Konferans bildirisi Açık Erişim

Erken Cumhuriyet Döneminde Toplumsal Alandaki Devrimler ve Atatürk'ün Bursa Gezileri

2019    Süzgün, Gökçe

Uzun süren savaş yıllarından sonra 30 Ağustos 1922’de kazanılan Zaferin ardından Türk tarihi açısından yeni bir dönem başlamıştır. Bu dönemde Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması, yeni devletin siyasi yapısına uygun olan çağdaş bir toplum yapısının ortaya çıkarılması amaçlanmış ve yeni bir devrim süreci içerisine girilmiştir. Türkiye’nin kendini yenileyerek dünyanın gelişmiş devletleriyle aynı seviyeye gelmesini hedefleyen bu devrimler, Saltanattan Cumhuriyete, ümmetten millete ve hatta kadının da ön plana çıkabildiği uygar bir toplum yapısının oluşumuna kadar büyük bir dönüşümü de beraberinde getirmiştir. Bu büyük dönüşüm ve çağdaşlaşma sürecinde devrimlerin halk tarafından benimsenmesi ve desteklenmesi noktasında Mustafa Kemal Atatürk’ün yurt gezileri hayati bir rol üstlenmiştir. Bu süreçte Bursa, kamuoyu oluşturulması ve devrimlerin Anadolu’ya aktarılması noktasında Atatürk’ün seçtiği önemli merkezlerden biri olmuştur. Toplumsal devrimlerin gerçekleştirilmesi sürecinde kent olarak Bursa’nın üstlendiği önemli rolün ortaya konulması noktasında nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılarak Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivlerinden elde edilen arşiv belgeleri, TBMM Tutanakları, döneme ilişkin yerel ve ulusal süreli yayınlar, 1927 ve 1934 Bursa İl Yıllığı gibi kaynaklar üzerinde çalışılarak elde edilen veriler kullanılmıştır. Söz konusu çalışmada Şapka Kanunu, Kadın Haklarının Gelişimi, Soyadı Kanunu, Milli Bayramlar gibi başlıklar üzerinde durularak bir Anadolu kenti olarak Bursa’nın yeni Türk Devleti’nin doğuşu ve çağdaş Türk toplumunun oluşumu aşamasındaki önemli konumu açıklanmıştır.