Veri seti Açık Erişim

Bağımlılık ve Askerlik Çalışması Nitel Veri Seti

2025    UMUT MUHAMMED KAYMAKCI; Hakan Karaman; Ömer Miraç Yaman

Madde kullanımı, kullanılan maddenin türüne ve miktarına bağlı olarak kişinin yaşamında çeşitli ve tekrarlı sorunlar oluşturan bir durumdur. Askerlik ise Türkiye’de 20 yaşını doldurmuş erkeklerin hukuki olarak yerine getirmek zorunda oldukları bir yükümlülüktür. Dolayısıyla madde kullanıcıları için askerlik deneyimi, bağımlılık dinamikleri açısından özel bir öneme sahip olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de 20 yaş üstü erkeklerin yasal yükümlülükleri olan askerlik sürecinin, bir madde kullanıcısı açısından nasıl deneyimlendiğini anlamak ve askerliğin bağımlılık dinamikleriyle nasıl ilişkilendiğini keşfetmektir. Çalışmada askerliğini yapmış 8 madde kullanıcısı bireyin deneyimleri üzerinden askerliğin madde kullanımı dinamikleriyle nasıl ilişkilendiği, nitel araştırma desenine uygun olarak ele alınmıştır. Ulaşılan sonuçlar 9 tema altında tasnif edilmiştir. Buna göre askerlik süreci, bağımlı ve ailesi açısından kullanımı sonlandırmak için bir fırsat dönemi olarak görülürken askeriye ortamındaki zorunlu sosyalleşme ve yoğun stres faktörü kullanıcıları askeriyede kullanımında tetikleyici unsurlar olarak belirlenmiştir. Diğer yandan kullanım davranışı bilinen askerlere yönelik üstleri/komutanları tarafından destekleyici bir tutumun geliştirildiği bildirilirken olası olumsuz sonuçlar açısından kullanıcıların risk unsuru olarak değerlendirildiği ve buna uygun görevlere verildiği anlaşılmıştır. Askeriyedeki denetim sisteminin kullanımı zorlaştırmasına karşın verilen görevlerin suiistimal edilerek kullanım davranışının sergilenmesine yönelik girişimlerin olduğu aktarılmıştır. Sonuç olarak askerlik sürecinin, bir madde kullanıcısı açısından ayırıcı dinamiklere sahip olduğu anlaşılmakla birlikte bu durumun bağımlılıkta tedavi ve mücadele programlarında dikkate alınması önerilmektedir.