Kitap Açık Erişim

Arapçada Zaman Kalıpları: Kullanım Alanları ve Türkçedeki Zamanlarla Karşılaştırılması

Şimşek, Mehmet Ali


JSON

{
  "conceptdoi": "10.48623/aperta.228051", 
  "conceptrecid": "228051", 
  "created": "2021-11-25T19:34:46.294113+00:00", 
  "doi": "10.48623/aperta.228052", 
  "files": [
    {
      "bucket": "2edc388e-04c9-4b4d-aca4-61abecb70410", 
      "checksum": "md5:9c300647ccee7444f2ce6bb843ddbdd8", 
      "key": "No._4_ISBN_978-605-74416-1-4.pdf", 
      "links": {
        "self": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/2edc388e-04c9-4b4d-aca4-61abecb70410/No._4_ISBN_978-605-74416-1-4.pdf"
      }, 
      "size": 3074069, 
      "type": "pdf"
    }
  ], 
  "id": 228052, 
  "links": {
    "badge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.48623/aperta.228052.svg", 
    "bucket": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/2edc388e-04c9-4b4d-aca4-61abecb70410", 
    "conceptbadge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.48623/aperta.228051.svg", 
    "conceptdoi": "https://doi.org/10.48623/aperta.228051", 
    "doi": "https://doi.org/10.48623/aperta.228052", 
    "html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/228052", 
    "latest": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/records/228052", 
    "latest_html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/228052"
  }, 
  "metadata": {
    "access_right": "open", 
    "access_right_category": "success", 
    "contributors": [
      {
        "affiliation": "Ankara Hac\u0131 Bayram Veli \u00dcniversitesi", 
        "name": "Arkan, Zeynep", 
        "orcid": "0000-0003-0534-186X", 
        "type": "Editor"
      }
    ], 
    "creators": [
      {
        "affiliation": "Sivas Cumhuriyet \u00dcniversitesi", 
        "name": "\u015eim\u015fek, Mehmet Ali", 
        "orcid": "0000-0002-6085-7036"
      }
    ], 
    "description": "<p>Zaman, eylemle i&ccedil; i&ccedil;e olan bir olgudur. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; eylemlerin bir zaman i&ccedil;inde ger&ccedil;ekle\u015fmesi gerekir. B&uuml;t&uuml;n dillerde temel olan &uuml;&ccedil; zaman vard\u0131r. Bunlar: Ge&ccedil;mi\u015f zaman, \u015fimdiki zaman&nbsp;ve gelecek zamand\u0131r.</p>\n\n<p>Eylemin ger&ccedil;ekle\u015fti\u011fi zaman, Arap&ccedil;ada fiil ile ifade edilir, zira fiiller, eylemin ger&ccedil;ekle\u015fti\u011fi zaman\u0131 ifade etmek i&ccedil;in vard\u0131r. Arap&ccedil;ada fiil; mazi, muzari ve muzari fiilin bir versiyonu olarak kabul edilen emir fiili&nbsp;olarak &uuml;&ccedil;e ayr\u0131l\u0131r. Bu &uuml;&ccedil; kal\u0131p Arap&ccedil;ada zaman sisteminin temelini olu\u015fturur.</p>\n\n<p>Mazi fiil ge&ccedil;mi\u015f zaman\u0131, muzari fiil&nbsp;\u015fimdiki ve gelecek zaman\u0131, emir fiili&nbsp;ise gelecek zaman\u0131 ifade eder. Fiillerin ifade etti\u011fi bu zamanlar, fiillerin hi&ccedil; bir karine&nbsp;olmaks\u0131z\u0131n kendi i&ccedil;inde sa\u011flad\u0131klar\u0131 sarf&icirc; zamand\u0131r.</p>\n\n<p>Zaman, fiil d\u0131\u015f\u0131nda baz\u0131 kal\u0131plarla da ifade edilebilir. Bunlar: ism-i fail, ism-i meful, isim fiili&nbsp;ve mastard\u0131r. Bu kal\u0131plar\u0131n zaman ifadesi c&uuml;mle i&ccedil;inde kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda ortaya &ccedil;\u0131kar. Bu ise nahv&icirc; zamand\u0131r. Nahv&icirc; zaman&nbsp;c&uuml;mleyi bir b&uuml;t&uuml;n olarak ele almakla anla\u015f\u0131l\u0131r. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; burada zaman\u0131 belirleyen fakt&ouml;r, zaman kal\u0131b\u0131ndan &ccedil;ok c&uuml;mlenin ak\u0131\u015f\u0131 ve c&uuml;mle i&ccedil;indeki karinelerdir. Bu a&ccedil;\u0131dan yani nahv&icirc; zaman&nbsp;a&ccedil;\u0131s\u0131ndan bak\u0131nca mazi fiil&nbsp;\u015fimdiki ve gelecek zamana delalet edebilir. Ayn\u0131 \u015fekilde muzari fiil&nbsp;ge&ccedil;mi\u015f zaman\u0131 da ifade edebilir. Fiillerin ve fiil d\u0131\u015f\u0131ndaki kal\u0131plar\u0131n -ki bunlar fiil gibi h&uuml;k&uuml;m g&ouml;r&uuml;rler- ifade ettikleri zamanlar, c&uuml;mle i&ccedil;indeki -ister lafz&icirc; ister h&acirc;l&icirc; olsun- karinelerin bilinmesiyle anla\u015f\u0131l\u0131r.</p>\n\n<p>C&uuml;mle i&ccedil;inde meydana gelen bu zaman de\u011fi\u015fikliklerini &ouml;zellikle edatlar sa\u011flar. &Ouml;rne\u011fin:&nbsp;\u0644\u064e\u0640\u0645\u0652&nbsp;ve&nbsp;\u0644\u064e\u0645\u064e\u0651\u0627&nbsp;ile kullan\u0131lan muzari fiil&nbsp;ge&ccedil;mi\u015f zamana, \u015fart edat\u0131&nbsp;\u0625\u0650\u0646\u0652&nbsp;ile kullan\u0131lan mazi fiil&nbsp;gelecek zamana delalet eder. Muzari fiil;&nbsp;\u0644\u064e\u0640\u0645\u0652&nbsp;ve&nbsp;\u0644\u064e\u0645\u064e\u0651\u0627&nbsp;d\u0131\u015f\u0131nda meczum ya da mansup olarak gelince gelecek zaman, merfu olarak gelince de ge&ccedil;mi\u015f zaman&nbsp;ifade edebilir.</p>\n\n<p>Dolay\u0131s\u0131yla, Arap&ccedil;a bir c&uuml;mlede zaman\u0131n anla\u015f\u0131labilmesi &ccedil;o\u011funlukla edatlar\u0131n bilinmesine ba\u011fl\u0131d\u0131r. Edatlar -ki bunlar lafz&icirc; karinelerdir- d\u0131\u015f\u0131nda zaman ifadesini belirleyen di\u011fer bir karine&nbsp;de s&ouml;z&uuml;n s&ouml;ylenme &acirc;n\u0131ndaki durumdur. H&acirc;l&icirc; karine olarak adland\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z bu karine, fiil ve fiilimsilerin (fiil manas\u0131nda kullan\u0131labilen isimlerin) ifade etti\u011fi zaman\u0131n belirlenmesinde b&uuml;y&uuml;k rol oynar.</p>\n\n<p>\u0130ki b&ouml;l&uuml;mden olu\u015fan &ldquo;Arap&ccedil;ada Zaman Kal\u0131plar\u0131, Kullan\u0131m Alanlar\u0131 ve T&uuml;rk&ccedil;edeki Zamanlarla Kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131&rdquo; adl\u0131 &ccedil;al\u0131\u015fmam\u0131z\u0131n birinci b&ouml;l&uuml;m&uuml;nde bu sarf&icirc; ve nahv&icirc; zaman&nbsp;ifadelerinin ortaya &ccedil;\u0131kt\u0131\u011f\u0131 yerler, kullan\u0131m alanlar\u0131 ile birlikte incelenmi\u015ftir.</p>\n\n<p>\u0130kinci b&ouml;l&uuml;mde ise T&uuml;rk&ccedil;e zaman kal\u0131plar\u0131n\u0131n Arap&ccedil;a kar\u015f\u0131l\u0131klar\u0131 verilmi\u015f ve kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. B&ouml;ylece zaman ifadelerinin Arap&ccedil;a ve T&uuml;rk&ccedil;e a&ccedil;\u0131s\u0131ndan &ouml;\u011frenim ve &ouml;\u011fretiminin kolayla\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 ama&ccedil;lanm\u0131\u015ft\u0131r.</p>", 
    "doi": "10.48623/aperta.228052", 
    "has_grant": false, 
    "imprint": {
      "isbn": "978-605-74416-1-4", 
      "place": "Ankara, T\u00fcrkiye", 
      "publisher": "Oku Okut Yay\u0131nlar\u0131"
    }, 
    "keywords": [
      "Arap Dili ve Belagati", 
      "Arap\u00e7a Fiiller", 
      "Fiilimsiler", 
      "Zaman \u0130fadesi", 
      "T\u00fcrk\u00e7e Kipler"
    ], 
    "language": "tur", 
    "license": {
      "id": "cc-by-nc-4.0"
    }, 
    "part_of": {
      "title": "Arap\u00e7ada Zaman Kal\u0131plar\u0131: Kullan\u0131m Alanlar\u0131 ve T\u00fcrk\u00e7edeki Zamanlarla Kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131"
    }, 
    "publication_date": "2021-06-25", 
    "related_identifiers": [
      {
        "identifier": "978-605-74416-1-4", 
        "relation": "isIdenticalTo", 
        "scheme": "isbn"
      }, 
      {
        "identifier": "10.48623/aperta.228051", 
        "relation": "isVersionOf", 
        "scheme": "doi"
      }
    ], 
    "relations": {
      "version": [
        {
          "count": 1, 
          "index": 0, 
          "is_last": true, 
          "last_child": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "228052"
          }, 
          "parent": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "228051"
          }
        }
      ]
    }, 
    "resource_type": {
      "subtype": "book", 
      "title": "Kitap", 
      "type": "publication"
    }, 
    "science_branches": [
      "Sosyal ve Be\u015feri Bilimler > \u0130lahiyat > Arap Dili ve Belagati"
    ], 
    "title": "Arap\u00e7ada Zaman Kal\u0131plar\u0131: Kullan\u0131m Alanlar\u0131 ve T\u00fcrk\u00e7edeki Zamanlarla Kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131"
  }, 
  "owners": [
    122
  ], 
  "revision": 1, 
  "stats": {
    "downloads": 47.0, 
    "unique_downloads": 37.0, 
    "unique_views": 38.0, 
    "version_downloads": 47.0, 
    "version_unique_downloads": 37.0, 
    "version_unique_views": 38.0, 
    "version_views": 40.0, 
    "version_volume": 144481243.0, 
    "views": 40.0, 
    "volume": 144481243.0
  }, 
  "updated": "2021-11-25T19:34:46.345296+00:00"
}
40
47
görüntülenme
indirilme
Tüm sürümler Bu sürüm
Görüntülenme 4040
İndirme 4747
Veri hacmi 144.5 MB144.5 MB
Tekil görüntülenme 3838
Tekil indirme 3737

Alıntı yap