Diğer Açık Erişim
TÜBİTAK 2219 Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı Proje Önerisi
Sağlık, Özhan
DataCite XML
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<resource xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://datacite.org/schema/kernel-4" xsi:schemaLocation="http://datacite.org/schema/kernel-4 http://schema.datacite.org/meta/kernel-4.1/metadata.xsd">
<identifier identifierType="DOI">10.48623/aperta.229489</identifier>
<creators>
<creator>
<creatorName>Sağlık, Özhan</creatorName>
<givenName>Özhan</givenName>
<familyName>Sağlık</familyName>
<nameIdentifier nameIdentifierScheme="ORCID" schemeURI="http://orcid.org/">0000-0002-1436-7431</nameIdentifier>
<affiliation>Bursa Uludağ Üniversitesi</affiliation>
</creator>
</creators>
<titles>
<title>Tübi̇tak 2219 Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı Proje Önerisi</title>
</titles>
<publisher>Aperta</publisher>
<publicationYear>2022</publicationYear>
<subjects>
<subject>belge yönetimi</subject>
<subject>blokzincir teknolojisi</subject>
<subject>güvenilirlik</subject>
<subject>records management</subject>
<subject>blockchain technology</subject>
<subject>trustworthiness</subject>
</subjects>
<dates>
<date dateType="Issued">2022-07-29</date>
</dates>
<language>tr</language>
<resourceType resourceTypeGeneral="Other"/>
<alternateIdentifiers>
<alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/229489</alternateIdentifier>
</alternateIdentifiers>
<relatedIdentifiers>
<relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsVersionOf">10.48623/aperta.229488</relatedIdentifier>
</relatedIdentifiers>
<rightsList>
<rights rightsURI="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike</rights>
<rights rightsURI="info:eu-repo/semantics/openAccess">Open Access</rights>
</rightsList>
<descriptions>
<description descriptionType="Abstract"><p>Dijital d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml;n yaygınlaşması ve elektronik devlet (e-devlet) &ccedil;alışmalarıyla birlikte kurumlar, elektronik belge y&ouml;netim sistemleri (EBYS) aracılığıyla elektronik belge (e-belge) &uuml;reterek idari iş ve işlemlerini k&acirc;ğıt ortamdan elektroniğe taşımıştır. &Uuml;retilen bu belgeler, g&uuml;nl&uuml;k işlemleri bittikten sonra dosyasına kaldırılarak arşivlenir. Belgelerin &uuml;retiminden itibaren başlayıp arşivlendikten sonra da &ouml;zg&uuml;nl&uuml;k, b&uuml;t&uuml;nl&uuml;k ve kullanılabilirlik gibi delil değerine esas teşkil eden &ouml;zniteliklerinin korunması gerekir. Ancak uzun d&ouml;nem korunmak i&ccedil;in arşivlenen e-belgelerin bileşenlerinin muhafaza edilememesi, taşındığı formatın g&uuml;ncellenememesi ve arşivsel bağın bozulması gibi nedenlerden dolayı zaman i&ccedil;erisinde &ouml;zniteliklerin korunamama riski s&ouml;z konusudur. Bu durum belgelerin g&uuml;venilirliğinden ş&uuml;phe duyulmasına neden olmakta ve &ouml;zniteliklerinin korunamayacağı tartışmalarını g&uuml;ndeme getirmektedir. Bu tartışmalar, blokzincir teknolojisi gibi yeni yaklaşımlardan e-belgelerin g&uuml;venilirliğinin korunmasında yararlanılabileceği fikrinin gelişmesine yol a&ccedil;mıştır. Belgelerin değiştirilmesinin olduk&ccedil;a zor olması nedeniyle bu teknoloji sayesinde i&ccedil;erik b&uuml;t&uuml;nl&uuml;ğ&uuml;n&uuml;n başarıyla muhafaza edilebileceği dile getirilmektedir. Ancak bu olumlu &ouml;zelliğe rağmen semantik b&uuml;t&uuml;nl&uuml;k ve arşivsel bağın korunması ile ger&ccedil;eklik ve tamlığın muhafaza edilmesi konusunda ciddi iyileştirmelere ihtiya&ccedil; duyulduğu &ccedil;eşitli &ccedil;alışmalarda ifade edilmektedir. Durum b&ouml;yle olunca, blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirliği nasıl korunacak, arşivsel bağ nasıl tesis edilecek, b&uuml;t&uuml;nl&uuml;k kontrolleri nasıl yapılacak, ger&ccedil;eklik ve tamlık nasıl muhafaza edilecek gibi sorular akla gelmektedir. Bu soruları &ccedil;&ouml;z&uuml;mlemek i&ccedil;in blokzincirlerde EBYS geliştiren farklı şirketler &uuml;zerinden inceleme yapmanın gerekli olduğu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lmektedir. Bunun neticesinde yazılımlar i&ccedil;in g&uuml;venilirlik kriterleri belirlenecektir. Ancak bu kriterlerin nasıl tesis edilebileceği ya da yeni kriterlere ihtiya&ccedil; duyulup duyulmadığının hen&uuml;z incelenmediği g&ouml;r&uuml;lmektedir. H&acirc;liyle araştırma, bu incelemeyi yaparak literat&uuml;re &ouml;nemli bir katkı sağlayacaktır. Araştırmanın problemi, &ldquo;blokzincirlerdeki belge y&ouml;netimi s&uuml;re&ccedil;leri, arşivcilik ve belge y&ouml;netimi ilkeleri yeteri kadar dikkate alınarak geliştirilmediğinde belgelerin g&uuml;venilirlikleri uzun vadede korunamayabilir&rdquo; şeklindedir. Araştırmanın sorusu ise &ldquo;blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirliği nasıl korunabilir&rdquo; olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel y&ouml;ntemler kullanılacaktır. Bu kapsamda University of British Columbia (UBC)&rsquo;deki Blokzincir Araştırma Ağında yer alan/yer almış ve blokzincirlerde EBYS geliştiren alanında yetkin şirketlerle g&ouml;r&uuml;şmeler yapılacaktır. Bu g&ouml;r&uuml;şmeler sonucunda blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirlik kriterlerine ilişkin ilkelerin belirlenmesi hedeflenmektedir. Belirlenen bu kriterler, aynı zamanda bir International Organization for Standardization (ISO) standardına da kaynaklık edebilir. Bununla birlikte, T&uuml;rk Standartları Enstit&uuml;s&uuml; (TSE), T&Uuml;BİTAK Blokzincir Araştırma Laboratuvarı, T&uuml;rkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile T&uuml;rkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital D&ouml;n&uuml;ş&uuml;m Ofisi gibi kamu kurum ve kuruluşları da araştırma sonu&ccedil;larından yararlanabilir. Bu araştırmanın &ccedil;ıktıları olarak blokzincirlerde &uuml;retilen belgelerin g&uuml;venilirlikleriyle ilgili yazılımcıların g&ouml;r&uuml;şleri &uuml;zerine makale ve kitap b&ouml;l&uuml;mleri ile g&uuml;venilirlik kriterlerini i&ccedil;eren bir kitap hazırlanması d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lmektedir. Araştırmacı, bu &ouml;neri kabul edildikten sonra T&uuml;rkiye&rsquo;ye d&ouml;nerek bilgi ve belge y&ouml;netimi b&ouml;l&uuml;mlerinde &ouml;ğretim &uuml;yesi olarak g&ouml;rev yapmayı planlamaktadır. Bu plan kapsamında blokzincir ve belge y&ouml;netimi temalı bir ders i&ccedil;eriği oluşturmayı tasarlamaktadır. B&ouml;ylece lisans/y&uuml;ksek lisans ve doktora seviyelerinde sahanın yani blokzincir ekosisteminin ihtiyacı olan işg&uuml;c&uuml;n&uuml;n yetişmesine katkıda bulunacaktır. T&uuml;m bunların yanı sıra, hen&uuml;z T&uuml;rkiye&rsquo;de kurumsal faaliyetler sonucunda oluşan belgeleri tamamen blokzincirlerdeki EBYS&rsquo;lerde &uuml;reten kurum ve bu y&ouml;nde &ccedil;&ouml;z&uuml;m geliştiren şirket bulunmamaktadır. H&acirc;liyle bu konuda daha &ccedil;ok deneyimi olan araştırmacılarla ve farklı protokollerdeki blokzincirlerde EBYS geliştiren şirketlerle birlikte araştırma yapmak, belirlenecek g&uuml;venilirlik kriterlerinin etkinliği a&ccedil;ısından daha sağlıklı sonu&ccedil;lar verecektir. Bu t&uuml;rden bir &ccedil;alışma grubunun araştırmanın danışmanı Victoria Lemieux&rsquo;nun liderliğinde Blokzincir Araştırma Ağı adıyla UBC&rsquo;de kurulduğu g&ouml;r&uuml;lmektedir. Bununla birlikte, 20 yıldan fazla bir s&uuml;redir arşivcilik ilkelerinin gelişimine katkıda bulunan International Research on Permanent Authentic Records in Electronic Systems (INTERPARES) projesinin y&uuml;r&uuml;t&uuml;c&uuml;leri Luciana Duranti ve Muhammad Abdul-Mageed UBC School of Information (Bilgi Enstit&uuml;s&uuml;)&rsquo;da g&ouml;rev yapmaktadır. Abdul-Mageed, aynı zamanda UBC Blokzincir Araştırma Ağında da yer almaktadır. H&acirc;liyle UBC&rsquo;de ciddi nitelikte arşivcilik ve belge y&ouml;netimi pratiğine sahip araştırmacı bulunmaktadır. Blokzincirlerde &uuml;retilecek belgelerin g&uuml;venilirlik kriterleri belirlenmeye &ccedil;alışılırken bu birikimden yararlanılmak istenmektedir.</p></description>
<description descriptionType="Other">İlgili TÜBİTAK Projesini seçemediğimden burada belirtmekteyim: "Bu proje, TÜBİTAK tarafından desteklenecektir."</description>
</descriptions>
</resource>
855
1,746
görüntülenme
indirilme
| Tüm sürümler | Bu sürüm | |
|---|---|---|
| Görüntülenme | 855 | 855 |
| İndirme | 1,746 | 1,746 |
| Veri hacmi | 577.7 MB | 577.7 MB |
| Tekil görüntülenme | 772 | 772 |
| Tekil indirme | 1,553 | 1,553 |