Konferans bildirisi Açık Erişim
Akım Verilerine Dayalı Kuraklık Tahmini: Marmara Havzası'nda SDI ve Yapay Zeka Uygulamaları
Taşkolu, İlteriş;
Acar, Reşat;
Çırağ, Burak
MARC21 XML
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<record xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim">
<leader>00000nam##2200000uu#4500</leader>
<datafield tag="856" ind1="4" ind2=" ">
<subfield code="y">Conference website</subfield>
<subfield code="u">https://tr.iksadkongre.com/bursa</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Kuraklık</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Akım</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">SDI</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">XGBoost</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Prophet</subfield>
</datafield>
<datafield tag="041" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">tur</subfield>
</datafield>
<datafield tag="909" ind1="C" ind2="O">
<subfield code="o">oai:aperta.ulakbim.gov.tr:285970</subfield>
</datafield>
<datafield tag="520" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a"><p>Kuraklık, yavaş gelişen ancak etkileri uzun yıllar boyunca hissedilebilen, geniş coğrafyaları etkisi altına alan ve su kaynakları, tarımsal &uuml;retim ile ekosistemler &uuml;zerinde ciddi tehditler oluşturan doğal afetlerin başında gelmektedir. İklim değişikliği, artan su talebi, n&uuml;fus yoğunluğundaki s&uuml;rekli artış ve d&uuml;zensiz su y&ouml;netimi gibi &ccedil;eşitli antropojenik ve &ccedil;evresel etkenler, kuraklık olaylarının hem sıklığını hem de şiddetini giderek artırmaktadır. T&uuml;rkiye de bu riskten muaf olmayan &uuml;lkeler arasında yer almakta olup, &ouml;zellikle su kaynaklarının yoğun şekilde kullanıldığı Marmara Havzası gibi b&ouml;lgelerde kuraklık tehdidi &ccedil;ok daha belirgin ve hissedilir d&uuml;zeydedir. Bu bağlamda, &ccedil;alışma kapsamında Marmara Havzası sınırları i&ccedil;erisinde yer alan G&ouml;&ccedil;beyli, Cihandiye, S&ouml;l&ouml;z ve &Ccedil;elikg&ouml;r&uuml; akım g&ouml;zlem istasyonlarına ait uzun yıllara dayanan aylık akım verileri kullanılarak hidrolojik kuraklık analizi ger&ccedil;ekleştirilmiştir. Analizlerde, kuraklık seviyelerinin belirlenmesinde yaygın olarak kullanılan Standartlaştırılmış Akım İndeksi (Streamflow Drought Index &ndash; SDI) y&ouml;ntemi tercih edilmiştir. Elde edilen SDI verileri, gelecekteki kuraklık eğilimlerini tahmin etmek amacıyla makine &ouml;ğrenmesi tabanlı XGBoost algoritması ve zaman serisi analizlerinde yaygın şekilde kullanılan Prophet modeliyle değerlendirilmiştir. Yapılan karşılaştırmalı model analizleri sonucunda, yalnızca G&ouml;&ccedil;beyli istasyonunda hafif d&uuml;zeyde hidrolojik kuraklık g&ouml;zlenmiş, diğer &uuml;&ccedil; istasyonda belirgin bir kuraklık sinyali tespit edilmemiştir. Model performansları karşılaştırıldığında ise, XGBoost algoritmasının RMSE, MAE ve MAPE gibi hata &ouml;l&ccedil;&uuml;tlerinde Prophet&rsquo;e kıyasla daha d&uuml;ş&uuml;k değerlere sahip olduğu g&ouml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;r. Bu sonu&ccedil;lar, XGBoost&rsquo;un hidrolojik kuraklık tahmini konusunda y&uuml;ksek doğrulukta ve g&uuml;venilir &ouml;ng&ouml;r&uuml;ler sunabilen etkili bir y&ouml;ntem olduğunu ortaya koymaktadır.</p></subfield>
</datafield>
<datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">publication</subfield>
<subfield code="b">conferencepaper</subfield>
</datafield>
<datafield tag="711" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="n">1</subfield>
<subfield code="a">INTERNATIONAL YILDIRIM BAYEZID SCIENTIFIC RESEARCH AND INNOVATION SYMPOSIUM-I</subfield>
<subfield code="d">09-10 Mayıs 2025</subfield>
<subfield code="c">Bursa/Türkiye</subfield>
<subfield code="p">5</subfield>
</datafield>
<datafield tag="540" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Creative Commons Attribution Share-Alike</subfield>
<subfield code="u">http://www.opendefinition.org/licenses/cc-by-sa</subfield>
</datafield>
<datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="i">isVersionOf</subfield>
<subfield code="a">10.48623/aperta.285969</subfield>
<subfield code="n">doi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="100" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="0">(orcid)0000-0002-6230-9148</subfield>
<subfield code="a">Taşkolu, İlteriş</subfield>
<subfield code="u">İstanbul Esenyurt Üniversitesi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="856" ind1="4" ind2=" ">
<subfield code="z">md5:a07c36ed61e151929f793f446342fe67</subfield>
<subfield code="s">4539338</subfield>
<subfield code="u">https://aperta.ulakbim.gov.trrecord/285970/files/Akım verilerine dayalı kuraklık tahmini.pdf</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="005">20250529163848.0</controlfield>
<datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="c">2025-05-30</subfield>
</datafield>
<datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="c">2025-05-30</subfield>
</datafield>
<datafield tag="024" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">10.48623/aperta.285970</subfield>
<subfield code="2">doi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="542" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="l">open</subfield>
</datafield>
<datafield tag="245" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Akım Verilerine Dayalı Kuraklık Tahmini: Marmara Havzası'nda SDI ve Yapay Zeka Uygulamaları</subfield>
</datafield>
<datafield tag="650" ind1="1" ind2="7">
<subfield code="a">cc-by</subfield>
<subfield code="2">opendefinition.org</subfield>
</datafield>
<datafield tag="700" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="0">(orcid)0000-0002-0653-1991</subfield>
<subfield code="a">Acar, Reşat</subfield>
<subfield code="u">Atatürk Üniversitesi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="700" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="0">(orcid)0000-0002-7721-5128</subfield>
<subfield code="a">Çırağ, Burak</subfield>
<subfield code="u">Atatürk Üniversitesi</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="001">285970</controlfield>
</record>
0
0
görüntülenme
indirilme
| Tüm sürümler | Bu sürüm | |
|---|---|---|
| Görüntülenme | 0 | 0 |
| İndirme | 0 | 0 |
| Veri hacmi | 0 Bytes | 0 Bytes |
| Tekil görüntülenme | 0 | 0 |
| Tekil indirme | 0 | 0 |