Kitap Açık Erişim

Mecdüddin İbnü'l-Esîr ve Kitâbet Sanatı el-İṣâbe fî levâzimi'l-kitâbe

2025    Hanay, Necattin

Mecdüddin İbnü’l-Esîr ve Kitâbet Sanatı - el-İṣâbe fî levâzimi’l-kitâbe: Bu çalışma, hicri altıncı asrın önemli siyaset ve ilim adamlarından biri olan Mecdüddîn İbnü’l-Esîr’e (öl. 606/1210) ait el-İsâbe fî levâzimi’l-kitâbe başlıklı eserin tercüme ve tahkikini içermektedir. Girişte, İbnü’l-Esîr’in hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verilmiş ardından eserin müellife aidiyeti irdelenerek kitap hakkında birtakım değerlendirmelerde bulunulmuştur. Mecdüddîn İbnü’l-Esîr, Zengîler döneminde yaşamış ve devletin çeşitli kademelerinde görev yapmış bir devlet adamıdır. Aynı zamanda başta hadis olmak üzere tefsir, fıkıh, usûl, edebiyat, nahiv, lügat ve şiirde uzmanlığını ortaya koymuş ve bu sahalarda eserler telif etmiş bir âlimdir. Çalışmalarından biri olan el-İsâbe fî levâzimi’l-kitâbe, mukaddimesinde de belirtildiği üzere, kitabet sanatıyla ilgili meseleleri derli toplu bir araya getiren önemli bir eserdir. İbnü’l-Esîr, uunca bir dönem bürokraside görev almış ve sır katipliği de yapmış biri olarak kendinden sonrakilere bir rehber mahiyetinde kitabet sanatının inceliklerini aktardığı mevcut eserini kaleme almıştır. Bu çerçevede yazının fayda ve önemine, yazı türlerine, yazı araç-gereçlerine, mürekkep yapma formüllerine, katiplik mesleğine dair önemli bilgiler vermekte ve tecrübe aktarımında bulunmaktadır. Eserin biri MS Berlin Sprenger 1918’de diğeri Suriye Zahiriye Kütüphanesi numara 4710’da kayıtlı iki adet yazma nüshası mevcuttur. Elinizdeki çalışma söz konusu nüshalardan hareketle müellifin bu güzide eserini gün ışığına çıkararak ilmi mirasımıza mütevazı bir katkı sunmaktadır.