5 Haziran 2025 Kitap Açık Erişim

Abanoz, Sema

JSON

{
  "conceptrecid": "285989", 
  "created": "2025-06-05T10:02:25.191656+00:00", 
  "doi": "10.55709/okuokutyayinlari.74", 
  "files": [
    {
      "bucket": "3b2feb52-2b97-4eac-ba66-1df2ec1e206c", 
      "checksum": "md5:a23ba32bdb7a87ac7dfcde4d4627bda1", 
      "key": "No.42_978-625-95679-3-8_v1_1.pdf", 
      "links": {
        "self": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/3b2feb52-2b97-4eac-ba66-1df2ec1e206c/No.42_978-625-95679-3-8_v1_1.pdf"
      }, 
      "size": 3106894, 
      "type": "pdf"
    }
  ], 
  "id": 285990, 
  "links": {
    "badge": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/badge/doi/10.55709/okuokutyayinlari.74.svg", 
    "bucket": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/files/3b2feb52-2b97-4eac-ba66-1df2ec1e206c", 
    "doi": "https://doi.org/10.55709/okuokutyayinlari.74", 
    "html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/285990", 
    "latest": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/api/records/285990", 
    "latest_html": "https://aperta.ulakbim.gov.tr/record/285990"
  }, 
  "metadata": {
    "access_right": "open", 
    "access_right_category": "success", 
    "communities": [
      {
        "id": "okuokutyayinlari"
      }
    ], 
    "creators": [
      {
        "affiliation": "MEB", 
        "name": "Abanoz, Sema", 
        "orcid": "0000-0002-8772-4831"
      }
    ], 
    "description": "<p>Bu &ccedil;al\u0131\u015fman\u0131n ama&ccedil;lar\u0131ndan biri, yeti\u015fkinler i&ccedil;in T&uuml;rkiye&rsquo;nin din&icirc; k&uuml;lt&uuml;rel yap\u0131s\u0131na uygun bir ibadet erteleme &ouml;l&ccedil;e\u011fi geli\u015ftirmektir. \u0130badet erteleme, din&icirc; tutum ve genel ertelemenin hem birbirleriyle hem de &ccedil;e\u015fitli demografik de\u011fi\u015fkenlerle ili\u015fkisinin incelenmesi de ara\u015ft\u0131rman\u0131n ikinci amac\u0131n\u0131 olu\u015fturmaktad\u0131r. \u0130badet erteleme davran\u0131\u015f\u0131 konusunda geli\u015ftirilen &ouml;l&ccedil;e\u011fin, din psikolojisinin &ouml;nemli konular\u0131ndan olan din&icirc; davran\u0131\u015flar\u0131n incelenmesine &ouml;nemli bir katk\u0131 sa\u011flayaca\u011f\u0131 &ouml;ng&ouml;r&uuml;lmektedir. Ayr\u0131ca bu &ouml;l&ccedil;ek kullan\u0131larak bireylerin ibadet ertelemeleri ile farkl\u0131 bir&ccedil;ok tutum ve davran\u0131\u015f\u0131n incelenmesi de m&uuml;mk&uuml;n olacakt\u0131r. &Ccedil;al\u0131\u015fmada tarama modelleri aras\u0131nda yer alan ili\u015fkisel tarama y&ouml;ntemi kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. &Ouml;l&ccedil;ek geli\u015ftirme a\u015famas\u0131nda &ouml;ncelikle konuyla ilgili literat&uuml;r taranm\u0131\u015f ve 15 ki\u015fiyle derinlemesine m&uuml;lakat yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Elde edilen bu verilerle bir kavram havuzu olu\u015fturulmu\u015f; kavram havuzundan yararlan\u0131larak 49 maddelik taslak &ouml;l&ccedil;ek geli\u015ftirilmi\u015ftir. Taslak &ouml;l&ccedil;e\u011fin kapsam ge&ccedil;erlili\u011fini; yaz\u0131m ve &ouml;l&ccedil;me a&ccedil;\u0131s\u0131ndan uygunlu\u011funu de\u011ferlendirmeleri i&ccedil;in &ccedil;e\u015fitli uzmanlar\u0131n g&ouml;r&uuml;\u015flerine ba\u015fvurulmu\u015ftur. Uzman g&ouml;r&uuml;\u015fleri &ccedil;er&ccedil;evesinde; 19 madde &ouml;l&ccedil;ekten &ccedil;\u0131kar\u0131lm\u0131\u015f, 4 madde &ouml;l&ccedil;e\u011fe eklenmi\u015f, &ouml;l&ccedil;me de\u011ferlendirme, imla ve dilbilgisi a&ccedil;\u0131s\u0131ndan baz\u0131 maddeler revize edilmi\u015ftir. Bu i\u015flemler sonucunda 34 maddeye d&uuml;\u015fen &ouml;l&ccedil;ek, evreni yans\u0131tacak k&uuml;&ccedil;&uuml;k bir &ouml;rneklem grubuna anla\u015f\u0131labilirlik ve doldurma s&uuml;resinin tespiti amac\u0131yla uygulanm\u0131\u015ft\u0131r. &Ouml;l&ccedil;e\u011fin &ouml;rneklem grubuna uygulanmas\u0131ndan &ouml;nce K\u0131r\u0131kkale &Uuml;niversitesi Sosyal ve Be\u015feri Bilimler Ara\u015ft\u0131rmalar\u0131 Etik Kuruluna ba\u015fvurularak onay al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130lk uygulama 24.04.2023 ile 11.05.2023 aras\u0131nda ger&ccedil;ekle\u015ftirilmi\u015f ve &ouml;l&ccedil;e\u011fi farkl\u0131 demografik &ouml;zelliklere sahip 400 ki\u015finin uygun \u015fekilde doldurdu\u011fu tespit edilmi\u015ftir. Elde edilen veriler &uuml;zerinde Jamovi program\u0131 ile analiz edilmi\u015ftir. Ay\u0131rt edicilik de\u011feri 0,40 olarak belirlenmi\u015ftir. Analizler sonucunda istenen ay\u0131rt edicili\u011fe sahip olmayan, birden fazla fakt&ouml;re yak\u0131n oranda y&uuml;k veren veya bir fakt&ouml;r&uuml;n alt\u0131nda tek kalan maddeler &ccedil;\u0131kar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. B&ouml;ylece 2 fakt&ouml;rl&uuml; 14 maddeden olu\u015fan bir &ouml;l&ccedil;ek elde edilmi\u015ftir. Bu iki fakt&ouml;r&uuml;n, toplam varyans\u0131n %52,6&rsquo;s\u0131n\u0131 a&ccedil;\u0131klad\u0131\u011f\u0131 ortaya &ccedil;\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Daha sonra &ouml;l&ccedil;ek; do\u011frulay\u0131c\u0131 fakt&ouml;r analizi i&ccedil;in ayn\u0131 evrenden al\u0131nan farkl\u0131 bir &ouml;rnekleme tekrar uygulanm\u0131\u015ft\u0131r. Bu uygulamada ge&ccedil;erli kabul edilen 399 &ouml;l&ccedil;ek &uuml;zerinden yap\u0131lan analizlerde verilerin do\u011frulay\u0131c\u0131 fakt&ouml;r analizi i&ccedil;in uygun oldu\u011fu g&ouml;r&uuml;lm&uuml;\u015ft&uuml;r. Do\u011frulay\u0131c\u0131 fakt&ouml;r analizinden elde edilen sonu&ccedil;lar, a&ccedil;\u0131mlay\u0131c\u0131 fakt&ouml;r analizinin bulgular\u0131n\u0131 desteklemi\u015ftir. Do\u011frulay\u0131c\u0131 fakt&ouml;r analizinden sonra ger&ccedil;ekle\u015ftirilen g&uuml;venirlik analizinde &ouml;l&ccedil;e\u011fin Cronbach&rsquo;s alfa de\u011ferinin 0,902 oldu\u011fu g&ouml;r&uuml;lm&uuml;\u015ft&uuml;r. Sonu&ccedil; olarak mazeret bulma (8 madde) ve umursamama (6 madde) ad\u0131 verilen iki boyuta sahip, ge&ccedil;erli, g&uuml;venilir ve kuramsal temeli g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir ibadet erteleme &ouml;l&ccedil;e\u011fi elde edilmi\u015ftir. &Ouml;l&ccedil;ek geli\u015ftirme tamamland\u0131ktan sonra ibadet erteleme ile din&icirc; tutum ve genel erteleme ili\u015fkisine bak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu ama&ccedil;la, elde edilen veriler SPSS 23,0 paket program\u0131yla incelenmi\u015f ve ara\u015ft\u0131rmac\u0131 taraf\u0131ndan yorumlanm\u0131\u015ft\u0131r. Yap\u0131lan analiz sonu&ccedil;lar\u0131na g&ouml;re ibadet erteleme ile genel erteleme aras\u0131nda pozitif, din&icirc; tutum aras\u0131nda negatif bir ili\u015fki bulunmu\u015ftur. Genel ertelemede bek&acirc;rlar\u0131n evlilerden, 18-24 ya\u015f aras\u0131ndakilerin di\u011fer ya\u015f aral\u0131\u011f\u0131ndakilerden, kamu &ccedil;al\u0131\u015fanlar\u0131n\u0131n &ouml;\u011frencilerden daha y&uuml;ksek ortalamalara sahip oldu\u011fu ortaya &ccedil;\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Alt boyutlar a&ccedil;\u0131s\u0131ndan; din&icirc; tutumun bili\u015f alt boyutunda kad\u0131nlar\u0131n erkeklerden, genel ertelemenin zaman\u0131 etkin kullanma alt boyutunda kad\u0131nlar\u0131n erkeklerden, ibadet ertelemenin umursamama alt boyutunda b&uuml;y&uuml;k\u015fehirde ya\u015fayanlar\u0131n il&ccedil;e ve k&ouml;yde ya\u015fayanlardan daha y&uuml;ksek ortalamaya sahip oldu\u011fu tespit edilmi\u015ftir.</p>", 
    "doi": "10.55709/okuokutyayinlari.74", 
    "has_grant": false, 
    "imprint": {
      "isbn": "978-625-95679-3-8", 
      "place": "Ankara, T\u00fcrkiye", 
      "publisher": "Oku Okut Yay\u0131nlar\u0131"
    }, 
    "keywords": [
      "Din Psikolojisi", 
      "\u00d6l\u00e7ek Geli\u015ftirme", 
      "\u0130badet Erteleme", 
      "Din\u00ee Tutum", 
      "Genel Erteleme"
    ], 
    "license": {
      "id": "cc-by-nc-4.0"
    }, 
    "part_of": {
      "pages": "86", 
      "title": "\u0130badet Erteleme: Din\u00ee Tutum ve Erteleme \u0130li\u015fkisi"
    }, 
    "publication_date": "2025-06-05", 
    "relations": {
      "version": [
        {
          "count": 1, 
          "index": 0, 
          "is_last": true, 
          "last_child": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "285990"
          }, 
          "parent": {
            "pid_type": "recid", 
            "pid_value": "285989"
          }
        }
      ]
    }, 
    "resource_type": {
      "subtype": "book", 
      "title": "Kitap", 
      "type": "publication"
    }, 
    "science_branches": [
      "Sosyal ve Be\u015feri Bilimler > \u0130lahiyat > Din Psikolojisi"
    ], 
    "title": "\u0130badet Erteleme: Din\u00ee Tutum ve Erteleme \u0130li\u015fkisi"
  }, 
  "owners": [
    122
  ], 
  "revision": 1, 
  "stats": {
    "downloads": 0.0, 
    "unique_downloads": 0.0, 
    "unique_views": 0.0, 
    "version_downloads": 0.0, 
    "version_unique_downloads": 0.0, 
    "version_unique_views": 0.0, 
    "version_views": 0.0, 
    "version_volume": 0.0, 
    "views": 0.0, 
    "volume": 0.0
  }, 
  "updated": "2025-06-05T10:02:25.267749+00:00"
}