgeler, g&uuml;nl&uuml;k işlemleri bittikten sonra dosyasına kaldırılarak arşivlenir. Belgelerin &uuml;retiminden itibaren başlayıp arşivlendikten sonra da &ouml;zg&uuml;nl&uuml;k, b&uuml;t&uuml;nl&uuml;k ve kullanılabilirlik gibi delil değerine esas teşkil eden &ouml;zniteliklerinin korunması gerekir. Ancak uzun d&ouml;nem korunmak i&ccedil;in arşivlenen e-belgelerin bileşenlerinin muhafaza edilememesi, taşındığı formatın g&uuml;ncellenememesi ve arşivsel bağın bozulması gibi nedenlerden dolayı zaman i&ccedil;erisinde &ouml;zniteliklerin korunamama riski s&ouml;z konusudur. Bu durum belgelerin g&uuml;venilirliğinden ş&uuml;phe duyulmasına neden olmakta ve &ouml;zniteliklerinin korunamayacağı tartışmalarını g&uuml;ndeme getirmektedir. Bu tartışmalar, blokzincir teknolojisi gibi yeni yaklaşımlardan e-belgelerin g&uuml;venilirliğinin korunmasında yararlanılabileceği fikrinin gelişmesine yol a&ccedil;mıştır. Belgelerin değiştirilmesinin olduk&ccedil;a zor olması nedeniyle bu teknoloji sayesinde i&ccedil;erik b&uuml;t&uuml;nl&uuml;ğ&uuml;n&uuml;n başarıyla muhafaza edilebileceği dile getirilmektedir. Ancak bu olumlu &ouml;zelliğe rağmen semantik b&uuml;t&uuml;nl&uuml;k ve arşivsel bağın korunması ile ger&ccedil;eklik ve tamlığın muhafaza edilmesi konusunda ciddi iyileştirmelere ihtiya&ccedil; duyulduğu &ccedil;eşitli &ccedil;alışmalarda ifade edilmektedir. Durum b&ouml;yle olunca, blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirliği nasıl korunacak, arşivsel bağ nasıl tesis edilecek, b&uuml;t&uuml;nl&uuml;k kontrolleri nasıl yapılacak, ger&ccedil;eklik ve tamlık nasıl muhafaza edilecek gibi sorular akla gelmektedir. Bu soruları &ccedil;&ouml;z&uuml;mlemek i&ccedil;in blokzincirlerde EBYS geliştiren farklı şirketler &uuml;zerinden inceleme yapmanın gerekli olduğu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lmektedir. Bunun neticesinde yazılımlar i&ccedil;in g&uuml;venilirlik kriterleri belirlenecektir. Ancak bu kriterlerin nasıl tesis edilebileceği ya da yeni kriterlere ihtiya&ccedil; duyulup duyulmadığının hen&uuml;z incelenmediği g&ouml;r&uuml;lmektedir. H&acirc;liyle araştırma, bu incelemeyi yaparak literat&uuml;re &ouml;nemli bir katkı sağlayacaktır. Araştırmanın problemi, &ldquo;blokzincirlerdeki belge y&ouml;netimi s&uuml;re&ccedil;leri, arşivcilik ve belge y&ouml;netimi ilkeleri yeteri kadar dikkate alınarak geliştirilmediğinde belgelerin g&uuml;venilirlikleri uzun vadede korunamayabilir&rdquo; şeklindedir. Araştırmanın sorusu ise &ldquo;blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirliği nasıl korunabilir&rdquo; olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel y&ouml;ntemler kullanılacaktır. Bu kapsamda University of British Columbia (UBC)&rsquo;deki Blokzincir Araştırma Ağında yer alan/yer almış ve blokzincirlerde EBYS geliştiren alanında yetkin şirketlerle g&ouml;r&uuml;şmeler yapılacaktır. Bu g&ouml;r&uuml;şmeler sonucunda blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirlik kriterlerine ilişkin ilkelerin belirlenmesi hedeflenmektedir. Belirlenen bu kriterler, aynı zamanda bir International Organization for Standardization (ISO) standardına da kaynaklık edebilir. Bununla birlikte, T&uuml;rk Standartları Enstit&uuml;s&uuml; (TSE), T&Uuml;BİTAK Blokzincir Araştırma Laboratuvarı, T&uuml;rkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile T&uuml;rkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital D&ouml;n&uuml;ş&uuml;m Ofisi gibi kamu kurum ve kuruluşları da araştırma sonu&ccedil;larından yararlanabilir. Bu araştırmanın &ccedil;ıktıları olarak blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirlikleriyle ilgili yazılımcıların g&ouml;r&uuml;şleri &uuml;zerine makale ve kitap b&ouml;l&uuml;mleri ile g&uuml;venilirlik kriterlerini i&ccedil;eren bir kitap hazırlanması d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lmektedir. Araştırmacı, bu &ouml;neri kabul edildikten sonra T&uuml;rkiye&rsquo;ye d&ouml;nerek bilgi ve belge y&ouml;netimi b&ouml;l&uuml;mlerinde &ouml;ğretim &uuml;yesi olarak g&ouml;rev yapmayı planlamaktadır. Bu plan kapsamında blokzincir ve belge y&ouml;netimi temalı bir ders i&ccedil;eriği oluşturmayı tasarlamaktadır. B&ouml;ylece lisans/y&uuml;ksek lisans ve doktora seviyelerinde sahanın yani blokzincir ekosisteminin ihtiyacı olan işg&uuml;c&uuml;n&uuml;n yetişmesine katkıda bulunacaktır. T&uuml;m bunların yanı sıra, hen&uuml;z T&uuml;rkiye&rsquo;de kurumsal faaliyetler sonucunda oluşan belgeleri tamamen blokzincirlerdeki EBYS&rsquo;lerde &uuml;reten kurum ve bu y&ouml;nde &ccedil;&ouml;z&uuml;m geliştiren şirket bulunmamaktadır. H&acirc;liyle bu konuda daha &ccedil;ok deneyimi olan araştırmacılarla ve farklı protokollerdeki blokzincirlerde EBYS geliştiren şirketlerle birlikte araştırma yapmak, belirlenecek g&uuml;venilirlik kriterlerinin etkinliği a&ccedil;ısından daha sağlıklı sonu&ccedil;lar verecektir. Bu t&uuml;rden bir &ccedil;alışma grubunun araştırmanın danışmanı Victoria Lemieux&rsquo;nun liderliğinde Blokzincir Araştırma Ağı adıyla UBC&rsquo;de kurulduğu g&ouml;r&uuml;lmektedir. Bununla birlikte, 20 yıldan fazla bir s&uuml;redir arşivcilik ilkelerinin gelişimine katkıda bulunan International Research on Permanent Authentic Records in Electronic Systems (INTERPARES) projesinin y&uuml;r&uuml;t&uuml;c&uuml;leri Luciana Duranti ve Muhammad Abdul-Mageed UBC School of Information (Bilgi Enstit&uuml;s&uuml;)&rsquo;da g&ouml;rev yapmaktadır. Abdul-Mageed, aynı zamanda UBC Blokzincir Araştırma Ağında da yer almaktadır. H&acirc;liyle UBC&rsquo;de ciddi nitelikte arşivcilik ve belge y&ouml;netimi pratiğine sahip araştırmacı bulunmaktadır. Blokzincirlerde &uuml;retilecek belgelerin g&uuml;venilirlik kriterleri belirlenmeye &ccedil;alışılırken bu birikimden yararlanılmak istenmektedir.</p></subfield>
</datafield>
<datafield tag="650" ind1="1" ind2="7">
<subfield code="a">cc-by</subfield>
<subfield code="2">opendefinition.org</subfield>
</datafield>
<datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">10.48623/aperta.229488</subfield>
<subfield code="i">isVersionOf</subfield>
<subfield code="n">doi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="c">2022-07-29</subfield>
</datafield>
<datafield tag="500" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">İlgili TÜBİTAK Projesini seçemediğimden burada belirtmekteyim: "Bu proje, TÜBİTAK tarafından desteklenecektir."</subfield>
</datafield>
<datafield tag="024" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">10.48623/aperta.229489</subfield>
<subfield code="2">doi</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="001">229489</controlfield>
<datafield tag="100" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Sağlık, Özhan</subfield>
<subfield code="0">(orcid)0000-0002-1436-7431</subfield>
<subfield code="u">Bursa Uludağ Üniversitesi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="856" ind1="4" ind2=" ">
<subfield code="u">https://aperta.ulakbim.gov.trrecord/229489/files/Özhan_Sağlık_2219.pdf</subfield>
<subfield code="s">330859</subfield>
<subfield code="z">md5:523b5cdf99d0017a4da870d8a3f13989</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="005">20220729204038.0</controlfield>
<datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">other</subfield>
</datafield>
<datafield tag="245" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">TÜBİTAK 2219 Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı Proje Önerisi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="542" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="l">open</subfield>
</datafield>
</record>
854
1,735
görüntülenme
indirilme
| Tüm sürümler | Bu sürüm | |
|---|---|---|
| Görüntülenme | 854 | 854 |
| İndirme | 1,735 | 1,735 |
| Veri hacmi | 574.0 MB | 574.0 MB |
| Tekil görüntülenme | 771 | 771 |
| Tekil indirme | 1,544 | 1,544 |