28 Aralık 2023 Dergi makalesi Açık Erişim

Kadakoğlu, Cansu; Kadakoğlu, Bektaş; Karlı, Bahri

MARC21 XML

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<record xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim">
  <leader>00000nam##2200000uu#4500</leader>
  <datafield tag="041" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">tur</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="909" ind1="C" ind2="O">
    <subfield code="o">oai:aperta.ulakbim.gov.tr:274068</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="520" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">&lt;p&gt;Yağlı tohumlu bitkiler insan ve hayvan beslenmesinin yanı sıra enerji sekt&amp;ouml;r&amp;uuml;nde kullanılması ve yoğunlukla dış ticarete konu olması bakımından stratejik &amp;uuml;r&amp;uuml;nlerdir. T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de yağlı tohumlu bitkilerin &amp;uuml;retimi yurt i&amp;ccedil;i kullanıma yetmemekte ve ihtiya&amp;ccedil; duyulan &amp;uuml;r&amp;uuml;nler ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Bu &amp;ccedil;alışmada T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de yeterlilik derecesi d&amp;uuml;ş&amp;uuml;k olan ve dış ticaret a&amp;ccedil;ığının her yıl arttığı yağlı tohumlu bitkilerin rekabet g&amp;uuml;c&amp;uuml; analiz edilmiştir. T&amp;uuml;rkiye İstatistik Kurumu (T&amp;Uuml;İK), Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım &amp;Ouml;rg&amp;uuml;t&amp;uuml; (FAO) ve Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC)&amp;rsquo;den elde edilen veriler kullanılarak, T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;nin yağlı tohumlarda rekabet g&amp;uuml;c&amp;uuml; Balassa&amp;rsquo;nın A&amp;ccedil;ıklanmış Karşılaştırmalı &amp;Uuml;st&amp;uuml;nl&amp;uuml;k İndeksi (RCA), Vollrath&amp;rsquo;ın G&amp;ouml;reli İhracat Avantajı İndeksi (RXA) ve Laursen&amp;rsquo;in A&amp;ccedil;ıklanmış Simetrik Karşılaştırmalı &amp;Uuml;st&amp;uuml;nl&amp;uuml;k İndeksi (RSCA) kullanılarak 2010-2021 yılları i&amp;ccedil;in hesaplanmıştır. Son beş yıl (2017-2021) ortalamasına g&amp;ouml;re T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;nin yağlı tohumlarda yeterlilik derecesi %49&amp;rsquo;dur. Yine son beş yıl ortalamasına g&amp;ouml;re yağlı tohum dış ticaret a&amp;ccedil;ığı 1 milyar 625 milyon dolar olarak ger&amp;ccedil;ekleşmiştir. Bu s&amp;uuml;re&amp;ccedil;te dış ticaret a&amp;ccedil;ığı %37.63 artmıştır. T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;nin rekabet g&amp;uuml;c&amp;uuml; indeks değerleri ortalaması RCA ve RXA i&amp;ccedil;in 0.36, RSCA i&amp;ccedil;in ise -0.48 olarak hesaplanmıştır. T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;nin yağlı tohumlarda herhangi bir karşılaştırmalı &amp;uuml;st&amp;uuml;nl&amp;uuml;ğ&amp;uuml;n&amp;uuml;n olmadığı ve rekabette dezavantaja sahip olduğu tespit edilmiştir. D&amp;uuml;nya pazarında ise Brezilya, Arjantin, Ukrayna ve Bulgaristan&amp;rsquo;ın y&amp;uuml;ksek derecede karşılaştırmalı &amp;uuml;st&amp;uuml;nl&amp;uuml;ğ&amp;uuml;n&amp;uuml;n olduğu belirlenmiştir. T&amp;uuml;rkiye&amp;rsquo;de rekabet g&amp;uuml;c&amp;uuml;n&amp;uuml;n artması i&amp;ccedil;in yağlı tohumlarda &amp;uuml;retimin artırılması gerekmektedir. Bunun yanı sıra yağlı tohumlarda uygulanan mazot-g&amp;uuml;bre ve prim desteği, cari fiyatlarla artarken reel fiyatlarla azalmaktadır. Destek tutarları her sene enflasyonun &amp;uuml;zerinde belirlenmelidir. B&amp;ouml;ylece ekim alanlarını genişletecek desteleme politikalarının uygulanmasıyla &amp;uuml;retim artışı sağlanacak, yeterlilik derecesi y&amp;uuml;kselecek, dış ticaret a&amp;ccedil;ığı azalacak ve dolayısıyla rekabet g&amp;uuml;c&amp;uuml; artacaktır.&lt;/p&gt;</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">publication</subfield>
    <subfield code="b">article</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="540" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Creative Commons Attribution Share-Alike</subfield>
    <subfield code="u">http://www.opendefinition.org/licenses/cc-by-sa</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="100" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Kadakoğlu, Cansu</subfield>
    <subfield code="u">Malatya Turgut Özal Üniversitesi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="856" ind1="4" ind2=" ">
    <subfield code="z">md5:e0991b1bb8f1ed008158c4a519d4d0bf</subfield>
    <subfield code="s">892324</subfield>
    <subfield code="u">https://aperta.ulakbim.gov.trrecord/274068/files/Yağlı tohumlarda Türkiye'nin küresel rekabet gücünün analizi.pdf</subfield>
  </datafield>
  <controlfield tag="005">20241107073145.0</controlfield>
  <datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="c">2023-12-28</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="024" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">10.61513/tead.1359769</subfield>
    <subfield code="2">doi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="542" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="l">open</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="245" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Yağlı Tohumlarda Türkiye'nin Küresel Rekabet Gücünün Analizi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="909" ind1="C" ind2="4">
    <subfield code="v">9</subfield>
    <subfield code="p">Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi (TEAD)</subfield>
    <subfield code="c">1-14</subfield>
    <subfield code="n">EKS 1</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="650" ind1="1" ind2="7">
    <subfield code="a">cc-by</subfield>
    <subfield code="2">opendefinition.org</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="700" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="0">(orcid)0000-0002-3810-1718</subfield>
    <subfield code="a">Kadakoğlu, Bektaş</subfield>
    <subfield code="u">Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="700" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="0">(orcid)0000-0001-9734-1781</subfield>
    <subfield code="a">Karlı, Bahri</subfield>
    <subfield code="u">Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi</subfield>
  </datafield>
  <controlfield tag="001">274068</controlfield>
</record>