Dergi makalesi Açık Erişim

Jürgen Habermas'ın İletişimsel Akıl Kavramı Perspektifinde Modernite Eleştirisi ve Demokrasi Arayışları

2024    Yıldırım, Emre

Bu çalışma, modernite bağlamında kurgulanan akıl olgusunun, 20. yüzyılda yaşanan gelişmelerin ardından yakın dönemdeki eleştirileri bağlamında yeniden değerlendirilmesini ve demokratik siyaset ile ilişkisini irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, başlangıçta modernitenin akıl düşüncesi ve tarihsel süreçteki gelişimi incelenmiş; ardından modern akla yöneltilen eleştiriler ele alınmıştır. Peşi sıra, eleştirilere, iletişimsel eylem kuramı perspektifinde iletişimsel akıl kavramıyla karşılık vererek çözüm üretmeyi amaçlayan Jürgen Habermas’ın söylemi tartışılmıştır. Buradan yola çıkılarak Habermas’ın söyleminden hareketle siyasal akla dair geliştirilebilecek yeni bir bakışla siyaset merkezli bir okuma denenmiştir. Sonuçta çalışmada, Habermas’ın iletişimsel akıl kavramı perspektifinde geliştirilecek yeni demokrasi formunun, güncel demokrasi arayışlarına cevap olabileceği vurgusuna odaklanılmıştır. Çalışmada nitel bir yöntem izlenerek; literatür taraması ve kuramsal ve kavramsal çerçevenin oluşturulmasının ardından birincil ve ikincil kaynaklar, alternatif okumalar, eleştirel yaklaşım ve metinler yorumlayıcı yöntemle ele alınmaya çalışılmıştır. Toplumsal fenomenleri anlamaya yönelik karşılaştırmalı bir eleştirel okuma biçimi olarak yorumlayıcı yöntem ile yürütülen kavramsal ve kuramsal tartışma sayesinde siyasal ve toplumsal olan arasındaki bağlamsal ilişkinin ortaya çıkarılması planlanmıştır.