Dergi makalesi Açık Erişim

ZEVRA GAZETESİ'NE GÖRE MİDHAT PAŞA'NIN BAĞDAT VALİLİĞİ DÖNEMİNDE YAPTIĞI FAALİYETLER (1869-1872)

2021    Hasan KARAKÖSE; Şeyma BAŞODA

Midhat Paşa, Niş, Tuna ve Bağdat valiliklerinde yerel ihtiyaçları giderme gayreti içinde olmuş, aktif faaliyetlerde olmuştur. 1869-1872 yılları arasında Bağdat valiliğinde eğitim, sağlık, ulaşım, taşımacılık, asayiş gibi pek çok alanda önemli çalışmalar yapmıştır. Ayrıca Altıncı Ordu Müşiri olarak da kur’a ile askere alım usulünün Bağdat’ta uygulanmasını sağlamış, asayişi tehdit eden aşiretleri kontrol altına almış, huzursuzluk çıkaran veya birbiriyle anlaşamayan aşiretleri gerektiğinde yerlerini değiştirmiştir. Nehir ulaşımını canlandırmak ve İngiliz işletmesinin buradaki etkinliğini kırmak için Fırat Nehri ıslah çalışmaları yürütmüş, verimli yolcu ve yük taşımacılığı için, Avrupa’dan vapur sipariş etmiştir. Vergi ödemeyen bölgelerle mücadele etmiş, vergide artış yapmadan, sağladığı düzen ile kendisinden önceki dönemlere göre merkeze daha fazla vergi geliri göndermiştir. Emlak ve mülklerin tapuya geçirilmesi ile ilgilenerek miri arazilerin halka açılmasını sağlamıştır. Yaptığı çalışmalara karşı ahaliden veya aşiretlerden ayaklanma ya da huzursuzluk çıkaranlarla etkin mücadele ederek asayişi sağlamıştır.

Makalede Midhat Paşa’nın Bağdat valiliği dönemindeki çalışmaları, kendisinin çıkardığı Zevra gazetesine göre ele alınmış, ayrıca Midhat Paşa’nın kemdi hatıratı, yayımlanmış kitaplar ve makalelerden de yararlanılmıştır.