Dergi makalesi Açık Erişim

TARİHYAZICILIĞI: TARİH ALANINDA FELSEFİ HERMENÖTİK NASIL YAPILIR?

2021    Girayalp KARAKUŞ

Tarih nedir? Tarihyazıcılığı’nda izlenecek metod nasıl olmalıdır? Tarih-felsefe ilişkisi nedir ve ne zaman başlamıştır? gibi sorular bütün tarihçilerin günümüzdeki sorunsallarındandır. Bilindiği üzere antikiteden 18. yüzyıla kadar tarih pek de bilim dalı olarak görülmüyor ve menkıbeye dayalı bir anlayış ile yazılıyordu. Bu sebeple Aristo gibi filozoflar tarih alanını küçümsüyor ve edebiyatın en alt dalı olarak değerlendiriyordu. Felsefenin tarih ile ilgilenmesi ile birlikte tarih bilim hâline gelmiştir diyebiliriz. 18. yüzyıl ile birlikte modern tarihyazıcılığı başlamıştır. Felsefenin eleştirel düşünüş metodunu alan tarihçiler yeni bir kavram ile karşılaşıyordu. “Hermenötik (Yorumbilim)”. Bu kavram aynı zamanda tarihçileri interdisipliner çalışmaya yönlendiren yeni bir ide idi.

Tarih biliminin doğa bilimleri gibi nesnel olmadığını bütün toplum bilimciler kabul etmektedir.  Çünkü tarihçilerin muhafaza ettiği belgeleri kendi sosyo-kültürel yapının anlayışına göre yorumlama ihtimali yüksektir. Yani tarihçiler içinde yetiştikleri toplumun tinine (geist) göre olay ve olguları yorumlayabilmektedir. Çalışmamda tarihçilerin tarihi olayları nasıl yorumladıkları dile getirilmiş ve nesnelliğe tam olarak ulaşamasalar da bunu minimize edebilmek için neler yapmaları gerektiği ifade edilmiştir.