Dergi makalesi Açık Erişim

8. SINIF TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERS KİTABI İLE NUTUK'TA YER ALAN DEĞERLERİN, ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

2021    Gülşah HANAYLI; Adil Adnan ÖZTÜRK; Sultan BAYSAN

TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi ve değerler eğitimi ile bu konuda öğretmen görüşleri, alan yazında yeterince incelenmemiştir. Bu çalışmanın amacı, 8. Sınıf TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı ile Nutuk’ta yer alan değerlerin, öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesidir. Bu çalışmada, tarama tekniği ve nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi ile görüşme tekniklerine başvurulmuştur. Veri toplama aracı olarak Atatürk’ün Nutuk adlı eserinden ve 2019-2020 eğitim öğretim yılında okutulan, Nev Yayınları’na ait 8. sınıf TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı ile öğretmen görüşlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye‘nin farklı illerinde kamu ve özel ortaokullarda görev yapan 10 Sosyal Bilgiler Öğretmeni oluşturmuştur.

Araştırma verilerinin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz ve tümevarımsal içerik analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırmada ders kitabından 52, Nutuk’tan 337, öğretmenlerin görüşme sorularına verdiği cevaplardan 25 sayfalık ham veri elde edilmiştir. Veriler Word ortamına aktarılmış ve bu veriler ışığında 8. sınıf TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı ile Nutuk’ta yer alan değerler ve bu iki kaynakta yer alan değerler ile ilgili öğretmen görüşleri ile ilgili bulgular elde edilmiştir. Bu bulgular sonucunda Nutuk’ta 982, ders kitabında 573 değer tespit edilmiştir. Nitekim Nutuk’ta TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük öğretim programında yer alan 21 değerden 20’si yer almaktadır. Her iki kaynakta da ilk iki sırayı alan değerler vatanseverlik ve bağımsızlıktır. Çalışmaya katılan öğretmenlerin kazanımlar ve buna bağlı verilmesi gereken değerleri eşleştiremediği, değer kavramları konusunda eksik oldukları, sınav odaklı eğitime yöneldikleri, değerler eğimine yönelmek isteseler de gerek sınavın gerek ders saati azlığının buna imkân tanımadığı, derste en çok kullanılan yöntemin geleneksel yöntemlerden biri olan anlatım yöntemi olduğu ve farklı yöntem kullanan çok az sayıda öğretmenin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Gerek 8. sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük konularının kazanımlarını büyük oranda içermesi gerek değerler açısından da zengin olması göz önünde bulundurulduğunda Nutuk’tan daha fazla yararlanılması gerektiği kanaatine varılmıştır.