Kitap Açık Erişim
Bir Düşünür Bir Kavram ve Din
Güngör, Özcan
MARC21 XML
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<record xmlns="http://www.loc.gov/MARC21/slim">
<leader>00000nam##2200000uu#4500</leader>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Sosyoloji</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Din Sosyolojisi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Türk Düşünürleri</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Temel Kavramlar</subfield>
</datafield>
<datafield tag="653" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Türk Toplumu</subfield>
</datafield>
<datafield tag="041" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">tur</subfield>
</datafield>
<datafield tag="909" ind1="C" ind2="O">
<subfield code="p">user-okuokutyayinlari</subfield>
<subfield code="o">oai:aperta.ulakbim.gov.tr:274168</subfield>
</datafield>
<datafield tag="520" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a"><p>Bu &ccedil;alışma, T&uuml;rk d&uuml;ş&uuml;nce d&uuml;nyasının &ouml;nde gelen d&uuml;ş&uuml;n&uuml;rlerinin modernleşme, kimlik, milliyet&ccedil;ilik, din, ahlak, toplumsal kontrol ve Doğu-Batı medeniyet tartışmaları konularında geliştirdikleri kavramları ele alarak T&uuml;rk toplumunun sosyal ve k&uuml;lt&uuml;rel d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m s&uuml;re&ccedil;lerini anlamayı ama&ccedil;lamaktadır. &Ccedil;alışma, Osmanlı İmparatorluğu&rsquo;ndan T&uuml;rkiye Cumhuriyeti&rsquo;ne ge&ccedil;iş s&uuml;recindeki toplumsal yapının dinamiklerini, bu dinamiklerin kimlik ve toplumsal aidiyet &uuml;zerindeki etkilerini ve bu s&uuml;re&ccedil;lerin yarattığı sosyal, k&uuml;lt&uuml;rel ve siyasal kırılma noktalarını altı ana başlık altında toplar. Her bir d&uuml;ş&uuml;n&uuml;r ve kavram, T&uuml;rk toplumunun tarihsel, sosyolojik ve k&uuml;lt&uuml;rel yapısını daha derinlemesine anlamak i&ccedil;in ele alınmıştır.</p>
<p>&Ccedil;alışmanın amacı, T&uuml;rk toplumunun modernleşme s&uuml;recinde yaşadığı kimlik bunalımlarını, toplumsal değişim dinamiklerini ve bu s&uuml;re&ccedil;lerde &ouml;ne &ccedil;ıkan sosyal, k&uuml;lt&uuml;rel ve dini &ccedil;atışmaları teorik bir zeminde analiz ederek, T&uuml;rk d&uuml;ş&uuml;nce tarihindeki temel yaklaşımları ortaya koymaktır. &Ccedil;alışma, her bir d&uuml;ş&uuml;n&uuml;r&uuml;n geliştirdiği kavramların toplumsal yapıyı nasıl etkilediğini ve modern T&uuml;rk toplumunun kimlik, aidiyet, din ve medeniyet tartışmalarına nasıl katkı sunduğunu analiz etmeyi hedeflemektedir.</p>
<p>Bu &ccedil;alışma, T&uuml;rkiye&rsquo;nin modernleşme ve toplumsal d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m s&uuml;re&ccedil;lerinde yaşadığı gerilimleri ve kırılma noktalarını anlama a&ccedil;ısından &ouml;nemli bir kaynak teşkil etmektedir. T&uuml;rk d&uuml;ş&uuml;nce tarihinde iz bırakan &ouml;nemli isimlerin fikirlerini bir araya getirerek, toplumsal yapının dinamiklerini ve bu dinamiklerin kimlik, aidiyet ve k&uuml;lt&uuml;rel yapı &uuml;zerindeki etkilerini anlamayı ama&ccedil;lamaktadır. &Ouml;zellikle modernleşme, kimlik ve medeniyet tartışmalarının yoğunlaştığı g&uuml;n&uuml;m&uuml;zde, &ccedil;alışmanın sunduğu yaklaşımlar, T&uuml;rk toplumunun kimlik arayışlarını ve toplumsal yapının geleceğini anlamak a&ccedil;ısından değer taşımaktadır.</p>
<p><strong>Modernleşme ve Toplumsal Değişim Kavramları</strong></p>
<p>&Ccedil;alışmada, modernleşme ve toplumsal değişim s&uuml;recinde toplumsal yapıdaki değişimleri anlamak i&ccedil;in d&ouml;rt &ouml;nemli d&uuml;ş&uuml;n&uuml;r ve onların kavramları ele alınmıştır. İlber Ortaylı&rsquo;nın geliştirdiği &ldquo;İmparatorluğun En Uzun Y&uuml;zyılı&rdquo; kavramı, Osmanlı Devleti&rsquo;nin 19. y&uuml;zyıldaki modernleşme s&uuml;recinde yaşadığı sancıları ve bu s&uuml;recin sosyolojik etkilerini a&ccedil;ıklamak i&ccedil;in &ouml;nemli bir referans noktasıdır. Nermin Abadan Unat ise &ldquo;Bitmeyen G&ouml;&ccedil;&rdquo; kavramı ile modernleşme ve sanayileşme s&uuml;recinde ortaya &ccedil;ıkan g&ouml;&ccedil; olgusunun toplumsal yapı &uuml;zerindeki etkilerini inceleyerek, T&uuml;rkiye&rsquo;nin kırsaldan kente ge&ccedil;iş s&uuml;recini aydınlatır. Cavit Orhan T&uuml;tengil&rsquo;in &ldquo;İkili Yapı&rdquo; kavramı, T&uuml;rkiye&rsquo;de modernleşme s&uuml;recinde kırsal ve kentsel yapılar arasındaki dengesizliği ve bu dengesizliğin toplumsal gelişmeyi nasıl sekteye uğrattığını ortaya koyar. İsmail Gaspıralı&rsquo;nın &ldquo;Hakkaniyet Kavramı&rdquo; ise toplumsal adalet ve dengeyi sağlama &ccedil;abasını vurgular, modernleşme s&uuml;re&ccedil;lerinde toplumsal barışın tesis edilmesi gerektiğine dikkat &ccedil;eker.</p>
<p><strong>Kimlik, Milliyet&ccedil;ilik ve Sosyolojik Esaslar</strong></p>
<p>Bu başlık altında, T&uuml;rk toplumunun kimlik arayışı ve milliyet&ccedil;ilik anlayışına dair beş d&uuml;ş&uuml;n&uuml;r ve onların geliştirdikleri temel kavramlar ele alınmıştır. Yusuf Ak&ccedil;ura&rsquo;nın &ldquo;&Uuml;&ccedil; Tarz-ı Siyaset&rdquo; kavramı, Osmanlı Devleti&rsquo;nin dağılma s&uuml;recinde kimlik ve aidiyet sorunlarına dair &uuml;&ccedil; farklı politika modelini (T&uuml;rk&ccedil;&uuml;l&uuml;k, Osmanlıcılık, İslamcılık) analiz eder. Sadri Maksudi Arsal&rsquo;ın &ldquo;Milliyet Duygusunun Sosyolojik Esasları&rdquo; kavramı, milliyet&ccedil;iliğin yalnızca siyasal bir ideoloji değil, aynı zamanda sosyolojik bir olgu olduğunu ve toplumsal kimlik ile aidiyet duygusunu nasıl şekillendirdiğini a&ccedil;ıklar. Seyyid Ahmed Arvasi&rsquo;nin &ldquo;İleri T&uuml;rk Milliyet&ccedil;iliğinin İlkeleri&rdquo; kavramı, geleneksel değerlerle uyumlu ve &ccedil;ağın gereklerine uygun bir milliyet&ccedil;ilik modeli sunar. Remzi Oğuz Arık&rsquo;ın &ldquo;Anadoluculuk&rdquo; kavramı, T&uuml;rk kimliğini ve k&uuml;lt&uuml;rel mirasını Anadolu merkezli bir bakış a&ccedil;ısıyla ele alırken, Hilmi Ziya &Uuml;lken&rsquo;in &ldquo;Soya&ccedil;ekme&rdquo; kavramı ise toplumsal yapının genetik miras ve k&uuml;lt&uuml;rel kalıtım yoluyla nasıl şekillendiğini ve kimlik inşasının biyolojik ve sosyolojik temellerini inceler.</p>
<p><strong>Din, Sek&uuml;lerleşme ve Laiklik</strong></p>
<p>Bu başlık altında, din-toplum-devlet ilişkilerini analiz eden &uuml;&ccedil; d&uuml;ş&uuml;n&uuml;r ve kavramları ele alınmıştır. Durmuş Hocaoğlu&rsquo;nun &ldquo;Milli Sek&uuml;lerizm&rdquo; kavramı, T&uuml;rkiye&rsquo;de sek&uuml;lerleşme s&uuml;recinin milli değerlerle nasıl uyumlu hale getirilebileceğini savunur ve dinin toplumdaki işlevini korurken, modern devlet yapısı ile entegrasyonunu ele alır. Bahattin Akşit&rsquo;in &ldquo;Laikleşme Tipolojisi&rdquo; kavramı ise farklı toplumlarda laikleşme s&uuml;re&ccedil;lerinin işleyişini ve bu s&uuml;re&ccedil;lerin toplumsal yapıyı nasıl d&ouml;n&uuml;şt&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; analiz eder. Sabri &Uuml;lgener&rsquo;in &ldquo;Zihniyet S&ouml;ylemi&rdquo; kavramı, ekonomik kalkınma s&uuml;re&ccedil;lerinde din ve zihniyetin rol&uuml;n&uuml;, ekonomik gelişmenin k&uuml;lt&uuml;rel ve dini temellerle nasıl ilişkilendirildiğini a&ccedil;ıklayarak sosyo-ekonomik yapıların derinlemesine incelenmesine katkıda bulunur.</p>
<p><strong>Toplumsallaşma, Ahlak ve Sosyal Kontrol</strong></p>
<p>Birey-toplum ilişkisi ve toplumsal kontrol mekanizmalarının toplumsal yapıyı nasıl şekillendirdiğini analiz eden d&uuml;ş&uuml;n&uuml;rler bu başlık altında ele alınmıştır. Şerif Mardin&rsquo;in &ldquo;Mahalle Baskısı&rdquo; kavramı, toplumsal kontrol mekanizmalarının bireyler &uuml;zerindeki baskısını ve sosyal &ccedil;evrenin bireyin davranışlarını nasıl şekillendirdiğini ifade eder. Cahit Tanyol&rsquo;un &ldquo;Ahlak ve Toplum&rdquo; kavramı, ahlakın toplumsal yapıdaki rol&uuml;n&uuml; ve ahlaki değerlerin toplum i&ccedil;indeki işlevini inceler. &Ouml;zcan G&uuml;ng&ouml;r&rsquo;&uuml;n &ldquo;Nesnelerin Sosyalleştirmesi&rdquo; kavramı, g&uuml;ndelik hayatta nesnelerin bireylerin kimlik ve toplumsallaşma s&uuml;re&ccedil;lerindeki rol&uuml;n&uuml; tartışırken; H&uuml;samettin Arslan&rsquo;ın &ldquo;Epistemik Cemaat&rdquo; kavramı ise bilgi topluluklarının nasıl oluştuğunu ve bu toplulukların d&uuml;ş&uuml;nce yapıları &uuml;zerindeki etkisini inceleyerek bilgi ve sosyal yapı arasındaki ilişkiyi anlamaya y&ouml;nelik bir zemin sunar.</p>
<p><strong>Doğu-Batı İkilemi ve Medeniyet Tartışmaları</strong></p>
<p>Doğu&rsquo;nun manevi değerleri ile Batı&rsquo;nın materyalist yaklaşımı arasındaki gerilim, T&uuml;rk toplumunun kimlik inşasında s&uuml;rekli bir denge arayışını gerektirmiştir. Bu bağlamda, Samiha Ayverdi&rsquo;nin &ldquo;Doğu-Batı Medeniyeti &Uuml;zerine Yaklaşımı&rdquo; Doğu&rsquo;nun ruhani değerlerinin Batı&rsquo;nın maddi d&uuml;nyası ile dengelenmesi gerektiğini savunur. Recep Şent&uuml;rk&rsquo;&uuml;n &ldquo;A&ccedil;ık Medeniyet&rdquo; kavramı, medeniyetler arası diyaloğun &ouml;nemini vurgular ve &ccedil;eşitliliklerin birlikte var olmasını savunan bir a&ccedil;ık medeniyet modeli &ouml;nerir. Nurettin Şazi K&ouml;semihal&rsquo;in &ldquo;Sanat ve Fikir İş&ccedil;ileri&rdquo; kavramı ise sanat&ccedil;ılar ve entelekt&uuml;el bireylerin toplumsal değişimdeki rol&uuml;n&uuml; incelerken; Vamık Volkan&rsquo;ın &ldquo;Divandaki D&uuml;şmanlar&rdquo; kavramı, kimlik inşasında &ldquo;dış d&uuml;şman&rdquo; imgelerinin toplumsal yapıyı nasıl etkilediğini ve bu imgelerin toplumların kendini tanımlama s&uuml;re&ccedil;lerindeki işlevini a&ccedil;ıklamaktadır.</p></subfield>
</datafield>
<datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">publication</subfield>
<subfield code="b">book</subfield>
</datafield>
<datafield tag="540" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Creative Commons Attribution-NonCommercial</subfield>
<subfield code="u">https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/</subfield>
</datafield>
<datafield tag="773" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="b">Oku Okut Yayınları</subfield>
<subfield code="z">978-625-97648-0-1</subfield>
<subfield code="t">Bir Düşünür Bir Kavram ve Din</subfield>
<subfield code="a">Ankara, Türkiye</subfield>
</datafield>
<datafield tag="100" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="0">(orcid)0000-0002-0775-023X</subfield>
<subfield code="a">Güngör, Özcan</subfield>
<subfield code="u">Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="856" ind1="4" ind2=" ">
<subfield code="z">md5:1fd9e6fcfb65e2150946dfa228a35b45</subfield>
<subfield code="s">4333353</subfield>
<subfield code="u">https://aperta.ulakbim.gov.trrecord/274168/files/978-625-97648-1-8.pdf</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="005">20250104220151.0</controlfield>
<datafield tag="260" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="c">2024-12-30</subfield>
</datafield>
<datafield tag="024" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">10.55709/okuokutyayinlari.64</subfield>
<subfield code="2">doi</subfield>
</datafield>
<datafield tag="542" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="l">open</subfield>
</datafield>
<datafield tag="245" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">Bir Düşünür Bir Kavram ve Din</subfield>
</datafield>
<datafield tag="650" ind1="1" ind2="7">
<subfield code="a">cc-by</subfield>
<subfield code="2">opendefinition.org</subfield>
</datafield>
<controlfield tag="001">274168</controlfield>
<datafield tag="980" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">user-okuokutyayinlari</subfield>
</datafield>
<datafield tag="500" ind1=" " ind2=" ">
<subfield code="a">A Thinker A Concept and Religion: This study examines the concepts developed by prominent thinkers in the Turkish intellectual tradition on themes such as modernization, identity, nationalism, religion, morality, social control, and the East-West civilization debate. By analyzing these concepts, the study aims to understand the social and cultural transformation processes of Turkish society. The research is organized under six main headings, focusing on the dynamic transition from the Ottoman Empire to the Republic of Türkiye, the impact of these dynamics on identity and social belonging, and the resulting social, cultural, and political breaking points. Each thinker and their conceptual framework are addressed to provide a deeper understanding of the historical, sociological, and cultural structures within Turkish society.
The study's goal is to analyze the identity crises, dynamics of social change, and the emerging social, cultural, and religious conflicts that Turkish society experienced during its modernization process. It seeks to establish a theoretical basis for understanding the foundational approaches in Turkish thought history by examining how each thinker's conceptual contributions shaped social structures and influenced debates around identity, belonging, religion, and civilization in modern Turkish society. As such, the study serves as a valuable source for understanding the tensions and breaking points that Türkiye faced in its journey of modernization and social transformation.
Modernization and Social Change Concepts
The study delves into the social changes brought about by modernization through the contributions of four prominent thinkers and their concepts. İlber Ortaylı's "The Longest Century of the Empire" concept critically examines the sociological implications of the Ottoman Empire's modernization process in the 19th century, highlighting the complexities and struggles of this transformation period. Nermin Abadan Unat introduces the "Unending Migration" concept to address the impact of modernization and industrialization on the social fabric, shedding light on the rural-to-urban migration patterns that defined Türkiye's societal transition. Cavit Orhan Tütengil's "Dual Structure" concept focuses on the imbalance between rural and urban structures during Türkiye's modernization, emphasizing how this disparity hindered social development. Finally, İsmail Gaspıralı's "Justice" concept emphasizes the need for social justice and equilibrium in ensuring peace during modernization, stressing the importance of maintaining social balance for sustainable development.
Identity, Nationalism, and Sociological Foundations
Under this heading, five thinkers and their concepts are examined in relation to the quest for identity and nationalism in Turkish society. Yusuf Akçura's "Three Policies" concept outlines three distinct models of political identity (Turkism, Ottomanism, Islamism) proposed to address the identity and political dilemmas of the Ottoman Empire during its dissolution. Sadri Maksudi Arsal's "Sociological Foundations of the National Sentiment" concept frames nationalism not merely as a political ideology but as a sociological phenomenon that shapes identity and social belonging. Seyyid Ahmed Arvasi's "Principles of Advanced Turkish Nationalism" presents a model of nationalism that harmonizes traditional values with the demands of the modern era. Remzi Oğuz Arık's "Anatolianism" centers on the Turkish identity and cultural heritage from an Anatolian perspective, while Hilmi Ziya Ülken's "Heredity" explores how social structures are shaped through genetic heritage and cultural transmission, addressing the biological and sociological foundations of identity construction.
Religion, Secularization, and Laicism
This section examines the works of three thinkers on the relations between religion, society, and the state. Durmuş Hocaoğlu's "National Secularism" concept addresses how secularization in Türkiye can be aligned with national values, emphasizing the integration of religion's social function with the modern state structure. Bahattin Akşit's "Typology of Secularization" explores how secularization processes vary across societies and their transformative impact on social structures. Sabri Ülgener's "Mentality Discourse" focuses on the role of religion and mentality in economic development, arguing that economic progress is closely tied to cultural and religious foundations, thereby contributing to a deeper analysis of socio-economic structures.
Socialization, Morality, and Social Control
Thinkers in this section analyze how individual-society relations and social control mechanisms shape the social fabric. Şerif Mardin's "Neighborhood Pressure" concept reveals how societal control mechanisms exert pressure on individuals, shaping behaviors through social norms. Cahit Tanyol's "Morality and Society" examines the role of morality in social structures and its function in regulating society. Özcan Güngör's "Socialization of Objects" discusses how everyday objects play a role in individuals' identity and socialization processes. Hüsamettin Arslan's "Epistemic Community" concept addresses how knowledge communities form and influence thought patterns, highlighting the interplay between knowledge and social structures.
East-West Dichotomy and Civilization Debates
The tension between the spiritual values of the East and the materialist approach of the West has always created a need for balance in Turkish society's identity construction. Samiha Ayverdi's approach on "East-West Civilization" argues for the reconciliation of Eastern spirituality with Western materialism. Recep Şentürk's "Open Civilization" emphasizes the significance of inter-civilizational dialogue, advocating for an open civilization model that embraces coexistence and diversity. Nurettin Şazi Kösemihal's "Art and Intellectual Workers" concept examines the role of artists and intellectuals in social change, while Vamık Volkan's "Enemies on the Couch" concept explores how the "external enemy" images function in societal identity construction, highlighting the impact of these images on the self-definition processes of communities.
Overall, these thinkers' concepts offer a multifaceted perspective for understanding Türkiye's social structure and the effects of these dynamics on identity, belonging, and cultural debates. This study aims to contribute to the literature by providing a comprehensive analysis of the fundamental approaches in Turkish thought and how they inform the discourse on modernization, identity, religion, and civilization.</subfield>
</datafield>
</record>
77
117
görüntülenme
indirilme
| Görüntülenme | 77 |
| İndirme | 117 |
| Veri hacmi | 507.0 MB |
| Tekil görüntülenme | 68 |
| Tekil indirme | 106 |