12 Ekim 2023 Konferans bildirisi Açık Erişim

Karademir, Murat; Anıl, Özgür; Yeşil, Sertan

DataCite XML

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<resource xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://datacite.org/schema/kernel-4" xsi:schemaLocation="http://datacite.org/schema/kernel-4 http://schema.datacite.org/meta/kernel-4.1/metadata.xsd">
  <identifier identifierType="DOI">10.48623/aperta.274113</identifier>
  <creators>
    <creator>
      <creatorName>Karademir, Murat</creatorName>
      <givenName>Murat</givenName>
      <familyName>Karademir</familyName>
      <affiliation>AFAD</affiliation>
    </creator>
    <creator>
      <creatorName>Anıl, Özgür</creatorName>
      <givenName>Özgür</givenName>
      <familyName>Anıl</familyName>
      <affiliation>Millî Savunma Üniversitesi</affiliation>
    </creator>
    <creator>
      <creatorName>Yeşil, Sertan</creatorName>
      <givenName>Sertan</givenName>
      <familyName>Yeşil</familyName>
      <affiliation>Atılım Üniversitesi</affiliation>
    </creator>
  </creators>
  <titles>
    <title>Akkuyu Ngs'De Genel Acil Durum İlan Edildikten Sonra Yürütülecek Saha Dışı Müdahale Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi</title>
  </titles>
  <publisher>Aperta</publisher>
  <publicationYear>2023</publicationYear>
  <subjects>
    <subject>KBRN</subject>
    <subject>Ulusal Radyasyon Acil Durum Planı (URAP)</subject>
    <subject>Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP)</subject>
    <subject>Akkuyu Nükleer Güç Santrali</subject>
    <subject>Saha Dışı Müdahale</subject>
  </subjects>
  <dates>
    <date dateType="Issued">2023-10-12</date>
  </dates>
  <language>tr</language>
  <resourceType resourceTypeGeneral="Text">Conference paper</resourceType>
  <alternateIdentifiers>
    <alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/274113</alternateIdentifier>
  </alternateIdentifiers>
  <relatedIdentifiers>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsVersionOf">10.48623/aperta.274112</relatedIdentifier>
  </relatedIdentifiers>
  <rightsList>
    <rights rightsURI="http://www.opendefinition.org/licenses/cc-by-sa">Creative Commons Attribution Share-Alike</rights>
    <rights rightsURI="info:eu-repo/semantics/openAccess">Open Access</rights>
  </rightsList>
  <descriptions>
    <description descriptionType="Abstract">&lt;p&gt;D&amp;uuml;nya elektrik ihtiyacının yaklaşık %10&amp;rsquo;nu karşılayan n&amp;uuml;kleer g&amp;uuml;&amp;ccedil; santralleri (NGS&amp;rsquo;ler), sağladığı &amp;ouml;nemli faydalarının yanında bazı ciddi dezavantajlara sahiptir. S&amp;ouml;z konusu dezavantajlardan biri de ş&amp;uuml;phesiz Fukushima Daiichi ve &amp;Ccedil;ernobil&amp;rsquo;de olduğu gibi toplum sağlığına ve &amp;ccedil;evreye zarar veren NGS kazalarının ger&amp;ccedil;ekleşebilme riskidir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;NGS kazaları, a&amp;ccedil;ık literat&amp;uuml;rde KBRN tehlikeleri kapsamında ele alınmakta ve etkin hazırlık, planlama ve m&amp;uuml;dahale &amp;ccedil;alışmalarıyla bu t&amp;uuml;r olayların olumsuz sonu&amp;ccedil;ları &amp;ouml;nemli &amp;ouml;l&amp;ccedil;&amp;uuml;de azaltılabilmektedir. NGS kazalarının m&amp;uuml;dahalesiyle ilgili ulusal yaklaşımda &amp;ldquo;saha i&amp;ccedil;i&amp;rdquo; ve &amp;ldquo;saha dışı&amp;rdquo; şeklinde bir ayrım bulunmaktadır. Saha i&amp;ccedil;i m&amp;uuml;dahaleyle ilgili hususlar N&amp;uuml;kleer D&amp;uuml;zenleme Kurumu (NDK) tarafından belirlenirken, saha dışı m&amp;uuml;dahale ise Afet ve Acil Durum Y&amp;ouml;netimi Başkanlığı (AFAD)&amp;rsquo;nın koordinesindedir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Bu bağlamda, T&amp;uuml;rkiye Afet M&amp;uuml;dahale Planı (TAMP) kapsamında hazırlanan bir olay t&amp;uuml;r&amp;uuml; planı olan Ulusal Radyasyon Acil Durum Planı (URAP) ile NGS kazalarının saha i&amp;ccedil;i ve saha dışı m&amp;uuml;dahalesinde g&amp;ouml;rev alacak afet gruplarının faaliyetleri ulusal d&amp;uuml;zeyde detaylandırılmıştır. Akabinde URAP uyarınca, Mersin ve Iğdır illeri i&amp;ccedil;in il radyasyon acil durum planları hazırlanarak ger&amp;ccedil;ekleştirilecek hazırlık ve m&amp;uuml;dahale faaliyetleri yerel d&amp;uuml;zeyde belirlenmiş ve d&amp;uuml;zenlenen saha tatbikatlarıyla da yapılan hazırlıklar ile m&amp;uuml;dahale kapasitesi test edilmiştir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Ancak, yapılan literat&amp;uuml;r taraması neticesinde NGS&amp;rsquo;lerin saha dışı m&amp;uuml;dahalesiyle ilgili akademik &amp;ccedil;alışmaların olduk&amp;ccedil;a sınırlı olduğu g&amp;ouml;r&amp;uuml;lm&amp;uuml;ş ve bu sebeple NGS kazalarının saha dışı m&amp;uuml;dahalesi kapsamında Akkuyu NGS &amp;ouml;zelinde bir &amp;ccedil;alışmanın yapılması gerektiği değerlendirilmiştir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Bu &amp;ccedil;alışmada, ilgili ulusal mevzuat ve planlar ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA)&amp;rsquo;nın kılavuz dok&amp;uuml;manları dikkate alınarak, Akkuyu NGS&amp;rsquo;de genel acil durum ilan edilmesi halinde saha dışı m&amp;uuml;dahalede g&amp;ouml;rev alacak afet grupları ve saha dışı m&amp;uuml;dahale yaklaşımıyla ilgili &amp;ouml;nemli teorik bilgiler &amp;ouml;zetlenmiştir. Ayrıca, &amp;ccedil;ok paydaşlı ve kapsamlı olan saha dışı m&amp;uuml;dahalenin daha iyi anlaşılabilmesi adına TAMP ve URAP&amp;rsquo;a uygun genel bir m&amp;uuml;dahale akış diyagramı oluşturulmuştur. Son olarak, s&amp;ouml;z konusu akış diyagramının başarılı bir şekilde uygulanabilmesi i&amp;ccedil;in hazırlık ve planlama anlamında yapılması gerekenler sıralanmıştır. B&amp;ouml;ylelikle KBRN tehlikelerine karşı daha diren&amp;ccedil;li toplumlar oluşturulmasına katkı sağlanması ama&amp;ccedil;lanmıştır.&lt;/p&gt;</description>
  </descriptions>
</resource>