4 Ekim 2023 Dergi makalesi Açık Erişim

Turan, Haldun; Alpaydın, Zeki

JSON

{
  "conceptdoi": "10.48623/aperta.263102", 
  "conceptrecid": "263102", 
  "created": "2023-10-04T18:31:46.641588+00:00", 
  "doi": "10.48623/aperta.263103", 
  "files": [
    {
      "bucket": "fd34488f-a15a-48c2-bc16-e9338642fd15", 
      "checksum": "md5:4143580fa74718b542a9a1734b944bce", 
      "key": "MAKALE KAZA.docx", 
      "links": {
        "self": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/fd34488f-a15a-48c2-bc16-e9338642fd15/MAKALE%20KAZA.docx"
      }, 
      "size": 445611, 
      "type": "docx"
    }
  ], 
  "id": 263103, 
  "links": {
    "badge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.48623/aperta.263103.svg", 
    "bucket": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/fd34488f-a15a-48c2-bc16-e9338642fd15", 
    "conceptbadge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.48623/aperta.263102.svg", 
    "conceptdoi": "https://doi.org/10.48623/aperta.263102", 
    "doi": "https://doi.org/10.48623/aperta.263103", 
    "html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/263103", 
    "latest": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/records/263103", 
    "latest_html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/263103"
  }, 
  "metadata": {
    "access_right": "open", 
    "access_right_category": "success", 
    "creators": [
      {
        "affiliation": "\u0130stanbul Rumeli \u00dcniversitesi", 
        "name": "Turan, Haldun"
      }, 
      {
        "affiliation": "\u0130stanbul Rumeli \u00dcniversitesi", 
        "name": "Alpayd\u0131n,  Zeki"
      }
    ], 
    "description": "<p>Kaza, insan ya\u015fam\u0131n\u0131n her alan\u0131nda, evde, seyahat ederken, oyun oynarken ve i\u015f yerinde yaralanmalara yol a&ccedil;abilen, ani ve &ouml;ng&ouml;r&uuml;lemeyen bir olay olarak tan\u0131mlanabilir. Kazan\u0131n ma\u011fdurlar\u0131, kazaya neden olan faaliyete do\u011frudan dahil olmam\u0131\u015f olabilirler; i\u015f&ccedil;iler, &ccedil;evredekiler veya civarda ya\u015fayanlar olabilirler. Bir&ccedil;ok &uuml;lke i\u015f yerinde, seyahat ederken veya evde meydana gelen kazalara ili\u015fkin veri toplamaktad\u0131r. Yaralanmayla sonu&ccedil;lanmayan belirli t&uuml;rdeki kazalar\u0131n (&ouml;rne\u011fin, kazan patlamas\u0131 veya vin&ccedil; ar\u0131zas\u0131) veya belirli bir ciddiyette yaralanmaya neden olan kazalar\u0131n rapor edilmesi genellikle zorunludur. Yaralanmalara neden oldu\u011fu bildirilen kazalar\u0131n say\u0131s\u0131, bir s\u0131kl\u0131k oran\u0131 (&ouml;rne\u011fin, 100.000 i\u015f&ccedil;i veya vardiya ba\u015f\u0131na rapor edilen kaza say\u0131s\u0131) olu\u015fturmak i&ccedil;in genellikle belirli bir faaliyette yer alan i\u015f&ccedil;i say\u0131s\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131labilir, b&ouml;ylece tehlikeli mesleklerin daha fazla tan\u0131mlanmas\u0131na olanak sa\u011flan\u0131r. Farkl\u0131 &uuml;lkelerdeki kaza istatistiklerinin derlenmesindeki farkl\u0131l\u0131klar nedeniyle, uluslararas\u0131 kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131rmalar &ccedil;o\u011fu zaman ge&ccedil;erli de\u011fildir Bir kazan\u0131n tek bir nedenden dolay\u0131 meydana gelmesi &ccedil;ok nadirdir. Bir kaza olu\u015fumu incelendi\u011finde &ccedil;o\u011fu zaman ayn\u0131 anda ortaya &ccedil;\u0131kmas\u0131 gereken fakt&ouml;rlerin bir araya geldi\u011fi g&ouml;r&uuml;n&uuml;r. Potansiyel olarak tehlikeli bir durum, birisi onunla temas edene kadar kazayla sonu&ccedil;lanmaz ve yan\u0131c\u0131 bir buhar bulutu, bir ate\u015fleme arac\u0131 mevcut olana kadar patlamaz. &Ouml;zellikle kazalar i\u015f sisteminde tan\u0131mlanabilen, ortadan kald\u0131r\u0131labilen tehlikelerden, e\u011fitim, talimat ve izlemedeki eksikliklerden veya insan fakt&ouml;rlerinin birle\u015fik etkisinden kaynaklan\u0131r. Ancak \u015funu da kabul etmek gerekir ki; &Ccedil;al\u0131\u015fanlar hata yapabilir, beceriksiz olabilir, odaklanamayabilir, kas\u0131tl\u0131 olarak risk alabilir ve bunun sonucunda insan i\u015f stresi ile kaza yapabilir. Tehlikeli bir durum, insan fakt&ouml;rleriyle birle\u015fti\u011finde bile, ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na bir kaza nedeni de\u011fildir. Ancak ba\u015fka bir zay\u0131flat\u0131c\u0131 durumun belirtisi veya de\u011ferlendirilmesi gereken bir dizi ba\u015fka hatan\u0131n da g&ouml;stergesidir. Herhangi bir kaza, yaln\u0131zca kazazedenin ma\u011fduriyetinin tazmin edilmesi amac\u0131yla resmi bir bildirime yol a&ccedil;mamal\u0131, ayn\u0131 zamanda kazay\u0131 &ouml;nleme ama&ccedil;l\u0131 bir rapor veya soru\u015fturma da yap\u0131lmal\u0131d\u0131r. Bu perspektiften bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda, kaza analizinin temel amac\u0131, yaralanmaya yol a&ccedil;an ar\u0131zalar\u0131n alt\u0131nda yatan dizinin ve daha genel olarak, ister kaza ister yak\u0131n kaza olsun, istenmeyen olay\u0131n t&uuml;m &ouml;nc&uuml;llerinin kayna\u011f\u0131n\u0131 ara\u015ft\u0131rmakt\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla bir olay\u0131n analizi, beklenmeyen olay\u0131n ger&ccedil;ekle\u015fmesinden sonra yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ve olaydan olay\u0131n kayna\u011f\u0131na ad\u0131m ad\u0131m d&ouml;n&uuml;\u015f&uuml; i&ccedil;erdi\u011fi i&ccedil;in &lsquo;&lsquo;ters ku\u015fak&lsquo;&lsquo; yakla\u015f\u0131m\u0131d\u0131r.</p>", 
    "doi": "10.48623/aperta.263103", 
    "has_grant": false, 
    "keywords": [
      "\u0130\u015f Kazas\u0131, K\u00f6k Kaza Analizi, \u0130\u015f Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 ve G\u00fcvenli\u011fi"
    ], 
    "license": {
      "id": "cc-by-sa"
    }, 
    "publication_date": "2023-10-04", 
    "related_identifiers": [
      {
        "identifier": "10.48623/aperta.263102", 
        "relation": "isVersionOf", 
        "scheme": "doi"
      }
    ], 
    "relations": {
      "version": [
        {
          "count": 1, 
          "index": 0, 
          "is_last": true, 
          "last_child": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "263103"
          }, 
          "parent": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "263102"
          }
        }
      ]
    }, 
    "resource_type": {
      "subtype": "article", 
      "title": "Dergi makalesi", 
      "type": "publication"
    }, 
    "science_branches": [
      "Teknik Bilimler > End\u00fcstri M\u00fchendisli\u011fi > Ergonomi ve \u0130\u015f G\u00fcvenli\u011fi"
    ], 
    "title": "\u0130\u015e KAZALARININ SEBEPLER\u0130N\u0130N BEL\u0130RLENMES\u0130 ANAL\u0130Z ED\u0130LMES\u0130 VE SONU\u00c7LARININ \u0130\u015e SA\u011eLI\u011eI VE G\u00dcVENL\u0130\u011e\u0130 Y\u00d6N\u00dcNDEN DE\u011eERLEND\u0130RMES\u0130"
  }, 
  "owners": [
    1331
  ], 
  "revision": 2, 
  "stats": {
    "downloads": 66.0, 
    "unique_downloads": 63.0, 
    "unique_views": 144.0, 
    "version_downloads": 66.0, 
    "version_unique_downloads": 63.0, 
    "version_unique_views": 143.0, 
    "version_views": 154.0, 
    "version_volume": 29410326.0, 
    "views": 155.0, 
    "volume": 29410326.0
  }, 
  "updated": "2023-10-04T18:33:15.988014+00:00"
}