Dergi makalesi Açık Erişim

İÇEL'DE KEŞLİ YÖRÜKLERİ

2021    Ayhan YALÇIN

Yörüklerin Osmanlı Devleti’nin ekonomik ve sosyal yaşantısında, yurtların şenlendirilmesinde ve yolların geçit, bel gibi kritik noktalarının güvenliğinin sağlanması hususlarında inkâr edilemez etkileri vardır. Keşli Yörüklerini de bu bağlamda düşünmek gerekir. 16.Yüzyıldan itibaren Eskiil kazasında görülen Keşli Yörükleri, tahminen 17. Yüzyıl ortalarında İçel sancağına göç etmiştir. 18. Yüzyıl öncesinde Gülnar kazası Sarıekinlik mahallinde yaşamaktayken, 1721 kayıtlarında, Silifke ve Tarsus’ta görülmektedirler. Dolayısıyla, artık İçel Yörük cemaatleri arasında yer almışlardır. Boynuinceli Yörükleriyle hep yan yana yer almalarından dolayı, Danişmendli Yörükleri kökenli olduklarına dair işaretler vardır. 

Genellikle aynı kökenden gelen, beraber yaşayıp beraber konup göçen halk denilen aşiretlerden olan Keşli Yörükleri, cemaat olarak adlandırılan bir idari olarak yapılanmaya sahip biçimde karşımıza çıkar. Keşli Yörükleri hakkında özellikle 19. Yüzyılda, gerek temettuat defterinde ve gerekse hükümete sunulan raporlarda daha ayrıntılı bilgiler bulunmaktadır. Bu raporlara göre Silifke civarında kışlayıp Susama’da yaylamaktadırlar. Keşli Yörüklerinin bir kısmı, 20. Yüzyıl başlarında Silifke civarında, yaşamaya devam ederken Keşli ismi köy adları olmuştur.

Temettuat, nüfus defterleri ve hükümet raporları ile tahrir defterlerini inceleyen araştırma ve makalelerden hareketle Keşli Yörüklerinin günümüzde aşiret kimliğini kaybetseler de hâlâ yaşadıkları yörelerin insan varlığının ana kaynaklarından olduğunu görmekteyiz. İncelemelerimiz ve yaptığımız analizler neticesinde bu husus da vurgulanmaya çalışılmıştır.