23 Eylül 2024 Kitap Açık Erişim

Ergül, Ömer

Citation Style Language JSON

{
  "DOI": "10.55709/okuokutpress.59", 
  "ISBN": "978-625-98869-7-8", 
  "abstract": "<p>Bu &ccedil;al\u0131\u015fma nefsin&nbsp;<em>lat&icirc;f bir cisim</em>&nbsp;oldu\u011funu iddia eden klasik kel&acirc;m&icirc; teorinin Muhammed b. E\u015fref es-Semerkand&icirc; taraf\u0131ndan ele al\u0131n\u0131\u015f\u0131n\u0131 inceler. Semerkand&icirc;&rsquo;nin nefs teorisinin bir y&ouml;n&uuml; R&acirc;g\u0131b el-\u0130sfah&acirc;n&icirc; ve Gazz&acirc;l&icirc; ile ba\u015flayan ve m&uuml;teahhir d&ouml;nem kel&acirc;m\u0131nda yayg\u0131nla\u015fan m&uuml;cerred nefs teorisine kar\u015f\u0131 duru\u015fu ifade eder. Teorinin di\u011fer y&ouml;n&uuml; de m&uuml;cerred nefs teorisinin baz\u0131 unsurlar\u0131n\u0131 lat&icirc;f cisim teorisiyle mezcedebilme ba\u015far\u0131s\u0131 g&ouml;stermi\u015f olmas\u0131d\u0131r. Bir y&ouml;n&uuml; muhafaza di\u011fer y&ouml;n&uuml; entegre etmeden ibaret olan bu teori, Fahreddin er-R&acirc;z&icirc;&rsquo;nin m&uuml;cerret nefs teorisine ve onun uzant\u0131s\u0131 olan meselelere dair ele\u015ftirileriyle olu\u015fmu\u015f tart\u0131\u015fmalar zemininde v&uuml;cut bulmu\u015ftur. Bu ba\u011flamda &ccedil;al\u0131\u015fma nefs teorisiyle ilgili meselelerin R&acirc;z&icirc;&rsquo;nin sorunsalla\u015ft\u0131rd\u0131\u011f\u0131 zeminini ortaya koymay\u0131 ve bu temel &uuml;zerinde Semerkand&icirc;&rsquo;nin &uuml;retti\u011fi birikimi a&ccedil;\u0131\u011fa &ccedil;\u0131karmay\u0131 hedeflemi\u015ftir. Bu ara\u015ft\u0131rmada Semerkand&icirc;&rsquo;nin kendi sistemini m&uuml;cerred nefs teorisinin uzant\u0131s\u0131 olan \u015fu hususlarla takviye ederek geli\u015ftirdi\u011fi g&ouml;r&uuml;lm&uuml;\u015ft&uuml;r: bedensel ve ruhsal yetkinle\u015fme, duyusal ve akl&icirc; idr&acirc;k ayr\u0131m\u0131, beyinde yer alan i&ccedil; duyular g&ouml;r&uuml;\u015f&uuml; ve nazar&icirc;-amel&icirc; ak\u0131l ayr\u0131m\u0131na dair ayr\u0131nt\u0131lar. &Ccedil;al\u0131\u015fmada ayr\u0131ca Semerkand&icirc;&rsquo;nin nefsin yetkinle\u015fmesi ba\u011flam\u0131nda riy&acirc;zet ve tecritle ilgili tasavvuf&icirc; &ouml;geleri de teoriye entegre etti\u011fini, m&ucirc;cize ve keramet gibi durumlar\u0131 nefsin yetkinli\u011fi ba\u011flam\u0131nda ele alarak onlar\u0131 ola\u011fan hadiseler gibi akl&icirc; bir zeminde izah etmeye &ccedil;al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 a&ccedil;\u0131klanm\u0131\u015ft\u0131r. Semerkand&icirc;&rsquo;nin bu mezc denemesinin temelinde \u0130bn S&icirc;n&acirc;&rsquo;n\u0131n&nbsp;<em>el-\u0130\u015f&acirc;r&acirc;t ve-&lsquo;t-tenb&icirc;h&acirc;t</em>&nbsp;eserinin &ouml;nemli bir yer tuttu\u011fu &ouml;rneklerle izah edilmi\u015ftir. Semerkand&icirc;&rsquo;nin nefs teorisine entegre etti\u011fi bu &ouml;gelerle birlikte Allah&rsquo;tan ba\u015fka kad&icirc;m ve soyut varl\u0131k olmad\u0131\u011f\u0131, Allah&rsquo;\u0131n fiillerini ir&acirc;desiyle ger&ccedil;ekle\u015ftiren f&acirc;il-i muht&acirc;r oldu\u011fu, &acirc;lemde zorunlu nedensellik bulunmad\u0131\u011f\u0131 ve &acirc;hiret ya\u015fam\u0131n\u0131n ruh-beden birlikteli\u011finde cism&acirc;n&icirc; bir ya\u015fam olaca\u011f\u0131 noktas\u0131nda kel&acirc;mc\u0131lar\u0131n genel kabullerini s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;\u011f&uuml; sonucuna var\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.</p>", 
  "author": [
    {
      "family": "Erg\u00fcl", 
      "given": " \u00d6mer"
    }
  ], 
  "container_title": "Kel\u00e2m \u0130slam Felsefesi ve Tasavvuf Kesi\u015fiminde \u015eemseddin Semerkand\u00ee'nin Nefs Teorisi", 
  "id": "274235", 
  "issued": {
    "date-parts": [
      [
        2024, 
        9, 
        23
      ]
    ]
  }, 
  "language": "tur", 
  "publisher": "Oku Okut Yay\u0131nlar\u0131", 
  "publisher_place": "Ankara, T\u00fcrkiye", 
  "title": "Kel\u00e2m \u0130slam Felsefesi ve Tasavvuf Kesi\u015fiminde \u015eemseddin Semerkand\u00ee'nin Nefs Teorisi", 
  "type": "book"
}