Kitap Erişime Kapalı
İvrindi'de Yörükler
Bilir, Mehmet
Citation Style Language JSON
{
"ISBN": "978-975-97750-1-8",
"URL": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/252245",
"abstract": "<p><strong>\u0130vrindi’de Yörükler</strong></p>\n\n<p><a href=\"http://www.mehmetbilir.com.tr/ivrindide-yorukler/\">1237 numaral\u0131 nüfus defterine göre \u0130vrindi’de yörükler, iskânlar\u0131, k\u0131\u015flaklar\u0131 ve yaylaklar\u0131</a></p>\n\n<p>Bilir, Mehmet. \u0130vrindi’de Yörükler: 1237 Numaral\u0131 Nüfus Defterine Göre \u0130vrindi’de Yörükler, Iskanlar\u0131, K\u0131\u015fl\u0131klar\u0131 ve Yaylaklar\u0131. Bal\u0131kesir: \u0130vrindi Belediyesi, 2022. 240 sayfa.</p>\n\n<p>Bin y\u0131ll\u0131k Türk yurdu olan ilçemizde yüzlerce y\u0131ld\u0131r ald\u0131\u011f\u0131 göçlerin de etkisi ile ya\u015fanm\u0131\u015f olan demografik de\u011fi\u015fikliklerin son halkalar\u0131ndan biri olarak; yüzlerce y\u0131ld\u0131r bu co\u011frafyay\u0131 yayla olarak kullanan Yörükler 19. yüzy\u0131lda iskana tabi tutulmu\u015flar ve ilçemiz s\u0131n\u0131rlar\u0131 içinde kalan baz\u0131 bölgelere yerle\u015ftirilmi\u015flerdir. </p>\n\n<p>Osmanl\u0131 Devleti zaman\u0131nda çe\u015fitli nedenlerle nüfus say\u0131mlar yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Özellikle askere al\u0131nacak nüfusun tespiti, vergi gelirlerinin hesap edilmesi vb. nedenler, bu say\u0131mlar\u0131n ba\u015fl\u0131ca gerekçeleri aras\u0131nda olmu\u015ftur. Tanzimat’\u0131n ard\u0131ndan ba\u015flayan say\u0131mlar, Yörüklerin zorunlu iskan\u0131 ile örtü\u015fmü\u015f, idare say\u0131mlar\u0131 bu gerekçelerin yan\u0131nda iskan politikas\u0131n\u0131 da peki\u015ftirme amac\u0131yla kullanm\u0131\u015ft\u0131r.</p>\n\n<p>\u0130lçemizle ilgili bugüne kadar yaz\u0131lm\u0131\u015f tüm eserleri de inceleyerek, ilçe hakk\u0131nda genel bilgilere, geni\u015fçe bir tarihçeye yer verilen eserde Osmanl\u0131’da nüfus say\u0131mlar\u0131na de\u011finilmi\u015f, Yörüklerin mecburi iskanlar\u0131 detayl\u0131 olarak anlat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. </p>\n\n<p>Yazar, konar göçer bütün a\u015firetlerin yerle\u015fik hayata geçirilmesi yönündeki ferman uyar\u0131nca Bal\u0131kesir abahanesine ba\u011fl\u0131 olan otuz alt\u0131 adet cemaat ve a\u015firetin iskân\u0131n\u0131n da kararla\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131, Cumhurba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 Osmanl\u0131 Ar\u015fivi’nde 1237 numara ile kay\u0131tl\u0131 olan nüfus defterinin ilçemiz ile ilgili olan k\u0131s\u0131mlar\u0131n\u0131 çevirmi\u015f, köy köy ve Yörük boylar\u0131na göre, iskân yerleri, yaylalar\u0131, yaylalar\u0131n iskân yerlerine mesafeleri, hane say\u0131lar\u0131, e\u015fkâl ve isimleriyle birlikte ayr\u0131mlar\u0131n\u0131 ve de\u011ferlendirmelerini yapm\u0131\u015ft\u0131r. </p>\n\n<p>Deftere \u0130vrindi Kazas\u0131 olarak kay\u0131tl\u0131 70’ten fazla yerle\u015fim yerinde 683 hanede 1614 erkek nüfus kay\u0131tl\u0131d\u0131r. 3000-3500 ki\u015filik bir nüfusa kar\u015f\u0131l\u0131k geldi\u011fi tahmin edilmektedir. Nüfusa göre en kalabal\u0131k yerler Akgedik, Dereçay\u0131r, Kocak\u0131\u015fla, Kutludü\u011fün, Gebeç\u0131nar ve Akçal’d\u0131r. Çukurtarla, Do\u011fular, Dö\u015feme, Gebeç\u0131nar, K\u0131na, Kurtluca, Ma\u011fazaçukuru, Minnetler, Yavuderesi’nde bir, Akgölalan\u0131, Çavlu, Çiftlik Deresi, Derelida\u011f, Erdel, Gölgedi\u011fi, Il\u0131cakp\u0131nar, Sar\u0131p\u0131nar’da iki; Akgedik, Çukurçay\u0131r, F\u0131nd\u0131kl\u0131p\u0131nar, Haydarderesi-Sar\u0131p\u0131nar, K\u0131\u015flakderesi, Kutludü\u011fün’de üç; Akçal, Dedetepesi, Dereçay\u0131r, Eskiba\u011fl\u0131k, Kocak\u0131\u015fla, Köyyeri’nde dört, Örenalan\u0131’nda be\u015f, Akp\u0131nar’da alt\u0131 Yörük boyu bir arada ya\u015famaktad\u0131r. Kay\u0131t alt\u0131na al\u0131nan yerle\u015fimlerin büyük bir k\u0131sm\u0131 halen ilçemize ba\u011fl\u0131 k\u0131rsal mahalle olarak varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 devam ettirmektedir. Bu yerle\u015fimlerden tamam\u0131 \u015fu anda \u0130vrindi s\u0131n\u0131rlar\u0131 içerisinde bulunmamakta, birkaç\u0131 Bal\u0131kesir Merkez ilçe statüsünde olan Alt\u0131eylül’e, bir k\u0131sm\u0131 da Sava\u015ftepe ilçesine ba\u011fl\u0131d\u0131r. </p>\n\n<p>K\u0131ldonlular 18, Karakeçililer 13, Kuba\u015flar 10, Sö\u011fütlü cemaati 9, Caferler 6, Akçakoyunlular 5 farkl\u0131 yerle\u015fim bölgesinde bulunmaktad\u0131r. \u0130lçemiz kapsam\u0131nda deftere kay\u0131tl\u0131 Yörük boylar\u0131ndan en fazla nüfusa kay\u0131tl\u0131 olan\u0131 K\u0131ldonlu (K\u0131laz)’lar, sonras\u0131nda Karakeçili, Akçakoyunlu ve Kuba\u015f cemaatleri gelmektedir. </p>\n\n<p>Defterde fiziksel özellikler kaydedilirken ki\u015filerin boylar\u0131 (uzun, orta, k\u0131sa), ka\u015flar\u0131 (aç\u0131k, çat\u0131k), göz rengi (kara, ela, mavi), sakallar\u0131 (kara, k\u0131r, sar\u0131, kumral, seyrek, müzellef), b\u0131y\u0131klar\u0131 (ter, kara, sar\u0131, kumral) \u015feklinde tan\u0131mlanm\u0131\u015ft\u0131r. Yeti\u015fkin olduklar\u0131nda de\u011fi\u015fecek olan baz\u0131 özellikler (Örne\u011fin ka\u015f, boy, saç, sakal) yaz\u0131l\u0131rken dikkatli davran\u0131lm\u0131\u015f, çocuklarda genellikle sadece göz rengi yaz\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130lçemizdeki Yörük boylar\u0131nda nüfusun %92’si aç\u0131k, %8’i çat\u0131k ka\u015fl\u0131d\u0131r. Yörükler genelde siyah (%53) ve ela (%40) gözlüdür. Az miktarda mavi (%6) gözlü erkek bulunmaktad\u0131r. Yörük boylar\u0131na göre bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda; Karakeçili, K\u0131ldonlu (K\u0131laz) ve Kuba\u015flarda genelde göz rengi siyah iken, Akçakoyunlu (Yüncü) ve Caferler, Zahitler cemaatlerinde erkeklerin büyük k\u0131sm\u0131 ela gözlüdür. </p>\n\n<p>\u0130lçemizde Yörük boylar\u0131na göre erkek nüfusa bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda en kalabal\u0131k cemaatler s\u0131ras\u0131yla K\u0131ldonlular, Karakeçililer, Akçakoyunlular, Kuba\u015flar’d\u0131r. K\u0131ldonlular\u0131n ve Akçakoyunlular\u0131n ortalama ya\u015f\u0131 23, Karakeçililerin ise 27’dir. Cemaatin en ya\u015fl\u0131s\u0131 Karakeçililerde 100, Akçakoyunlularda 95 iken K\u0131ldonlularda 85, Kuba\u015f Canbal\u0131 cemaatinde 70’tir.</p>\n\n<p>Bu kitaba konu olan, nüfus defterleri ile adlar\u0131 ilk kez resmî kay\u0131tlara geçmi\u015f olan atalar\u0131m\u0131z\u0131n, büyüklerimizin; söz meclislerine konu olmu\u015f, türkülere girmi\u015f ancak henüz tarih kitaplar\u0131na yaz\u0131lmam\u0131\u015f ya\u015fad\u0131klar\u0131 da bu kitaba girmi\u015ftir.</p>\n\n<p>Yüzlerce y\u0131ld\u0131r ald\u0131\u011f\u0131 göçlerin de etkisi ile kültürel zenginli\u011fi artarak bugünlere kadar gelen ilçemiz halk\u0131n\u0131n geçmi\u015fi ile ilgili ba\u011flar kurabilmesi için yürüttü\u011fümüz çal\u0131\u015fmalar\u0131n bir ürünü olan, elinizde bulunan bu kitap, kurtulu\u015funun 100. y\u0131l\u0131nda ilçemizin geçmi\u015fine \u0131\u015f\u0131k tutacak, ilçemiz için kaydade\u011fer önemli bir çal\u0131\u015fmad\u0131r. </p>\n\n<p>Bin y\u0131ll\u0131k Türk yurdu olan ilçemizde son 200 y\u0131lda yerle\u015fik hayata geçen Yörüklerin resmi kay\u0131tlarda ula\u015fabildikleri soy a\u011façlar\u0131 bu eserle beraber yüz y\u0131l daha geriye ta\u015f\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. </p>",
"author": [
{
"family": "Bilir",
"given": " Mehmet"
}
],
"id": "252245",
"issued": {
"date-parts": [
[
2022,
12,
15
]
]
},
"language": "tur",
"page": "240",
"publisher": "\u0130vrindi Belediyesi",
"title": "\u0130vrindi'de Y\u00f6r\u00fckler",
"type": "book"
}
578
0
görüntülenme
indirilme
| Tüm sürümler | Bu sürüm | |
|---|---|---|
| Görüntülenme | 578 | 578 |
| İndirme | 0 | 0 |
| Veri hacmi | 0 Bytes | 0 Bytes |
| Tekil görüntülenme | 487 | 487 |
| Tekil indirme | 0 | 0 |