Kitap Açık Erişim

Arapçada Zaman Kalıpları: Kullanım Alanları ve Türkçedeki Zamanlarla Karşılaştırılması

Şimşek, Mehmet Ali


MARC21 XML

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<record xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim">
  <leader>00000nam##2200000uu#4500</leader>
  <controlfield tag="001">228052</controlfield>
  <datafield tag="540" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Creative Commons Attribution-NonCommercial</subfield>
    <subfield code="u">https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="i">isIdenticalTo</subfield>
    <subfield code="a">978-605-74416-1-4</subfield>
    <subfield code="n">isbn</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="i">isVersionOf</subfield>
    <subfield code="a">10.48623/aperta.228051</subfield>
    <subfield code="n">doi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="t">Arapçada Zaman Kalıpları: Kullanım Alanları ve Türkçedeki Zamanlarla Karşılaştırılması</subfield>
    <subfield code="b">Oku Okut Yayınları</subfield>
    <subfield code="z">978-605-74416-1-4</subfield>
    <subfield code="a">Ankara, Türkiye</subfield>
  </datafield>
  <controlfield tag="005">20211125193446.0</controlfield>
  <datafield tag="520" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">&lt;p&gt;Zaman, eylemle i&amp;ccedil; i&amp;ccedil;e olan bir olgudur. &amp;Ccedil;&amp;uuml;nk&amp;uuml; eylemlerin bir zaman i&amp;ccedil;inde ger&amp;ccedil;ekleşmesi gerekir. B&amp;uuml;t&amp;uuml;n dillerde temel olan &amp;uuml;&amp;ccedil; zaman vardır. Bunlar: Ge&amp;ccedil;miş zaman, şimdiki zaman&amp;nbsp;ve gelecek zamandır.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Eylemin ger&amp;ccedil;ekleştiği zaman, Arap&amp;ccedil;ada fiil ile ifade edilir, zira fiiller, eylemin ger&amp;ccedil;ekleştiği zamanı ifade etmek i&amp;ccedil;in vardır. Arap&amp;ccedil;ada fiil; mazi, muzari ve muzari fiilin bir versiyonu olarak kabul edilen emir fiili&amp;nbsp;olarak &amp;uuml;&amp;ccedil;e ayrılır. Bu &amp;uuml;&amp;ccedil; kalıp Arap&amp;ccedil;ada zaman sisteminin temelini oluşturur.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Mazi fiil ge&amp;ccedil;miş zamanı, muzari fiil&amp;nbsp;şimdiki ve gelecek zamanı, emir fiili&amp;nbsp;ise gelecek zamanı ifade eder. Fiillerin ifade ettiği bu zamanlar, fiillerin hi&amp;ccedil; bir karine&amp;nbsp;olmaksızın kendi i&amp;ccedil;inde sağladıkları sarf&amp;icirc; zamandır.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Zaman, fiil dışında bazı kalıplarla da ifade edilebilir. Bunlar: ism-i fail, ism-i meful, isim fiili&amp;nbsp;ve mastardır. Bu kalıpların zaman ifadesi c&amp;uuml;mle i&amp;ccedil;inde kullanıldığında ortaya &amp;ccedil;ıkar. Bu ise nahv&amp;icirc; zamandır. Nahv&amp;icirc; zaman&amp;nbsp;c&amp;uuml;mleyi bir b&amp;uuml;t&amp;uuml;n olarak ele almakla anlaşılır. &amp;Ccedil;&amp;uuml;nk&amp;uuml; burada zamanı belirleyen fakt&amp;ouml;r, zaman kalıbından &amp;ccedil;ok c&amp;uuml;mlenin akışı ve c&amp;uuml;mle i&amp;ccedil;indeki karinelerdir. Bu a&amp;ccedil;ıdan yani nahv&amp;icirc; zaman&amp;nbsp;a&amp;ccedil;ısından bakınca mazi fiil&amp;nbsp;şimdiki ve gelecek zamana delalet edebilir. Aynı şekilde muzari fiil&amp;nbsp;ge&amp;ccedil;miş zamanı da ifade edebilir. Fiillerin ve fiil dışındaki kalıpların -ki bunlar fiil gibi h&amp;uuml;k&amp;uuml;m g&amp;ouml;r&amp;uuml;rler- ifade ettikleri zamanlar, c&amp;uuml;mle i&amp;ccedil;indeki -ister lafz&amp;icirc; ister h&amp;acirc;l&amp;icirc; olsun- karinelerin bilinmesiyle anlaşılır.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;C&amp;uuml;mle i&amp;ccedil;inde meydana gelen bu zaman değişikliklerini &amp;ouml;zellikle edatlar sağlar. &amp;Ouml;rneğin:&amp;nbsp;لَـمْ&amp;nbsp;ve&amp;nbsp;لَمَّا&amp;nbsp;ile kullanılan muzari fiil&amp;nbsp;ge&amp;ccedil;miş zamana, şart edatı&amp;nbsp;إِنْ&amp;nbsp;ile kullanılan mazi fiil&amp;nbsp;gelecek zamana delalet eder. Muzari fiil;&amp;nbsp;لَـمْ&amp;nbsp;ve&amp;nbsp;لَمَّا&amp;nbsp;dışında meczum ya da mansup olarak gelince gelecek zaman, merfu olarak gelince de ge&amp;ccedil;miş zaman&amp;nbsp;ifade edebilir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Dolayısıyla, Arap&amp;ccedil;a bir c&amp;uuml;mlede zamanın anlaşılabilmesi &amp;ccedil;oğunlukla edatların bilinmesine bağlıdır. Edatlar -ki bunlar lafz&amp;icirc; karinelerdir- dışında zaman ifadesini belirleyen diğer bir karine&amp;nbsp;de s&amp;ouml;z&amp;uuml;n s&amp;ouml;ylenme &amp;acirc;nındaki durumdur. H&amp;acirc;l&amp;icirc; karine olarak adlandırdığımız bu karine, fiil ve fiilimsilerin (fiil manasında kullanılabilen isimlerin) ifade ettiği zamanın belirlenmesinde b&amp;uuml;y&amp;uuml;k rol oynar.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;İki b&amp;ouml;l&amp;uuml;mden oluşan &amp;ldquo;Arap&amp;ccedil;ada Zaman Kalıpları, Kullanım Alanları ve T&amp;uuml;rk&amp;ccedil;edeki Zamanlarla Karşılaştırılması&amp;rdquo; adlı &amp;ccedil;alışmamızın birinci b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;nde bu sarf&amp;icirc; ve nahv&amp;icirc; zaman&amp;nbsp;ifadelerinin ortaya &amp;ccedil;ıktığı yerler, kullanım alanları ile birlikte incelenmiştir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;İkinci b&amp;ouml;l&amp;uuml;mde ise T&amp;uuml;rk&amp;ccedil;e zaman kalıplarının Arap&amp;ccedil;a karşılıkları verilmiş ve karşılaştırılması yapılmıştır. B&amp;ouml;ylece zaman ifadelerinin Arap&amp;ccedil;a ve T&amp;uuml;rk&amp;ccedil;e a&amp;ccedil;ısından &amp;ouml;ğrenim ve &amp;ouml;ğretiminin kolaylaştırılması ama&amp;ccedil;lanmıştır.&lt;/p&gt;</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="245" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Arapçada Zaman Kalıpları: Kullanım Alanları ve Türkçedeki Zamanlarla Karşılaştırılması</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="041" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">tur</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="909" ind1="C" ind2="O">
    <subfield code="o">oai:zenodo.org:228052</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="542" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="l">open</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="856" ind1="4" ind2=" ">
    <subfield code="z">md5:9c300647ccee7444f2ce6bb843ddbdd8</subfield>
    <subfield code="s">3074069</subfield>
    <subfield code="u">https://aperta.ulakbim.gov.trrecord/228052/files/No._4_ISBN_978-605-74416-1-4.pdf</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="024" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="2">doi</subfield>
    <subfield code="a">10.48623/aperta.228052</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="700" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="0">(orcid)0000-0003-0534-186X</subfield>
    <subfield code="u">Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi</subfield>
    <subfield code="4">edt</subfield>
    <subfield code="a">Arkan, Zeynep</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="650" ind1="1" ind2="7">
    <subfield code="a">cc-by</subfield>
    <subfield code="2">opendefinition.org</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">publication</subfield>
    <subfield code="b">book</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="c">2021-06-25</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Arap Dili ve Belagati</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Arapça Fiiller</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Fiilimsiler</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Zaman İfadesi</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="a">Türkçe Kipler</subfield>
  </datafield>
  <datafield tag="100" ind1=" " ind2=" ">
    <subfield code="0">(orcid)0000-0002-6085-7036</subfield>
    <subfield code="u">Sivas Cumhuriyet Üniversitesi</subfield>
    <subfield code="a">Şimşek, Mehmet Ali</subfield>
  </datafield>
</record>
40
47
görüntülenme
indirilme
Tüm sürümler Bu sürüm
Görüntülenme 4040
İndirme 4747
Veri hacmi 144.5 MB144.5 MB
Tekil görüntülenme 3838
Tekil indirme 3737

Alıntı yap