Kitap Açık Erişim

Esmâ-i Hüsnâya Dayanan Kelâm Anlayışı: Ebû İshâk es-Saffâr Örneği

Sevgülü Haciibrahimoğlu, Hümeyra


DataCite XML

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<resource xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://datacite.org/schema/kernel-4" xsi:schemaLocation="http://datacite.org/schema/kernel-4 http://schema.datacite.org/meta/kernel-4.1/metadata.xsd">
  <identifier identifierType="DOI">10.48623/aperta.228044</identifier>
  <creators>
    <creator>
      <creatorName>Sevgülü Haciibrahimoğlu, Hümeyra</creatorName>
      <givenName>Hümeyra</givenName>
      <familyName>Sevgülü Haciibrahimoğlu</familyName>
      <nameIdentifier nameIdentifierScheme="ORCID" schemeURI="http://orcid.org/">0000-0001-7841-0665</nameIdentifier>
      <affiliation>Oku Okut Akademi</affiliation>
    </creator>
  </creators>
  <titles>
    <title>Esmâ-I Hüsnâya Dayanan Kelâm Anlayışı: Ebû İshâk Es-Saffâr Örneği</title>
  </titles>
  <publisher>Aperta</publisher>
  <publicationYear>2021</publicationYear>
  <subjects>
    <subject>Kelâm</subject>
    <subject>Esmâ-i hüsnâ</subject>
    <subject>Allah'ın Güzel İsimleri</subject>
    <subject>Mâtürîdilik</subject>
    <subject>Ebû İshâk es-Saffâr</subject>
    <subject>Telḫîṣü'l-edille li-ḳavâʿidi't-tevḥîd</subject>
    <subject subjectScheme="url">https://authorities.loc.gov/cgi-bin/Pwebrecon.cgi?Search_Arg=RELIGION+%2F+Islam+&amp;Search_Code=SHED_&amp;PID=CVREQx6haSPtU3VB0gXhcowwK7u8e&amp;SEQ=20211118092621&amp;CNT=100&amp;HIST=1</subject>
    <subject subjectScheme="url">https://authorities.loc.gov/cgi-bin/Pwebrecon.cgi?SC=Redirect|J&amp;SEQ=20211118092117&amp;PID=-Ka85ut2HSn_L-AuIETfPnLFIqOWM&amp;SA=God+(Islam)</subject>
    <subject subjectScheme="url">https://authorities.loc.gov/cgi-bin/Pwebrecon.cgi?Search_Arg=God+%28Islam%29--Attributes&amp;Search_Code=SHED_&amp;PID=5vk4zJ9fGuV4Q7hNdvQpfccJ8yjBc&amp;SEQ=20211118092253&amp;CNT=100&amp;HIST=1</subject>
    <subject subjectScheme="url">https://authorities.loc.gov/cgi-bin/Pwebrecon.cgi?Search_Arg=God+%28Islam%29--Most+beautiful+names&amp;Search_Code=SHED_&amp;PID=3ZwJYloka843wxOEVusqCBwzVfAgH&amp;SEQ=20211118092340&amp;CNT=100&amp;HIST=1</subject>
  </subjects>
  <dates>
    <date dateType="Issued">2021-11-25</date>
  </dates>
  <language>tr</language>
  <resourceType resourceTypeGeneral="Text">Book</resourceType>
  <alternateIdentifiers>
    <alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/228044</alternateIdentifier>
  </alternateIdentifiers>
  <relatedIdentifiers>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="ISBN" relationType="IsIdenticalTo">978-605-74416-7-6</relatedIdentifier>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsVersionOf">10.48623/aperta.228043</relatedIdentifier>
  </relatedIdentifiers>
  <rightsList>
    <rights rightsURI="https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial</rights>
    <rights rightsURI="info:eu-repo/semantics/openAccess">Open Access</rights>
  </rightsList>
  <descriptions>
    <description descriptionType="Abstract">&lt;p&gt;Bu kitapta, Eb&amp;ucirc; İsh&amp;acirc;k es-Saff&amp;acirc;r&amp;rsquo;ın (&amp;ouml;l. 534/1139) kel&amp;acirc;m&amp;icirc; g&amp;ouml;r&amp;uuml;şleri,&amp;nbsp;&lt;em&gt;Telḫîṣü&amp;rsquo;l-edille li-ḳavâʿidi&amp;rsquo;t-tevḥîd&amp;nbsp;&lt;/em&gt;adlı eserinde Allah&amp;rsquo;ın isimlerinin anlamlarını a&amp;ccedil;ıklarken yaptığı yorumlar &amp;ccedil;er&amp;ccedil;evesinde ele alınmaktadır. Eb&amp;ucirc; İsh&amp;acirc;k es-Saff&amp;acirc;r, 6./12. yüzyıl Hanefî-Mâtürîdî &amp;acirc;limlerinden biridir. Kel&amp;acirc;ma dair&amp;nbsp;&lt;em&gt;Telḫîṣü&amp;rsquo;l-edille&lt;/em&gt;&amp;nbsp;eserinde esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc; konusuna ayrıntılı olarak yer vermektedir. İki cilt h&amp;acirc;linde yayımlanan bu eserin yaklaşık üçte birlik bir kısmını esmâ-i hüsnâ konusu oluşturmaktadır. Bu kısım incelendiğinde, Saffâr&amp;rsquo;ın Allah&amp;rsquo;ın varlığı, birliği ve sıfatları ile ilgili konular başta olmak &amp;uuml;zere pek &amp;ccedil;ok konuyu 175 esmâ-i hüsnâya dayanarak izah ettiği görülmektedir. O, esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc; b&amp;ouml;-l&amp;uuml;m&amp;uuml;nde yer vermediği bazı isimlere ise m&amp;uuml;stakil başlıklar altında değinmektedir. &amp;Ouml;rneğin el-M&amp;uuml;tekkelim ismi kel&amp;acirc;m sıfatını bağlamında ve halku&amp;rsquo;l-Kur&amp;rsquo;&amp;acirc;n ile ic&amp;acirc;z&amp;rsquo;ul-Kur&amp;rsquo;&amp;acirc;n gibi konularla ilişkili bir şekilde ele almaktadır. Bu isimler de listeye dahil edildiğinde sayı 178&amp;rsquo;e ulaşmaktadır. Bu durumda eserin yarısını esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc; konusu teşkil etmektedir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Saffâr, esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc; b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;nde alfabetik bir sıra içerisinde ele aldığı ilâhî isimleri öncelikle lugavî (semantik) yönden izah etmektedir. Sonrasında ise değerlendirdiği ilahî ismi, bir kelâm konusu ile bağlantı kurarak kelâmî perspektifle a&amp;ccedil;ıklamaktadır. Esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc; temelinde ele alınan konuların hilâfet meselesi hariç diğer kelâm bahislerini kapsadığı g&amp;ouml;r&amp;uuml;lmektedir. Saffâr öncesi Hanefî-Mâtürîdî kelâm literat&amp;uuml;r&amp;uuml; i&amp;ccedil;inde esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc;nın bu kadar kapsamlı ele alındığı başka bir eser bilinmemektedir.&lt;/p&gt;

&lt;p&gt;Bu kitap; &amp;uuml;&amp;ccedil; ana b&amp;ouml;l&amp;uuml;mden oluşmaktadır. &amp;ldquo;Metodolojik &amp;Ccedil;er&amp;ccedil;eve&amp;rdquo; başlıklı giriş b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;nde &amp;ccedil;alışmanın konusu, &amp;ouml;nemi, amacı, y&amp;ouml;ntemi, kaynakları ve Saff&amp;acirc;r &amp;ouml;ncesi d&amp;ouml;nemde kaleme alınan esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc; litarat&amp;uuml;r&amp;uuml; hakkında bilgi verilmiştir. Birinci b&amp;ouml;l&amp;uuml;mde Saff&amp;acirc;r&amp;rsquo;ın yaşadığı sosyo-k&amp;uuml;lt&amp;uuml;rel &amp;ccedil;evre olan M&amp;acirc;ver&amp;acirc;&amp;uuml;nnehir b&amp;ouml;lgesi ile Buhara ve Merv şehirlerinin siyas&amp;icirc;, sosyal ve din&amp;icirc; durumu ortaya konulmaya &amp;ccedil;alışılmıştır. İkinci b&amp;ouml;l&amp;uuml;mde esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sna konusunun anlaşılmasına temel oluşturan isim, tesmiye, m&amp;uuml;semm&amp;acirc;, sıfat ve vasf gibi kavramlar ile esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc;nın sayısı ve ihs&amp;acirc;sı gibi kel&amp;acirc;m&amp;icirc; tartışmalara değinilmiştir. B&amp;ouml;l&amp;uuml;m sonuna Saff&amp;acirc;r&amp;rsquo;ın rivayet ettiği 178 ilah&amp;icirc; isme dair ayrıntılı bir tablo eklenmiştir. &amp;Uuml;&amp;ccedil;&amp;uuml;nc&amp;uuml; b&amp;ouml;l&amp;uuml;mde &amp;ouml;ncelikle, Saff&amp;acirc;r&amp;rsquo;ın esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc;yı izah ederken dikkate aldığı kel&amp;acirc;m&amp;icirc; ilkeler tespit edilmeye &amp;ccedil;alışılmıştır. Sonrasında ise Saff&amp;acirc;r&amp;rsquo;ın&amp;nbsp;&lt;em&gt;Telḫ&amp;icirc;ṣ&amp;uuml;&amp;rsquo;l-edille&lt;/em&gt;&amp;rsquo;de il&amp;acirc;h&amp;icirc; isimleri a&amp;ccedil;ıklarken ortaya koyduğu kel&amp;acirc;m&amp;icirc; g&amp;ouml;r&amp;uuml;ş ve değerlendirmeler belirlenerek sistematik bir şekilde kategorize edilmiştir. Bu kapsamda ele alınan her konunun sonuna ilgili il&amp;acirc;h&amp;icirc; isimleri ve bağlantılı olduğu tartışmaları i&amp;ccedil;eren tablolar eklenmiştir. Sonu&amp;ccedil; b&amp;ouml;l&amp;uuml;m&amp;uuml;nde ise Saff&amp;acirc;r&amp;rsquo;ın esm&amp;acirc;-i h&amp;uuml;sn&amp;acirc; anlayışına dayanan kel&amp;acirc;m y&amp;ouml;ntemine dair ulaştığımız sonu&amp;ccedil;lara yer verilmiştir. Bu kitapta onun, esmâ-i hüsnânın %75&amp;rsquo;inde kelâmî yorumlarda bulunduğu ve bilgi-varlık bahsinden âhiret hayatına kadar bütün kelâm konularını esmâ-i hüsnâ ile bağlantılı yorumladığı tespit edilmiştir. Ulaşılan bu sonuçlar, Saffâr&amp;rsquo;ın kelâm anlayışının ilâhî isimlerin yorumuna dayandığını ortaya koymaktadır.&amp;nbsp;&lt;/p&gt;</description>
  </descriptions>
</resource>
82
385
görüntülenme
indirilme
Tüm sürümler Bu sürüm
Görüntülenme 8282
İndirme 385385
Veri hacmi 1.1 GB1.1 GB
Tekil görüntülenme 7474
Tekil indirme 369369

Alıntı yap